Page 573 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 573
Vergi Kabahatleri ve Cezaları
8.2. Mücbir Sebep
1709. Mücbir sebebin varlığı, vergi suçluluğunu kaldıran bir durumdur (Öncel vd,2010:217).
Vergi Usul Kanunu’nun 373’üncü maddesi uyarınca, kanunda yazılı mücbir sebepler-
den her hangi birinin vukua geldiği malum ise veya belgelendirilir ve ispat olunursa,
vergi cezası kesilmez.
1710. Mücbir sebep halleri, Kanun’un 13’üncü maddesinde düzenlenmiştir. 1234 Bunlar:
Vergi ödevlerinden her hangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede
ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk,
Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su
basması gibi afetler,
Kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler ve
Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden
çıkmış bulunması,
gibi hallerdir.
1710.1. Bu sayılan hallere benzer durumlar da mücbir sebep olarak kabul edilir.
1711. Mücbir sebebin varlığı tespit edildiği takdirde vergi suçluluğu ortadan kalkmakta
olduğundan ceza da kesilmez. 1235
9. Cezaların Ödenme Süresi ve İndirim
1712. Vergi Usul Kanunu’nun 368’inci maddesi uyarınca vergi cezalarının ödenme zamanı,
cezaya karşı dava açılıp açılmamasına bağlı olarak değişmektedir. Buna göre ödeme
süresi;
Cezaya karşı dava açılmamışsa dava açma süresinin bittiği tarihten başlayarak
bir ay,
Cezaya karşı vergi mahkemesinde dava açılmışsa, vergi mahkemesi kararı üzeri-
ne vergi dairesince düzenlenecek ihbarnamenin ilgiliye tebliğ tarihinden başlayarak
bir aydır.
1713. Mükellef veya vergi sorumlusu, ikmalen veya idarece tarh edilen vergi veya vergi
farkını ve indirimlerden arta kalan vergi ziyaı veya usulsüzlük cezalarını ihbarnamele-
rin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı
Kanun’da belirtilen türden teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay
1234 Bu hususla ilgili olarak Zamanaşımı bölümünde Mücbir Sebep Halinin Ortaya Çıkması başlığı altında açıklamalara
yer verilmiştir.
1235 Danıştay 3. Dairesi’nin 02.05.2007 tarih ve E:2006/3541, K:2007/1377 sayılı kararında; Bir vergi ödevinin
zamanında yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesine zorlayıcı bir nedenin varlığı yol açmış ve bu durum
kanıtlanmış olmak koşuluyla mükellef veya sorumlular adına ceza kesilemeyeceğinden, zorlayıcı nedenle, gereği gibi
yerine getirilmeyen vergi ödevi arasında nedensellik ilişkisi bulunmadıkça zorlayıcı nedeninin varlığının, ceza kesilme-
sini önleyen bir durum olarak kabul edilmediği, belirtilmektedir.
TBB | 545