Page 115 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 115
Mükellefiyet ve Mükellef
Üçüncü Bölüm
1. Mükellefiyet
292. Vergi, daha önce de belirttiğimiz gibi, kamu hukuku alanına giren bir konu olup,
kendine özgü bir yükümlülüktür. Vergi mükellefiyeti kavramı, kişi veya kurum ve kuru-
luşların vergiyle ilgili kanunlar ile bir vergiye tabi tutulmalarını ifade etmektedir. Vergi
mükellefiyeti, vergi olarak adlandırılan bir paranın ödenmesini, verginin şekil ve usul
şartlarına yönelik belli başlı ödevlerin yerine getirilmesini içermektedir. Kanunlar çer-
çevesinde devlet otoritesi, vergiye tabi olma durumunu belirleyerek mükellefiyet tesis
ettikten sonra hakkında mükellefiyet tesis edilen kişilerin ödevlerini yerine getirmesi-
ni takip eder.
292.1. Vergi kanunlarının, vergiyi bağladıkları bir olay ya da hukuki bir durum bulunmaktadır.
Bu olayın oluşması veya hukuki durumun gerçekleşmesi halinde, muhatap olan kişi-
nin vergi ödevi doğmaktadır. Kendisine vergi borcu doğan gerçek ya da tüzel kişi mü-
kellef olarak adlandırılır. Vergi Usul Kanunu’nun 8’inci maddesine göre mükellef “ver-
gi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettüb eden gerçek veya tüzel kişidir.”
292.2. Emlak vergisinde vergiyi doğuran olay, Emlak Vergisi Kanunu’nun, vergiyi bağladığı
olayın gerçekleşmesi ile oluşan durumdur. Bu durumun ise bir taşınmaza sahip
olunması, üzerinde intifa hakkının kurulması veya malik gibi tasarruf edilmesidir.
2. Emlak Vergisi Mükellefleri
293. Emlak vergisi bakımından mükellef kavramı, Emlak Vergisi Kanunu’nda, bina ve arazi
vergilerinde mükellef ayrımına gidilerek, Kanun’un 3’üncü ve 13’üncü maddelerinde
tanımlanmıştır. Emlak Vergisi Kanunu’nda, mükellefiyetin başlaması ve sona ermesi
sebepleri binalar için ayrı arsa ve araziler için ayrı ayrı maddelerde düzenlenmiş ol-
makla birlikte bu maddelerde bina ve araziler (veya arsalar) için mükellefiyetin baş-
lama ve sona erme sebeplerinin büyük oranda aynı olduğu görülmektedir. Her iki
maddede de mükellef tanımı, “bina veya arazinin maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her
ikisi de yoksa bina veya araziye malik gibi tasarruf edenler” olarak yapılmış ve vergi-
TBB | 87