Page 175 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 175
Mükellefiyet ve Mükellef
5.10. Kat Karşılığı İnşaatlarda Emlak Vergisinden Sorumluluk
531. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, satım vaadi sözleşmesi ile eser sözleşmesinin
karışımından oluşan ve kanun tarafından düzenlenmemiş bulunan, ancak uygulama-
da çok sık karşılaşılan bir sözleşme türüdür. Arsa payı karşılığı sözleşmesi arsa sahibi
ile yüklenici arasında, konusu bir bina yapılması karşılığında arsa payının bir kısmının
devrini içeren sözleşmedir.
532. Kat karşılığı inşaat satış vaadi sözleşmesinin özel bir türüdür. Bu tür bir sözleşmede
arsa sahibi taşınmazı tapuda müteahhide devretmediği sürece mükellef olmaya de-
vam edecektir.
533. Bu gibi durumlarda, tapu arsa sahibi üzerinde olduğundan emlak vergisini arsa sahibi
ödeyecektir. Uygulamada bu yerlerin vergileri aralarındaki sözleşmeye gereğince mü-
teahhit tarafından ödemektedir. Ancak vergilerin ödenmemesi halinde emlak vergisi
bakımından sorumlu, arsa sahibidir. Müteahhidin sözleşme ile üstlendiği vergiyi öde-
me yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde arsa sahibi ile aralarında oluşacak
ihtilaf özel hukuk hükümlerine göre çözümlenecektir.
5.11. Kamulaştırmada Emlak Vergisinden Sorumluluk
534. Kamulaştırmada, kamulaştırma yapan kurum adına tapuda tescil yapılması şart
olmayıp kamulaştırma kararının kesinleşmesi ile eski maliklerin vergi mükellefiyeti
sona erecektir.
535. Kamulaştırılan taşınmazların emlak vergisinden sorumluluk, diğer durumlara göre
özellik taşımaktadır. Kamulaştırmadan sonraki dönemdeki mükellefiyet kamulaştır-
mayı yapan idarenin vergiden muaf olup olmamasına göre değişmektedir. Genel ola-
rak kamulaştırma yapma yetkisi olan kamu kuruluşları emlak vergisinden muaf ol-
makla birlikte eğer kanunlar tarafından böyle bir muafiyet tanınmamışsa kamulaştır-
ma yapan idarenin, kamulaştırma tarihinden sonra mükellefiyeti söz konusu olacak-
tır. Kamulaştırmayı yapan idare emlak vergisinden muaf ise mükellefiyet söz konusu
olmayacağı gibi eski malikin ödemediği vergilerden de müteselsilen sorumlu olmaya-
caktır. Nitekim konu ile ilgili olarak Maliye Bakanlığı’nın özelgesinde, 289 kamulaştırma
ya da satın alma yoluyla Hazine'ye intikal eden gayrimenkullerde, Hazinenin mütesel-
sil sorumluluğa iştirak etmesinin mümkün olmadığı belirtilmiştir.
536. Bununla birlikte kamulaştırma öncesinde söz konusu olan kısıtlılık nedeniyle, ister
muaf olsun ister muaf olmasın, kamulaştırmayı yapan idarenin önceki malikin vergile-
rinden sorumlu olması söz konusu olabilmektedir. Bu hususlar ilgili bölümlerde ayrıca
incelenmektedir. 290
289 Maliye Bakanlığı’nın 24.08.1992 tarih ve 65743 sayılı özelgesi.
290 Kısıtlı taşınmazların kamulaştırılmasında emlak vergisinden sorumluluk, Emlak Vergisinde Muafiyet, İstisna, İndi-
rim ve Kısıtlılık bölümündeki Kısıtlılık ile Kamulaştırma İlişkisi başlığı altında incelenmiştir. Ayrıca, kamulaştırma ile
vergi değeri ilişkisi, Matrah bölümündeki Kamulaştırmada Vergi Değeri başlığı altında incelenmiştir.
TBB | 147