Page 714 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

kararıyla kesinleşen durumlarda hata bulunması halinde, mahkemelerce bu hatalar
hakkında karar verilmemiş olması halinde söz konusu hatalar bile düzeltme hüküm-
leri çerçevesinde düzeltilebilmekte olduğundan uzlaşma konusu vergi ve cezalardaki
hataların da düzeltilebileceğinin kabulü gerekir. 1601 Bu çerçevede, mevcut hükümlere
göre hiç yapılmaması gerektiği halde yapılmış olup uzlaşma yolu ile kesinleşen tarhi-
yatların düzeltilmesi mümkündür. Kısacası, uzlaşma tutanaklarında vergilendirme
hataları yapılabileceği gibi bu hataların düzeltilmesi de mümkündür (Cenk,2001: 216-
218).
2152. Uzlaşma talebi, ihbarnamede yazılı verginin tamamı için yapılır. Tarhiyat sonrası
uzlaşmada kısmi uzlaşma talebinde bulunulamaz 1602 ve kısmi uzlaşma yapılamaz. Bu
husus Danıştay’ın bir içtihadı birleştirme kararında: “Uzlaşma, bir bütün olup aynı
döneme ilişkin olarak salınan vergi ve kesilen cezanın tümünü kapsaması gerekir.
Salınan vergi ve kesilen cezanın bir bölümü hakkında uzlaşma ve diğer bölümü hak-
kında ise yargı yoluna gitme olanağı yoktur. Aksi görüşün, uzlaşmanın bütünlüğü ilke-
sine ters düşeceği kuşkusuzdur” 1603 şeklinde ifade edilmiştir.
2153. Uzlaşmanın bu sonuçlarıyla birlikte, dava yoluna gidilmesi ve ödemeye ilişkin
sonuçları da bulunmaktadır.

2.2.9. Dava Yoluna Gidilmesi

2154. Tarhiyat sonrasında, uzlaşmaya başvuru ile dava açma süresi aynı anda başlamakta-
dır. 1604 Ancak, mükellefin uzlaşma talep etmesi durumunda, uzlaşmanın talep edildiği
tarih itibariyle dava açma süresi durur. Talep üzerine başlayan uzlaşma sürecinin,

1601 Gelirler Genel Müdürlüğü’nün 09.12.2001 tarih ve 66094 sayılı özelgesinde, bu konu ile ilgili şu açıklamalar yer
verilmiştir: Tarhiyat sonrası uzlaşma yoluyla kesinleşen herhangi bir vergilendirme olayında hata türlerinden herhangi
birinin yapıldığının tespit edilmesi halinde Vergi Usul Kanunu’nun düzeltme hükümlerine göre düzeltilmesi mümkün
bulunmaktadır. Bu nedenle, vergilendirme işleminde uzlaşmaya konu edilmiş ve uzlaşmanın sağlanması sonucu
kesinleşmiş bulunan tarhiyatta yapılmış olan mevzu hatasının uzlaşma görüşmeleri sırasında dikkate alınmamış
olması nedeniyle, hatalı olarak uzlaşma yoluyla da kesinleşen miktarların düzeltme zamanaşımı hükümleri dikkate
alınarak düzeltilmesi imkan dahilindedir.
1602 Uzlaşma Yönetmeliğinin 7’nci maddesi uyarınca. Ayrıca, Danıştay 4. Dairesi’nin 14.6.2000 tarih ve E:1999/5635,
K:2000/2810 sayılı kararında bu konuya ilişkin şu ifadeler yer almaktadır: Mükellefle vergi idaresi arasında uyuşmaz-
lıkların önce uzlaşma yoluyla giderilmesi amaçlanarak, vergi idaresi ile mükellef arasındaki sorunlardan, mükellefin
kastı olmadan meydana gelenlerin ya da mükellefin veya İdarenin açık hatalarından kaynaklananların yargı prosedü-
rüne gidilmeden her iki tarafın rızasıyla çözülebilmesi için uzlaşma müessesesi oluşturulmuştur. Bunun yanında,
birden fazla vergi ve cezaya muhatap olan mükellefin, bu nedenlerden birisine karşı çıkarken diğerlerini kabul etmesi
halinde, dönem matrahının bir bütün olarak uzlaşma konusu yapılması halinin uzlaşma müessesesinin işlevini gör-
mesine engel olduğu düşüncesiyle, mükellefe matrah farkının bir kısmı için uzlaşırken bir kısmına ilişkin olarak da
uzlaşmama imkânı, yani kısmi uzlaşma olanağı sağlanmıştır. Kanun'da böyle açık bir düzenleme mevcut iken, "Uz-
laşma Yönetmeliği"nin 7 nci maddesinde, tarhiyat sonrası uzlaşmada kısmi uzlaşma talebinde bulunulamayacağı
belirtilmiş, "Uzlaşma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin" 4 üncü maddesiyle de, yine tarhiyat
sonrası uzlaşmalarda kısmi uzlaşma talebinde bulunulamayacağı şeklindeki düzenleme geçerliliğini korumuştur. Bu
düzenleme ile, yasayla getirilen kısmi uzlaşma olanağı, tarhiyat sonrası uzlaşmada, yukarıda sözü edilen yönetmelik
ile ortadan kaldırılmış olup, İdarenin uygulamaya ilişkin genel ve objektif kuralları kanuna aykırı olmamak şartıyla
kendisine tanınan sınırlar içinde kullanması gerektiği biçiminde açıklanan ilkenin ihlali sonucunu doğurmaktadır.
1603 Danıştay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 02.07.1985 tarih ve E:1985/5, K:985/4 sayılı kararı.
1604 Yani, ihbarnameleri tebliğ alan mükellefler veya adlarına ceza kesilenler, 30 günlük süre içinde ilgili uzlaşma
komisyonuna başvurarak uzlaşma talep edebilecekleri gibi, dava açma süresi de 30 gün olduğu için, aynı sürede vergi
mahkemesine de başvurabilirler.

686 | TBB