Page 665 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Zamanaşımı

3.4. Vergi İadesinde (Geri Ödemede) Zamanaşımı

1992. Vergi iadesi, en genel ifadesi ile tahsil edilmiş vergisinin tamamının ya da bir kısmının
mükellefe geri ödenmesidir. 1448 Eksik tahakkuk veya tahsil edilen vergilerde zamana-
şımı söz konusu olduğu gibi fazladan tahsil edilen verginin iadesinde de zamanaşımı
söz konusu olabilmektedir.
1993. Vergi Usul Kanunu’nun 120’nci maddesi uyarınca, mükellef aleyhine vergi hatası
yapılması durumunda, bu hatalar düzeltme fişine dayanılarak düzeltilir. Fazla vergi,
aynı fişe dayanılarak terkin ve tahsil olunmuş ise mükellefe reddolunur. Düzeltme
fişinin bir nüshası, iade edilecek miktarla müracaat edeceği muhasebe ve müracaat
süresi zikredilmek suretiyle mükellefe tebliğ edilir.
1994. Mükellef tebliğ tarihinden başlayarak bir yıl içinde parasını geri almak üzere müracaat
etmediği takdirde hakkı düşer. Vergi dairesinin indirim fazlalığı veya hata nedeniyle
geri ödeme yükümlülüğü olduğu takdirde, bu fazla ödemenin yükümlüye tebliğ tari-
hinden itibaren bir yıl içerisinde mükellefin geri ödemeyi almak için başvurmaması
halinde geri alma hakkı düşer (Şenyüz,1997:294). Kanun’un müracaat için düzenle-
miş olduğu bir yıllık süre hak düşürücü süredir.
1995. Söz konusu bu bir yıllık sürenin işleyebilmesi için, indirim fazlalığı ve hata ile
ödemenin yükümlüye tebliğ edilmiş olması şarttır. Zira, tebliğ yapılmaksızın hakkın
düşmesi mümkün değildir. 1449 Tebliğ üzerine yapılabilecek başvuru süresi, Kanun’da
öngörülen süredir. Bu süre başka bir idari işlemle değiştirilemez. Nitekim Danıştay’ın
iade için başvuru süresini kısaltan bir Genel Tebliğ’in iptaline ilişkin olarak verdiği bir
kararında: “Hakkın özüne dokunabilecek bir düzenlemenin tebliğ ile yapılması söz
konusu olamaz. Aksi düşünce; yani kanunla düzenlenmesi gereken bir konunun tebliğ
ile düzenlenmesi, olayda olduğu gibi, kanunda öngörülmeyen bir sınırlamanın tebliğ
ile getirilmesi, kuvvetler ayrılığı rejimine ters düşeceği gibi, fonksiyon gaspına da yol
açacağı kuşkusuzdur. Yürürlükte bulunan vergi kanunlarında, iade talepleri konusun-
da herhangi bir süre sınırlandırması öngörülmediğinden, bu tür taleplerin, vergi ka-
nunlarındaki genel zamanaşımı süresi içerisinde her zaman yapılabileceğinin kabulü
zorunludur” ifadesi yer almaktadır. 1450

1996. Bu hak düşürücü süreden başka düzeltme zamanaşımı süresi olan beş yıllık
zamanaşımı süresi de söz konusu olabilir. Bu beş yıllık süre içerisinde mükellefler
vergi idaresine başvurarak fazla ödenen vergilerin iadesini isteyebilirler. 1451 Örneğin

1448 Bu durumda olanlar, geçmiş yıllarda ödedikleri vergilerin iadesini talep edebilirler. Nitekim, Maliye Bakanlığı’nın
18. 02.2004 Tarih ve 4850 sayılı özelgesinde; ilgili yıllarda sıfır oranlı emlak vergisi uygulanması gereken mükellefle-
rin, mesken binalarına ilişkin vergileri hakkında, zamanaşımı süresi göz önünde bulundurulmak suretiyle, geçmişe
dönük düzeltme yapılması mümkün bulunmaktadır, açıklaması yapılmaktadır.
1449 Danıştay 4. Dairesi’nin 24.6.1970 tarih ve E:1968/4834, K:1070/3778 sayılı kararı.
1450 Danıştay 7. Dairesi’nin, 09.11.2004 tarih ve E:2003/1094, K:2004/2800 sayılı kararı.
1451 Danıştay 4. Dairesi’nin 07.02.1996 tarih ve E:1995/663, K:1996/389 sayılı kararı.

TBB | 637