Page 75 - Belediyelerde Muhasebe Uygulamaları

MUHASEBE SİSTEMİNİN AÇIKLANMASI
dımıyla, nakit giriş çıkışları ilgilendiren işlemler bir yerde, bankaya yatırılan veya çeki-
len dolayısıyla bankayı ilgilendiren işlemler başka bir yerde toplanırlar. 40
Bir faaliyet döneminde yapılan yüzlerce, binlerce, hatta milyonlarca işlemi ra-
porlar şeklinde düzenlemek olanaksızdır. Bunun yanında işlemleri konularına göre
dönem başından dönem sonuna kadar topluca görmek ve izlemekte zordur.
Raporlarda yer alacak unsurların konuları ve özelliklerine göre önce bir yerde
ayırmak ve bunlarda meydana gelen artış ve azalışları ayrı ayrı çizelgelerde (formlar-
da) izlemek ve bunları daha sonra topluca raporlara yansıtmak, yukarıda belirtilen
olanaksızlığı ortadan kaldıracaktadır. Muhasebenin en temel raporu olan bilançonun
içeriğini oluşturan ve dönem içindeki işlemler nedeniyle meydana gelen artış ve azalış-
ların kaydedildiği çizelgeye hesap denir.
Bir hesabın sol yanına borçlu sağ yanına alacaklı taraf denir. Hesabın her iki
yanında işlemin yapıldığı tarihin, işlemin niteliğinin ve para olarak ifadesinin kaydına
ayrılmış sütunlar bulunur. Her hesabın hangi bilanço kalemine yada sonuç işlemine
ayrılmış olduğunu gösteren bir adı bulunur. Örneğin, nakit hareketleri kasa hesabında,
alınan otomobil taşıtlar hesabında izlenir.
Muhasebe kitaplarında, muhasebe öğretimi sırasında ya da uygulamada hesap-
lar arasındaki ilişkilerin belirtildiği şemalarda zamandan ve yerden tasarruf elde etmek
amacıyla hesaplar açık şeklin sadece üst ve orta çizgisinden oluşan aşağıdaki gibi bir
“T” simgesi ile gösterilir. Hesabın adı çizelgenin üzerine yazılır

Borçlar KASA HESABI Alacaklar

2.10. Hesaplara İlişkin Terimler:
Hesaplar ile mali nitelikli işlemlerin hesaplara kaydedilmesi ve izlenmesine
ilişkin şu terimler kullanılır:
a- Hesabın Borç ve Alacak Tarafları:
Hesabın (hesap çizelgesinin) sol tarafına “borç”, sağ tarafına “ alacak “ denir.
Şekil-1 de görmek mümkündür.
b-Borçlandırmak, Alacaklandırmak:
Hesaplar arasında ayrım yapmaksızın, herhangi bir hesabın sol tarafına (borç
tarafına), kayıt yapma işlemine “hesabı borçlandırmak”; sağ tarafına, (alacak tarafına),
kayıt yapma işlemine “hesabı alacaklandırmak” denir.

40 KÜÇÜKSAVAŞ, Nihat, Genel Muhasebe, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum, 1984, s.65-66

TBB | 51