Page 653 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Zamanaşımı

düzenlenen mali nitelikteki kabahat, suç ve cezalarda tarh zamanaşımı süreleri söz
konusu olacaktır.

3.1. Tarh (Tahakkuk) Zamanaşımı
1953. Tarh zamanaşımı; vergiyi doğuran olayın meydana gelmesinden itibaren kanunda
belirtilen sürenin geçmesine rağmen, verginin tarh edilerek mükellefe tebliğ edilme-
diği, yani tahakkuk ettirilmediği durumda meydana gelen zamanaşımıdır (Yü-
cel,2010:248). Tarh zamanaşımı verginin tarh edilerek mükellefe tebliğ edilmesiyle
ilgilidir (Nas,2011:309). Dolayısıyla tarh zamanaşımı, verginin tahsil aşamasından
önceki safhası olan tahakkuk aşamasına yöneliktir. Bu nedenle tahakkuk zamanaşı-
mı olarak da ifade edilmektedir.

1954. Tarh zamanaşımında, tahakkuku gerçekleştirilmeyen vergi, zamanaşımına
uğramaktadır. Vergiyi doğuran olayın meydana gelmesiyle vergi alacağı doğmuş; an-
cak vergi dairesi tarafından tarh ve mükellefe tebliğ işlemleri yapılmamış olması ne-
deniyle mükellef için hukuki sonuç ortaya çıkmamıştır. Çünkü kanun vergi dairesinin
mükellefin ödemesi gereken vergi miktarını hesaplayarak usulüne uygun bir şekilde
mükellefe tebliğini belli bir süre ile sınırlandırmıştır (Oktar,2005:107). Kısacası, tarh
zamanaşımı süresinin dolmasıyla alacaklı vergi dairesinin vergiyi tarh ve tebliğ etme
yetkisi sona erer.

1955. Tarh zamanaşımı, Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenmiştir. Kanun’un 113’üncü
maddesinde zamanaşımını, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının ortadan kalkması
olarak tanımlanmış ve vergi mükellefinin talebine gerek kalmaksızın hüküm ifade
edeceği belirtilmiştir. 1420

1955.1. Vergi Usul Kanunu’nun 114’üncü maddesi uyarınca genel tarh zamanaşımı 5 yıldır.
Bu maddeye göre, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından
başlayarak beş yıl içinde tarh ve tebliğ edilmeyen vergiler zamanaşımına uğrar. 1421
Tarh zamanaşımında başlangıç vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden tak-
vim yılının birinci günüdür. Tarh zamanaşımı, vergi alacağının doğduğu yıldan sonraki
yılın başından başlar ve beşinci yılda sona erer. Örneğin, emlak vergisini doğuran
olayın meydana geldiği 2013 yılına ilişkin verginin tarh zamanaşımı süresi
01.01.2014 tarihinde başlar ve bu vergi 31.12.2018 tarihinin sona ermesi ile zama-
naşımına uğrar.
1955.2. 114’üncü maddenin 3’üncü fıkrasında, şarta bağlı istisna veya muafiyet uygulamaları
sonucu kısmen veya tamamen alınmayan vergilere ilişkin zamanaşımı süresinin, is-
tisna veya muafiyet şartlarının ihlâl edildiği tarihi takip eden takvim yılı başından itiba-
ren başlayacağı belirtilmiş bulunmaktadır. Buna göre; istisna veya muafiyet nedeniyle

1420 Vergi Usul Kanunu’nun 113’üncü maddesi uyarınca.
1421 Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu’nun 19.06.1992 tarih ve E:1991/296, K:1992/284 sayılı kararı;
zamanaşımının, tarhiyatın uygulandığı takvim yılına göre hesaplanacağı, yönündedir.

TBB | 625