Page 151 - Belediyelerde Muhasebe Uygulamaları
P. 151
DÖNEN VARLIKLAR
reklam vergisi, elektrik ve havagazı tüketim vergisi, haberleşme vergisi, eğlence vergisi
gibi vergilerdir.
Belediyeler, yaptıkları bazı hizmetler karşılığında harç tahsil eder. Bina inşaat
harcı, işyeri açma izin harcı, çeşitli imar harçları, işgal harcı, kaynak suları harcı başlıca
harçlardır.
b) Belediye Meclisi tarafından belirlenecek tarifelere göre tahsil edilecek
hizmet karşılığı ücretler: Belediye tarafından yerine getirilen hizmetler karşılığında
ücret alınır. Tahsil edilen başlıca ücret kalemleri içme suyu bedeli ve toplu taşıma be-
delidir. Konut ve işyerlerinin ilaçlanması, su depolarının temizliği, otopark gibi hiz-
metler karşılığında da belediyeler ücret tahsil ederler.
c)Taşınır ve taşınmaz malların kira, satış ve başka suretle değerlendirilme-
sinden elde edilecek gelirler: Belediyeler sahip oldukları bina, arsa veya arazi ile iş
makinası gibi çeşitli varlıklarını kullanarak farklı gelirler elde edebilirler.
d) Faiz ve ceza gelirleri: 5326 sayılı Kabahatler Kanunu, 3194 sayılı İmar Kanu-
nu, 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, 2872 sayılı Çevre Kanunu gibi Kanun-
larla belediye encümeni tarafından verilen cezalar da bir gelir kaynağıdır.
e) Bağışlar: 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda belediye meclisine şartlı bağışları,
belediye başkanına da şartsız bağışları kabul etme yetkisi vermiştir. Bu kapsamda be-
lediyeler bağış yoluyla da gelir elde edebilmektedir.
f) Her türlü girişim, iştirak ve faaliyetler karşılığı sağlanacak gelirler: 5393
sayılı Belediyeler Belediye Kanunun 70’inci maddesine göre kendilerine verilen görev
ve hizmet alanlarında, ilgili mevzuatta belirtilen usullere göre şirket, 71’inci maddesine
göre özel gelir ve gideri bulunan bütçe içinde işletme kurabilirler Dolayısıyla bu yollar-
la da gelir elde edebilirler.
g)Genel ve özel bütçeli idarelerden yapılacak ödemeler: Yürütülen çeşitli pro-
jeler nedeniyle doğrudan veya hizmet ödemesi şeklinde ilgili kamu kuruluşları beledi-
yelere ödemeler gerçekleştirebilmektedirler.
h) Diğer Gelirler: Yukarda sayılanlar dışında kalan diğer özel gelirleri kapsar.
4.3.1.2. Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Ayrılan Pay
5779 Sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden
Pay Verilmesi Hakkında Kanun çerçevesinde il özel idareleri ve belediyelere genel büt-
çe vergi gelirleri tahsilâtı toplamı üzerinden pay verilir. Pay, genel bütçe vergi gelirleri
tahsilâtı toplamından, vergi iadeleri düşüldükten sonra kalan net tutar üzerinden he-
saplanır.
Genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamının yüzde 1,50’si büyükşehir dışın-
daki belediyelere, yüzde 4,50’si büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerine ve yüzde 0,5’i il
özel idarelerine ayrılır.
Büyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı
toplamının yüzde 6’sı ile genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamı üzerinden büyük-
şehirlerdeki ilçe belediyelerine ayrılan payların yüzde 30’u büyükşehir belediye payı
olarak ayrılır.
TBB | 127