Page 67 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Vergi Hukuku ve EmlakVergisi

157. Bu konu bir özelgede: “...gayrimenkullerin devir ve iktisabında harç emlak vergisi
değeri üzerinden hesaplanacaktır. Mükelleflerin tapuda emlak vergisi değerinin üze-
rinde bir değer beyan etmeleri halinde ise harç bu değer esas alınarak hesaplanacak-
tır. Bu nedenle tapu harcı hesaplamasına esas olmak üzere vergi dairesince emlak
vergisi değerinin tespiti ve bu hususun beyan edilen değerle karşılaştırılması gerekir”
69 şeklinde ifade edilmiştir.

158. 3239 sayılı Kanun’un 96’ncı maddesiyle 492 sayılı Harçlar Kanun’una ekli (4) sayılı
tarifenin 20/a pozisyonunda yapılan değişiklikle, "gayrimenkullerin ivaz karşılığında
veya ölünceye kadar bakma akdine dayanılarak yahut trampa hükümlerine göre devir
ve iktisabında harcın matrahı gayrimenkulün devir ve iktisap bedelinden az olmamak
üzere emlak vergisi değeridir" hükmü getirilmiştir. Buna göre taşınmaza ilişkin yapıla-
cak işlemlerde Harçlar Kanunu 4 sayılı tarife uyarınca alınacak harcın belirlenmesin-
de emlak vergi değeri esas alınmaktadır (Öztürk ve Yiğit, 2009:150). Diğer yandan
taşınmaz kısıtlı olarak vergilendirilmekteyse harçın matrahı kısıtlı olarak tahsil edilen
vergi değim tecil edilen dahil tüm emlak vergisi değeri olarak alınmalıdır .
70
2.7.8. Noter Harçlarında Matrah Olarak Emlak Vergisi

159. Emlak vergisi değeri, bazı noter işlemlerinin harçlarında esas değer olarak kabul
edilmektedir. Bunların başında gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi gelmektedir.

160. Harçlar Kanunu’nun 38’inci maddesine göre, noter işlemlerinden bu kanuna bağlı (2)
sayılı tarifede yazılı olanları noter harçlarına tabidir. 42’nci maddeye göre de değer
veya ağırlık ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (2) sayılı tarifede yazılı değer veya
ağırlık esastır. Menkul ve gayrimenkul mallar hakkında alım, satım, taahhüt ve rehinle
ilgili her nevi mukavele, senet ve kâğıtlarda değer gösterilmesi mecburidir. Bu neden-
le taşınmaz satış vaadinde emlakın vergi değeri üzerinden harç hesaplanır.

2.7.9. Belediye Gelirleri Kanunu’ndaki Bazı Harç ve Katılma Paylarında Matrah Olarak
Emlak Vergisi
161. 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 89’uncu maddesinde bir program dahilinde
veya istek üzerine doğrudan doğruya yapılan işlerde, bu hizmetler dolayısıyla yapılan
giderlerin tamamı harcamalara katılma payı olarak tanımlanmış ve aynı maddede

69 Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 13.10.2006 tarih ve 079870 sayılı özelgesi.
70 Danıştay 9. Dairesi’nin 18.04.2013 tarih ve E:2010/4843, K:2013/3772 sayılı kararı: 1319 sayılı Emlak Vergisi
Kanununun 30. maddesi gereğince hüküm altına alınan kısıtlılık uygulaması, ödenecek emlak vergisi açısından
indirimi mümkün kılmaktadır. Oysa, tapu harcını düzenleyen yukarıda anılan 492 sayılı yasanın 63. maddesi gereğin-
ce harcın hesaplanmasında böyle bir düzenleme getirilmemiş ve tapu harcının matrahının taşınmazın satış tarihinde
belirlenen emlak vergisi değeri olacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu nedenle; ödenecek emlak vergisi değerini etkileyen bir unsur olan kısıtlılık uygulamasının, kısıtlı arazilerin devrin-
de ödenecek tapu harcının hesaplanmasında da; emlak vergisi değeri hesaplamasında olduğu gibi 1/10 oranında
uygulanmasına yasal imkan bulunmamaktır.

TBB | 39