Page 248 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

1.4. Oranların Uygulanmasında Özellik Gösteren Durumlar

751. Vergi oranlarına ilişkin düzenlemelerde, kanun tarafından belli başlı hükümlere yer
verilmiştir. Bu hükümler çerçevesinde, bir binanın kullanım amacının değişmesi du-
rumuna ilişkin; yeni inşa edilen bir binanın vergisinin en az sınırına ilişkin; vergi mü-
kellefinin hiçbir geliri olmayan, emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığı dışında
geliri olmayan, gazi, şehit dul ve yetimi veya engelli olması durumuna ilişkin ve ayrıca
Cumhurbaşkanı’nın (Bakanlar Kurulu’nun) vergi oranlarıyla ilgili yarı oranda indirme
ve 3 katına kadar artırma yetkisini kullanmasına ilişkin gibi durumlarda vergi oranla-
rında özellik gösteren durumlar oluşabilmektedir.

1.4.1. Bir Binanın Kullanım Amacının Değişmesi
752. Bir binanın kısmen konut, kısmen işyeri olarak kullanılması halinde uygulanacak vergi
oranının ne olacağının üzerinde durulması gerekmektedir. Bu durumda, söz konusu
bina (örneğin, apartman dairesi) konut olma vasfını yitirecektir. Kısmen de olsa konut
dışında kullanılan binaların emlak vergi oranı diğer binalar için öngörülen binde 2
oranında olacaktır.

753. Bir binanın kullanım amacının değişmesi halinde bildirimde bulunulması gerekmek-
tedir. Konut olarak kullanılan binanın başka bir amaçla kullanılmaya başlanması ha-
linde bildirimde bulunulmaması durumunda vergi ziyaına neden olunacaktır. Zira,
başka bir amaçla kullanım durumunda vergi oranı binde 1’den binde 2’ye çıkarak
vergi miktarı artacaktır. Bildirimde bulunmayarak yasal olarak ödenmesi gereken
vergi miktarının yarısı ödenmektedir.

754. Başka bir amaçla kullanılan bir binanın kullanım amacının konut olarak değişmesi
halinde de vergi oranı değişecek; binde 2’den binde 1’e düşecektir. Bu durumda mü-
kellef tarafından süresi içinde bildirimde bulunularak, farklı oran uygulanmasının
düzeltilmesi talep edilebilecektir. Bildirimde bulunulmasına veya durumun belediyece
tespitine rağmen farklı oran uygulanmışsa; farklı oran uygulanmasından kaynaklanan
fazlaya ilişkin geçmiş ödemelerinin iadesini düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde
talep edilebilecektir. Mükellef tarafından süresinde bildirim verilerek kullanım amacı-
nın değiştiği bildirilmemişse hakkında ayrıca ikinci dereceden usulsüzlük cezası ke-
silmelidir.

1.4.2. Yeni İnşa Edilen Binalarda En Az Vergi Miktarı

755. Emlak Vergisi Kanunu 8’inci maddesi uyarınca, yeni inşa edilen bina veya binaların
vergisi, arsasının (veya arsa payının) vergisinden az olamaz. Bu hüküm binaların inşa-
larının sona erdiği yılı takip eden bütçe yılından itibaren dört yıl süresince uygulanır.
5’inci yıldan itibaren binanın vergisi üzerinde bulunduğu arsanın vergisinden az olabi-
lecektir. Bu hüküm, arsa veya arazilerin üzerinde sırf ödenecek vergi miktarını dü-
şürmek amacıyla basit ve küçük bir bina yapılması gibi muvazaalı işlerin önüne ge-
çilmesini amaçlamaktadır. Zira bina vergi oranları arsa/arazi vergi oranlarından daha

220 | TBB