Page 488 - Belediyelerde Muhasebe Uygulamaları

MUHASEBE HATALARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
11.5.2. Kiraya Verilen Taşınmazların Muhasebe Kayıtlarında İzlenmemesi
Bilançolarında kayıtlı duran varlıkların kiraya verilmesi halinde bu durumun
bilgi hesapları olan nazım hesaplarda izlenmesi gerekir. Bu amaçla mahalli idareler
detaylı hesap listesinde “990 - Kiraya Verilen Duran Varlıklar Hesabı” oluşturulmuş-
tur. Kiraya verilen duran varlıklar, kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba borç, 999-
Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabına alacak kaydedilir.
Kiraya Verilen Taşınmazların Muhasebe Kayıtlarında İzlenmemesi mali tablola-
rın bilgi vermesine yol açmaktadır.
Örnek: Belediye ye ait olan 200.000 TL değerindeki daire aylık 1.000 TL den bir
yıllığına kiraya verilmiştir.
Hesap Kodu Hesap Adı Borç Alacak

KİRAYA VER., İRTİFAK HAKKI TESİS ED.MAD. DURAN
990 VAR. KAYITLI DEĞERİ 200.000,00
990.10.03
Binalar
999 DİĞER NAZIM HESAPLAR KARŞILIĞI HESABI 200.000,00

TOPLAM 200.000,00 200.000,00

11.5.3. Satışı Yapılan Taşınmazların Hatalı Muhasebeleştirilmesi
Taşınmaz satışlarını muhasebeleştirirken satışı yapılan taşınmazların ilgili du-
ran varlık hesaplarındaki çıkış kayıtlarının; taşınmazların satış bedeli üzerinden değil
kayıtlı değeri üzerinden yapılması gerekmektedir.
Ancak Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin “Hesap grubuna
ilişkin işlemler” başlıklı 187’inci maddesinin (d) fıkrasında “Maddi duran varlıkların
satış işlemleri sırasında; amortismana tabi olanlarda net değeri, diğerlerinde kayıtlı
değeri ile satış bedeli arasında fark olması durumunda, öncelikle oluşan olumlu veya
olumsuz, ilgili varlık hesabı ve gelir veya gider hesaplarına kaydedilerek satış işlemi
muhasebeleştirilir.” Hükmü çerçevesinde yapılacak bir kayıtta çıkış işlemi satış bedeli
ile yapılmalıdır. Oysa aynı Yönetmelikte yer alan her bir duran varlık hesabının “ala-
cak” tarafının açıklamaları değerlendirildiğinde çıkış işleminin kayıtlı değer ile yapıl-
ması gerekmektedir. Bu hükme göre yapılacak kayıt ile her bir duran varlık hesabının
“alacak” tarafının açıklamalar ile yapılacak kayıt arasında farklılıklar olabileceği düşü-
nüldüğünden aşağıdaki örneklerde varlık hesaplarında yer alan açıklamalara uyul-
muştur.
Örnek-1 Kayıtlı Değeri 200.000 TL olan arsa 150.000 TL peşin bedelle satılmıştır.
Birikmiş amortisman 80.000 TL’dir
254 Taşıtlar hesabının işleyişin açıklandığı 197 Maddesisin (b) fıkrasının 1’inci
maddesinde; satılan taşıtların, bir taraftan kayıtlı değeri bu hesaba, satış bedeli ile net değeri
arasındaki olumlu fark 600-Gelirler Hesabına alacak, satış bedeli 100-Kasa Hesabı veya 102-
Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara, ayrılmış olan amortisman tutarları 257-Birikmiş
Amortismanlar Hesabına, satış bedeli ile net değeri arasındaki olumsuz fark 630- Hesabına

TBB | 461