Page 239 - Belediyelerde Muhasebe Uygulamaları

DURAN VARLIKLAR
5.4. Maddi Duran Varlıkların Kaydı 83
Gerek yatırım ve gerekse kullanım amacıyla edinilen maddi duran varlıklar
maliyet bedeliyle muhasebeleştirilir.
Maddi duran varlıkların maliyet bedel alış bedeline, vergi, resim, harçlar ve di-
ğer doğrudan giderlerin ilave edilmesi suretiyle bulunur.
Alım işlemlerinde yapılan indirimler veya herhangi bir nedenle alış bedeli üze-
rinden yapılan iadeler, alış bedelinden düşülür. Genel yönetim giderleri ve varlığın
elde edilmesi veya kullanılabilir duruma getirilmesiyle doğrudan ilişkilendirilmeyen
giderler, maliyet bedeline ilave edilmez.
Maddi duran varlıkların bütünleyici parçaları ve eklentileri, ilgili maddi duran
varlıkla birlikte değerlendirilir. Maddi duran varlıkların bütünleyici parçası ya da ek-
lentisi olan bilgisayar yazılımı gibi varlıklar da maddi duran varlık olarak değerlendiri-
lir.
Üzerinde başka bir maddi duran varlık bulunan arsalar ile yapılar ayrı ayrı
muhasebeleştirilir. 84
Herhangi bir maliyet yüklenilmeksizin edinilen maddi duran varlıklar, gerçeğe
uygun değeriyle muhasebeleştirilir. Varlığın gerçeğe uygun değeri bilinemiyorsa ida-
rece tespit edilen değeri esas alınır.
Maddi duran varlıklardan, gelecekteki ekonomik fayda veya hizmet sunumu
potansiyelinde, amortisman ya da itfa suretiyle oluşacak kaybın üzerinde bir kaybın
oluşması durumunun idarece tespit edilmesi halinde değer düşüklüğü karşılığı ayrılır.
Değer düşüklüğü karşılığı, nakit üretmeyen maddi duran varlığın geri kazanılabilir
hizmet tutarı ya da nakit üreten maddi duran varlığın geri kazanılabilir tutarı ile net
defter değeri karşılaştırılarak ayrılır. Geri kazanılabilir hizmet tutarı ya da geri kazanı-
labilir tutar, varlığın satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değeri ile kullanım de-
ğerinin karşılaştırılması sonucunda bulunan yüksek değeri ifade eder. Kullanım değeri
ise nakit üreten varlıklar için gelecekte elde edilmesi beklenen nakit akışlarının bugün-
kü değeri, nakit üretmeyen varlıklarda ise varlığın kalan hizmet potansiyelinin bugün-
kü değeridir. Varlığın satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değeri ya da kullanım
değerinden herhangi birinin defter değerini aşması durumunda karşılaştırma yapılma-
sına ve karşılık ayrılmasına gerek yoktur.
Sanat eserlerinden hesaplara alınmasına karar verilenler, sigorta değerleri veya
takdir edilen değerleriyle, sigortalanmamaları veya değer takdir edilememesi duru-
munda ise iz bedeliyle muhasebeleştirilir.
Çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını kaybeden maddi duran varlıklar, ka-
yıtlı bulundukları maddi duran varlık hesabından çıkarılarak elden çıkarılacak stoklar
ve maddi duran varlıklar hesabına alınır.

83 Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği, MADDE 26 ‒ (Değişik: 8.1.2018-2018/11321 K.)
84 8.1.2018 tarihli ve 2018/11321 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Yönetmeliğin 41 inci maddesi uyarınca bu fıkra 1.1.2020 tari-
hinde yürürlüğe girmiştir.
TBB | 215