Page 256 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

hesaplama işlemi vergi matrahına vergi oranının uygulanması şeklinde gerçekleş-
mektedir.
773. Tarh işlemi, hukuki niteliği itibariyle, her vergi mükellefi için ayrıca hesaplanması
bakımından bireysel, ödenecek verginin miktarının belirlenmesi bakımından belirtici
ve vergilendirme sürecinin başlatılıp tamamlanabilmesinde olmazsa olmaz bir aşama
olması bakımından da yürütülmesi zorunlu bir idari işlemdir. Tarh işlemi çeşitli şekil-
lerde uygulanabilmektedir. Türk vergi sisteminde de tarh işlemine ilişkin farklı usuller
benimsenmiştir. Emlak vergisi bakımından esas olan usul tarhiyatın idarece yapılma-
sıdır. 427

774. Verginin tarhının yapılabilmesi için öncelikle bir takım şartların oluşması gereklidir. Bu
şartlar oluşmadan tarh işlemi yapılamaz. Öncelikle vergiyi doğuran olayın gerçekleş-
mesi ve verginin konusunun ortaya çıkması gereklidir. Bilahare vergi matrahı olan
vergi değerinin ve kanunların vergi için öngördüğü oranın tespit edilmesi gerekir. Da-
ha sonra vergi değeri vergi oranıyla çarpılır ve ödenmesi gereken verginin meblağı
belirlenmiş ve böylece tarh işlemi yapılmış olur.

775. Bu açıklamaları emlak vergisi açısından ele alırsak; öncelikle vergiye konu bina, arsa
veya araziye malik, intifa sahibi veya malik gibi tasarrufta bulunulması gerekmekte,
daha sonra söz konusu bina, arsa veya arazinin kanunun öngördüğü şekilde matrah
olarak değerlendirilecek vergi değerinin saptanması ve bu değere kanun tarafından
öngörülen oranın uygulanması ile emlak vergisinin tarhı gerçekleşecektir.

776. Emlak vergisinin tarhı işlemi, Emlak Vergi Kanunu’nda gösterilen matrah ve oranlar
üzerinden, emlak vergi dairesi olan ilgili Belediye tarafından, ödenecek olan vergi
miktarının hesaplanması ve bu alacağın parasal miktar itibariyle tespit edilmesi işle-
midir.

777. Bir verginin tarh olunup, ödenecek vergi miktarı belirlendikten sonra bundan ilgili
mükellefin haberdar edilmesi yani tarh edilen verginin mükellefine tebliğ edilmesi
gerekir. Tebliğden sonra ise vergi tahakkuk etmiş, yani kesinleşmiş olacaktır.
778. Tarh işleminin çeşitli şekillerde uygulanabilmekte olduğu, tarh işlemine ilişkin farklı
usuller benimsendiği ve emlak vergisi bakımından esas olan usulün tarhiyatın idarece
yapılması olduğu belirtilmişti. Bu nedenle genel olarak tarh usullerinin incelenmesin-
de ve bu usullerin emlak vergisi yönünden özellik gösterdiği hallerin açıklanmasında
fayda vardır.
779. Vergi Usul Kanunu’nda tarh usulleri olarak beyannameye dayalı tarh, ikmalen tarh,
re’sen tarh, idarece tarh ve tahrire dayalı tarh usulleri düzenlenmiş bulunmaktadır.
Tahrire dayalı tarhın artık uygulanma imkanı yoktur. Ayrıca bu tarh usullerinin yanında
kanunla düzenlenmemiş olmakla birlikte kanundaki vergi hatalarının düzeltilmesi

427 4751 sayılı Vergi Usul Kanunu, Emlak Vergisi Kanunu ve Harçlar Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Ka-
nun’un 7/b maddesiyle 09.04.2002 tarihinden itibaren emlak vergisinde uygulanan beyan esası kaldırılmıştır.

228 | TBB