Page 124 - Tüm Yönleriyle Doğrudan Temin

TÜM YÖNLERİYLE DOĞRUDAN TEMİN
Bu kapsamda doğrudan temin yöntemi kullanılarak alınan mal,
hizmet veya yapım işlerinin kabulünden sonra yükleniciye ödeme
aşamasında ödeme emri belgesi düzenlenmesi veya ödeme emri
belgesi yerine geçebilecek ödemenin emir veya havalesini içeren
yazıya istinaden banka hesabına ödemenin gerçekleşmesi kısacası
yükleniciye ödemenin gerçekleşmesi için yazının yazılması veya
belgenin düzenlenmesi durumunda binde 9,48 oranında damga
vergisi doğmaktadır. İdareler genelde damga vergisini ödeme
aşamasında kesmektedirler ancak yüklenicinin damga vergisinin
ilgili saymanlığa, muhasebe müdürlüğü, vergi dairesi veya mal
müdürlüğüne veya hesaplarına yatırması da mümkündür.

6.1.4. SÜRE UZATIMINDA DAMGA VERGİSİ

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 14’üncü maddesinin üçün-
cü fırkasında; “Mukavelenamelerin müddetinin uzatılması halinde
aynı miktar veya nispette vergi alınır” denilmektedir.
Bu kapsamda doğrudan temin ile yapılan sözleşmede süre uza-
tımı ile bunun verilebilme şartları belirtilmiş veya işte fiilen süre
uzatımı verilmiş ise sözleşmenin uzayan kısmı için aynı miktarda
damga vergisi alınır.
Sayıştay Temyiz Kurulunun 21.12.1972 tarih ve 3624/2 tutanak
sayılı kararında; “Sürenin uzatılması ile, sözleşmenin tekerrürü veya
bir iş ilavesi meydana geliyor ve bu artış belli ya da hissedilebilir bir
meblağa tekabül ediyorsa, bu meblağ üzerinden ve sözleşmeye
uygulanmış bulunan oranda nispi damga vergisi; aksi takdirde,
sözleşmeden alınmış olan maktu damga vergisi alınması gerekmek-
tedir.” denilmiştir.
488 sayılı Kanunun 14’üncü maddesinin üçüncü fıkrası, sürenin
asli unsur olduğu sözleşmeleri kapsamakta, yani süre sonunda akdin
bütün şekil ve şartlarıyla sonuçlanması gereken sözleşmelerin aynı
şartlarla bir süre daha uzatılması haline münhasır bulunmaktadır.
Mesela şart kılınan müddet sonunda teslimatın tamamlanmasından
sonra, aynı malın aynı şartlarla yeniden temini için verilen süre
dolayısıyla hasıl olan yeni matrah damga vergisine tabi olacaktır.
İnşaat sözleşmelerinde ise sürenin esasa müessir bir rolü bulunma-
maktadır. Sayıştay Genel Kurulu’nun 21.12.1972 tarih ve 3624/2
sayılı kararında da sürenin uzatılması ile sözleşmenin tekerrürü veya
iş ilavesi meydana geliyor ve bu artış belli ya da hesap edilebilir bir
meblağa tekabül ediyorsa bu meblağ üzerinden ve sözleşmeye
uygulanan oranda nispi damga vergisi; aksi takdirde sözleşmeden

114 | TBB