Page 106 - Belediyelerde Muhasebe Uygulamaları
P. 106
BELEDİYELERDE MUHASEBE UYGULAMALARI
3.2.31. Maddi Duran Varlıklar İçin Yapılan Değer Artırıcı Harcamalar
Maddi duran varlıklar için sonradan yapılan ve o varlığın değerini, kullanım
süresini, ürün ve hizmet kalitesini, sağlanan faydayı artıran veya üretilen mal veya
hizmetlerin üretim maliyetini azaltan her türlü maliyet, ilgili maddi duran varlığın
kayıtlı değerine ilave edilir ve amortisman hesaplamasında dikkate alınır. Bunların
dışında maddi duran varlıklar için yapılan her türlü normal bakım ve onarım harcama-
ları gider olarak kaydedilir.
3.2.32. Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve Kayıt Değerleri
Maddi olmayan duran varlık, mal veya hizmet üretiminde veya ediniminde
kullanılmak, üçüncü kişilere kiraya verilmek veya idari amaçlar için kullanılmak üzere
elde tutulan marka, isim, bilgisayar yazılımı, telif, patent, sınai ve işletme hakları gibi
kalemlerdir. Maddi olmayan bir duran varlığın maliyeti, o varlığın satın alındığı veya
üretildiği sırada yapılan nakit veya nakit benzeri harcama veya varlığın elde edilmesi
için verilen kıymetlerin rayiç değeridir. Maddi olmayan bir duran varlık elden çıkarıl-
dığı, kullanımı veya satışından hiçbir ekonomik fayda beklenmediği zaman hesaplar-
dan çıkarılır.
3.2.33. Amortisman ve Tükenme Payı Uygulaması
Yönetmelik kapsamına dahil kamu idarelerince muhasebe sistemine dahil edi-
len duran varlıklardan; arazi ve arsalar, yapım aşamasındaki sabit varlıklar, varlıkların
elde edilmesi için verilen avans ve krediler ile sanat eserleri dışındakilerden hangileri-
nin amortisman ve tükenme payına tabi tutulacağı ve bunlara ilişkin esas ve usuller ile
uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranları duran varlık
çeşitlerine göre Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Bir duran varlığın amortisman ve tükenme payına tabi değeri, varlığın yarar-
lanma ya da itfa süresine sistemli bir biçimde dağıtılır. Amortisman ve tükenme payı
tutarı gider olarak muhasebeleştirilir. Duran varlıkların ilk defa amortisman ve tüken-
me payı ile yeniden değerlemeye esas alınacak değeri maliyet bedelidir. Ancak, yeni-
den değerlemeye tabi tutulmuş olan varlıklar için amortisman ve tükenme payı hesap-
lamasına esas alınacak değer, yeniden değerleme sonucu ortaya çıkan değerdir. Bir
varlık için yapılan harcamaların, varlığın iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya ve-
riminin arttırılması sonucunu doğurması durumunda, amortisman ve tükenme payı
hesaplaması varlığın yeni değeri üzerinden yapılır.
Bir varlığın kullanımından elde edilebilecek ekonomik fayda tüketildikçe, bu
tüketimi yansıtabilmek amacıyla ayrılan amortismanların birikmiş tutarı ile tükenme
paylarının birikmiş tutarı, varlığın defter değeri altında eksi değer olarak gösterilir.
3.2.34. Enflasyon Düzeltmesi Uygulaması
Mali tablonun ait olduğu tarihteki reel satın alma gücünü yansıtabilmesi ama-
cıyla parasal olmayan kalemlerin enflasyon düzeltmesinde tabii tutulması gerekir. Bu
amaçla ilgili Yönetmeliklerde Enflasyon Düzeltme işlemi ihdas edilmiştir. Bu işlemde
82 | TBB