Page 173 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 173
Mükellefiyet ve Mükellef
522. Yapı kooperatifleri tarafından yapılan inşaatlarda, inşaat tamamlanıp bina vasfını
kazanıncaya kadar arazi vergisi, bina vasfının kazanılması ile de bina vergisi mükelle-
fiyeti oluşmaktadır.
523. Kooperatif ortaklarının, binaları adlarına tapu tescil işleminin yapıldığı bütçe yılının
sonuna kadar, tapu tescil işlemi bütçe yılının son üç ayı içerisinde yapılmışsa üç ay
içinde ilgili belediyeye emlak vergisi bildirimi vermesi gerekir. Emlak (bina) vergisi
mükellefiyetleri, adlarına tapu tescil işleminin yapıldığı tarihi takip eden bütçe yılından
itibaren başlayacaktır. Dolayısıyla ortakların verecekleri emlak (bina) vergisi bildirimi-
nin “Bina Bildirimi” bölümündeki “İktisap Tarihi” kısmına tapu tescilinin tarihinin ya-
zılması gerekmektedir (Güreş,2001:261).
524. Örneğin; Konut yapı kooperatifinin 2015 yılında bina inşaatlarını bitirdiği konutlara ait
tapular ortaklara 30.03.2016 tarihinde verilmiştir. Bu durumda, söz konusu bildirimin
ortaklar tarafından 31.12.2016 tarihine kadar ilgili belediyeye verilmesi gerekmekte-
dir. Konut yapı kooperatifinin 2015 yılında bina inşaatlarını bitirdiği konutlara ait ta-
pular ortaklara 25.12.2016 tarihinde verilmiştir. Bu durumda, söz konusu binalara
ilişkin bildirimin ortaklar tarafından 25.03.2017 tarihine kadar verilmesi gerekir.
525. Üyeler adına tapuların verildiği tarihten önceki dönemlere ilişkin bildirimlerin
kooperatif tarafından verileceği açıktır. Tamamlanmış olmakla birlikte henüz üyelere
teslim edilmemiş inşaatların bildirimleri, inşaatın tamamlanma tarihi itibariyle koope-
ratif tarafından verilecektir (Pur,2002:8).
5.9. Kat İrtifakı ve Kat Mülkiyetinde Emlak Vergisinden Sorumluluk
526. Kat irtifakı; yapılmakta olan veya ilerde yapılacak olan bir binanın yapımı borcunu ve
bina yapılınca da kat mülkiyeti kurulması yükümünü doğuran bir irtifak hakkıdır (Yıl-
maz,1992:487). Kat irtifakı kurulmasının amacı, ilgili taşınmaz üzerinde ileride kuru-
özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz” Hükmünü; 38 Seri No.lu Emlak Vergisi Genel Tebliğini; 4721 sayılı Türk
Medeni Kanununa göre taşınmazların mülkiyetinin kazanılmasının tapu kütüğüne tescil ile gerçekleştiği yönündeki
düzenlemeyi; Danıştay 9. Dairesinin E:1996/2719, K:1997/2745 sayılı kararında da belirtilen emsal hususları dikka-
te alarak: “Somut olayda, …Konut Yapı Kooperatifi yapı kooperatifi tarafından inşa ettirilen, daha sonra hak sahibi
üyenin kullanım ve tasarrufuna terk edilen ve hâlihazırda tapusunun üye adına tescil edilmediği anlaşılan binanın
malikinin, dolayısıyla bina vergisi mükellefinin anılan Kooperatif olduğu; Kooperatif ile hak sahibi üyeler arasında
verginin üstlenilmesine ilişkin anlaşmalar özel hukuk kapsamında olup 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 8 inci maddesi
uyarınca vergi mükellefiyetini değiştirmeyeceği; Buna göre üyelerine dağıtılmakla birlikte mülkiyeti henüz kooperatif
uhdesinde bulunan binaların Emlak Vergisi mükellefi kooperatif tüzel kişiliği olduğu ve binanın vergisinin Kooperatif
tarafından ödenmesi gerektiği, üye adına emlak vergisi tarhiyatı yapılamayacağı; Kooperatifin mükellefiyetinin üyeler
adına tapuda tescil yapılıncaya kadar devam edeceği, Bahsi geçen taşınmaza ait tapunun kişi adına tescil edilmesi
durumunda, tescil tarihini takip eden bütçe yılından itibaren anılan başvuranın bina vergisi mükellefiyeti başlayacağı”
belirtilmektedir.
Ayrıca, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın, 22.11.2017 tarih ve E. 140278 sayılı cevabi yazısında: “S.S. … Konut Yapı Koope-
ratifi tarafından inşa ettirilen, daha sonra …'ın kullanım ve tasarrufuna terk edilen ve hâlihazırda tapusu kullanıcısı
adına tescil edilmediği anlaşılan binanın maliki, dolayısıyla bina vergisi mükellefi anılan Kooperatif olduğundan, bu
binanın vergisinin Kooperatif tarafından ödenmesinin gerektiği, bu taşınmaza ait tapunun üye … adına tescil edilmesi
durumunda, tescil tarihini takip eden bütçe yılından itibaren anılan kişinin bina vergisi mükellefiyetinin başlayacağı,”
hususu yer almaktadır.
İstanbul Gelir İdaresi Başkanlığı'nın 21.06.2017 tarih ve 179972 sayılı özelgesinde de; “mükellefler adına tapu kaydı
olmayan gayrimenkullere vergi muafiyeti uygulanamayacağı” görüşü yer almaktadır.
TBB | 145