Page 105 - Belediyelerde Muhasebe Uygulamaları
P. 105
MAHALLİ İDARELER MUHASEBE SİSTEMİ
zenleri, makine ve teçhizatlar, taşıtlar, demirbaşlar ve diğer maddi duran varlıkları
kapsayan maddi duran varlıkları; üretim veya yönetim hizmetlerinde kullanılmak ve-
ya satış amacıyla edinilen stoklar ile madde ve malzemeler, üretim aşamasında veya
üretim aşamaları tamamlanmış olan ve satılmak veya tüketilmek üzere elde bulundu-
rulan mallar gibi diğer varlıkları kapsayan stokları; değerli taşlar ve metaller, sanat
eserleri, antikalar ve mücevherat gibi öncelikli amacı üretim sürecinde kullanılmak
veya tüketilmek olmayan taşınır varlıkları; arsa, arazi, yeraltı varlıkları, diğer doğal
olarak ortaya çıkan üretilmemiş maddi duran varlıklar ile patent hakkı gibi üretilme-
miş maddi olmayan duran varlıkları ifade eder.
Stoklar, maliyet bedeliyle ilgili stok hesaplarına kaydedilir. Maliyet bedeli, stok-
ların depolanacağı yere kadar getirilmesi için yapılan bütün giderleri kapsar. Kullanıl-
dıklarında veya tüketildiklerinde gider hesabına, satıldıklarında ise ilgili varlık hesap-
larına kaydedilerek stok hesaplarından düşülür.
Milli savunma ihtiyaçları için alınacak her türlü silahlar ve ekipman doğrudan
mal ve hizmet satın alma gideri olarak kaydedilir. Milli savunma bütçesinden sivil
amaçlarda kullanılmak üzere alınan varlıklar ilgili varlık hesaplarına kaydedilir.
3.2.30. Maddi Duran Varlıkların Kayıt Değerleri
Gerek yatırım ve gerekse kullanım amacıyla edinilen maddi duran varlıklar
maliyet bedeliyle muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıkların maliyet bedeli, alış bede-
line, vergi, resim ve harçlar ile diğer doğrudan giderlerin ilave edilmesi suretiyle bulu-
nur. Ancak, katma değer vergisi (KDV) mükellefi olan kamu idarelerinin, edindikleri
maddi duran varlıklar için ödedikleri katma değer vergisi tutarları, maliyet bedeline
dâhil edilmez. KDV mükellefi olmayan idareler ödedikleri KDV’yi Varlık maliyet be-
dellerine dâhil etmeleri gerekir.
Alım işlemlerinde yapılan indirimler veya herhangi bir nedenle alış bedeli üze-
rinden yapılan iadeler, alış bedelinden düşülür. Genel yönetim giderleri ve varlığın
elde edilmesi veya kullanılabilir duruma getirilmesiyle doğrudan ilişkilendirilmeyen
giderler, maliyet bedeline ilave edilmez.
Maddi duran varlıkların bütünleyici parçaları ve eklentileri, ilgili maddi duran
varlıkla birlikte değerlendirilir.
Herhangi bir maliyet yüklenilmeksizin edinilen maddi duran varlıklar, rayiç
değeriyle muhasebeleştirilir. Varlığın rayiç değeri bilinemiyorsa idarece tespit edilen
değeri esas alınır.
Sanat eserlerinden hesaplara alınmasına karar verilenler, sigorta değerleri veya
takdir edilen değerleriyle, sigortalanmamaları veya değer takdir edilememesi duru-
munda ise iz bedeliyle muhasebeleştirilir.
Kullanım değeri kalmayan ve kullanımı veya satışından herhangi bir ekonomik
fayda beklenilmeyen maddi duran varlıklar, kayıtlı bulundukları maddi duran varlık
hesabından çıkarılarak, elden çıkarılacak stoklar ve maddi duran varlıklar hesabına
alınır.
TBB | 81