Page 177 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Mükellefiyet ve Mükellef

542. Aynı maddenin 2’nci fıkrasında ise; “Miras, mahkeme kararı, cebri icra, kamulaştırma
halleri ile kanunda öngörülen diğer hallerde, mülkiyet tescilden önce kazanılır. Ancak,
bu hallerde malikin tasarruf işlemleri yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil
edilmiş olmasına bağlıdır” ifadesi yer almaktadır. Madde metninden anlaşılacağı üze-
re tapusuz gayrimenkuller üzerinde de mülkiyet hakkı söz konusu olabilmektedir.
Örneğin; tapuda kayıtlı olmayan bir gayrimenkul üzerinde, işgal yoluyla mülkiyet kaza-
nılmış olabilir.

543. Netice itibariyle tapusuz gayrimenkullerin bir kısmı üzerinde mülkiyet hakkı
bulunmakta, bir kısmı üzerinde ise mülkiyet hakkı bulunmamaktadır (Biyan,2006:80).

544. Emlak Vergisi Kanunu’nun 1’inci ve 12’nci maddelerinde Türkiye sınırları içinde
bulunan bina, arsa ve arazilerin emlak vergisine tabi oldukları belirtilmiştir. Bu hüküm
uyarınca taşınmazın emlak vergisine konu olabilmesi tapusu olup olmamasına bağlı
değildir. Henüz tapu siciline kaydedilmemiş bir taşınmaz da emlak vergisine konu
olabilir.

5.14. Haricen Satışlarda Emlak Vergisi Sorumluluğu

545. Tapulu taşınmazın tapu dışında tarafların kendi aralarında yaptıkları adi yazılı
sözleşme ile satılmasına haricen satış denilmektedir (Aybay ve Hatemi, 1996:133).
Ancak tapulu taşınmazların tapu dışında devri işlemleri mülkiyeti geçirmez. Taşınma-
zın tapu kaydı olmasına rağmen tapuda devir ve tescil işlemi yapılmadan alıcı ile satı-
cı arasında kendi aralarında haricen yapılan sözleşme ile satıma konu olması uygu-
lamada çok sık rastlanan bir durumdur.

546. Haricen satış ile alıcı olan kişi tapu kaydına göre malik olmadığından bu taşınmazın
emlak vergisi mükellefi tapuda kayıtlı olan maliktir. Ancak alıcının daha sonra Mah-
keme kararı ile taşınmazın adına tescil edilmesi durumunda karar uyarınca alıcının
malik olarak kabul edileceği dönemden itibaren mükellefiyeti doğacaktır.

547. Taşınmazın haricen satışıyla alıcıya teslimi ve alıcının malik gibi tasarrufta bulunma
durumu söz konusu olabilir. Bu durumda, alıcı tarafından emlak vergisi bildiriminde
bulunulmuş ise, mülkiyeti ihtilaflı araziler bakımından söz konusu olan Emlak Vergisi
Kanunu’nun 13’üncü maddesi de göz önünde bulundurularak alıcı adına emlak ver-
gisi mükellefiyeti tesis edilebilir.

5.15. Satış Vaadinde Emlak Vergisinden Sorumluluk
548. Olağan bir gayrimenkul satış sözleşmesinin ardından tapu siciline tescil ile yapılan
satışta iktisap tarihi tapu tescil tarihidir. Satışın tapuya tescil tarihi itibariyle malik
sıfatı değişir. Ancak satış vaadi sözleşmesi, satış yapılmasının taahhüt edildiği bir ön
sözleşme niteliğinde olduğundan satış gerçekleşmeden yani tapu tescili yapılmadan
malik sıfatı değişmeyecektir. Bu husus Yargıtay kararlarında; taşınmaza ilişkin gayri-

TBB | 149