Page 659 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 659
Zamanaşımı
3.1.3. Tarh Zamanaşımı Kesen Haller
1969. Vergi Usul Kanunu’nda, tarh zamanaşımının kesilmesi ile ilgili bir düzenleme
yapılmamış yalnızca, tarh zamanaşımını durduran hallerden söz edilmiştir. Ancak,
Vergi Usul Kanunu’nun 374’üncü maddesinde vergi cezaları bakımından ceza ihbar-
namesi tebliğinin zamanaşımını keseceği belirtilmektedir. Bu nedenle verginin tarhını
kesen herhangi bir durum bulunmamakla birlikte vergi cezaları bakımından ihbarna-
me tebliği tarh zamanaşımını kesmektedir.
1970. Uygulamada ve yargı kararlarında, vergi borcunun mükellefe tebliği ile zamanaşımının
kesileceği kabul edilmektedir. Bu durumda, tarh zamanaşımı verginin mükellefe teb-
liği ile kesilecektir (Arslan,2007:143). Vergi, kanundaki matrah ve oranlar üzerinden
tespit edilerek mükellefe tebliğ edildiğinde zamanaşımı kesilir. İdarece veya ikmalen
tarhiyat yapılması 1431 veya mükellef veya muhataplar hakkında ceza kesilmesi duru-
munda ihbarname düzenlenip tebliğ edilmesi gereklidir.
1971. Bu tebliğ ile zamanaşımının durması için tebliğin de usulüne uygun olması gereklidir.
Yargı organları tarafından tebliğin usulüne uygun olmaması veya tebliğ konusunun
usule aykırılıklar taşıması nedeniyle iptal edilen işlemler hukuk düzeninde hiç doğ-
mamış olduğundan zamanaşımını kesmez. Danıştay, temel hakların kullanılmasıyla
ilgili olması dolayısıyla, tebliğ usulü ile ilgili en küçük şekil hatalarını, iptal nedeni
saymaktadır. Danıştay’a göre zamanaşımının bitmesine çok az bir süre kalması, tebliğ
usulünden sapmayı gerektirmez. 1432 Yani, beş yıllık normal zamanaşımı süresi içinde-
ki tarh ve tebliğ ile zamanaşımının kesilmesi için, hem tebligatın hem de tebliğe esas
olan işlemlerin usulüne uygun bir şekilde yapılmış olması gerekmektedir (Ars-
lan,2007:143). Ancak, tebliğin muhatabı hileli hareketlerle tebliği engelleyerek za-
manaşımına uğratmak çabasında ise, “yasaların kötü niyetli davranışları himaye et-
meyeceği” gerekçesi ile Danıştay, hatalı sayılabilecek tebliği geçerli saymaktadır. 1433
3.2. Tahsil Zamanaşımı
1972. Tahsil zamanaşımı, kamu alacakları yönünden 6183 Kanun’da düzenlenmiştir. 1434
Vergi alacağı, tahakkuk etmesine rağmen tahsil zamanaşımı süresinde tahsil edil-
mezse zamanaşımına uğrar. Ancak tahsil zamanaşımına uğramamış olan vergiler için
ödeme emri düzenlenerek cebren tahsil yoluna gidilebilir. 1435
1431 Bu hususta Tarh ve Tahakkuk bölümüne bakılmalıdır.
1432 Danıştay 4. Dairesi’nin, 02.12.1983 tarih ve E:1982/3517, K:1983/9321 sayılı kararı
1433 Danıştay 11. Dairesi’nin 16.03.1998 tarih ve E:1997/287, K:1998/1018 sayılı kararı.
1434 6183 sayılı Kanun’un “Tahsil zamanaşımı” başlıklı 102’nci maddesinde: Amme alacağı, vadesinin rastladığı
takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğrar. Para cezaları-
na ait hususi kanunlarındaki zamanaşımı hükümleri mahfuzdur. Zaman aşımından sonra mükellefin rızaen yapacağı
ödemeler kabul olunur, hükmü yer almaktadır.
1435 Danıştay 9. Dairesi’nin 29.12.1982 tarih ve E:1982/17, K:1982/5586 sayılı kararı; kısıtlı taşınmazların kamulaş-
tırılmasında tahsilât zamanaşımına uğramayan tecilli vergilerin muaccel hale geleceği ve ancak bunların tahsili
amacıyla ödeme emri düzenlenebileceği, yönündedir.
TBB | 631