Page 319 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık

doğrudan ilişkisi olmayan ve dolayısıyla eksiklikleri hizmetlerini aksatmayacak olan
binaları bu muafiyet kapsamında değerlendirilemeyecektir. Bu tür binalara, lojman,
kantin, lokal, lokanta, eğlence binaları örnek olarak verilebilir. Nitekim Danıştay’ın
kararları ve özelgeler de bu yöndedir. 577

961. Ayrıca, bu kuruluşların kendi hizmet binalarının daimi muafiyet kapsamında
değerlendirilebilmesi için bu binaların, söz konusu kuruluşların sahibi oldukları bina-
lar olması gerektiğine de dikkat edilmelidir. Zira bu kuruluşların sahibi olmadıkları
yani kendilerine ait olmayan binaları, kendi hizmet binaları olarak kullansalar bile, bu
tür binaların emlak vergisi daimi muafiyetinden yararlanmaları mümkün değildir. Bu
durumda binanın asıl maliki tarafından verginin ödenmesi söz konusudur.

962. Kısacası, fıkrada yer alan kuruluşlara ait olmak, bu kuruluşlar tarafından kendi
hizmet binaları olarak kullanılmak ve ayrıca kiraya verilmemiş veya gelir getirmiyor
olmak şartlarıyla söz konusu binalara emlak vergisi daimi muafiyet uygulaması yapıl-
ması gerekmektedir. Kooperatifler ve üst kuruluşlarının, hizmet binalarını kiraya ver-
meleri halinde daimi muafiyet kalkacak, hizmet binası olma ve kiraya verilmeme şart-
larının bir arada bulunması hallerinde ise daimi muafiyetleri sürecektir. Kooperatiflere
ait lojman binaları için, bu iki şart bir arada bulunmadığından bina vergisi uygulana-
caktır. Ayrıca, maddede belirtilenler dışında kalan ve özel kanunları uyarınca kurul-
muş olan diğer kooperatifler bu muafiyet hükmünden yaralanmayacaklardır.

963. Bu hususla ilgili olarak ayrıca, kooperatiflerin bina vergisinden muaf olmakla birlikte,
arazi vergisinden muaf tutulmadıklarını da belirtmek gereklidir. Zira fıkrada, tarım
kredi, tarım satış ve 1163 sayılı Kanun’a uygun olarak teşekkül eden kooperatifler ile
bunların birliklerinin, sadece sahip oldukları kendi hizmet binaları kiraya verilmemek
şartıyla emlak vergisinden muaf tutulmuş, gerek bu fıkrada ve gerekse Emlak Vergisi
Kanunu’nun diğer hükümlerinde, bu kuruluşların sahip olduğu arsa ve arazilerinin ise
emlak vergisinden muaf tutulmasına ilişkin herhangi bir düzenlemeye ise yer veril-

bırakılması, yerindedir. Danıştay 9. Dairesi’nin 10.02.1977 tarih ve E:1976/1655, K:1977/464 sayılı kararına göre;
tarım satış kooperatiflerinin fabrika ve depo binalarının hizmet binası kabul edilerek bina vergisinden sürekli muaf
tutulması gerekir.
577 Danıştay 9. Dairesi’nin 06.01.1977 tarih ve E:1975/1794, K:1977/44 sayılı kararına göre; tarım kredi kooperatif-
lerinin lojman binalarına muafiyet tanınmaz.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 05.08.2007 tarih ve 357 sayılı özelgesinde de; tarım kredi kooperatifine ait hizmet binala-
rı dışında sayılan lojmanların emlak vergisinden muaf tutulmasının mümkün olmadığı belirtilmiştir.
Sakarya Vergi Dairesi Başkanlığı’nın, B.07.1.GİB.4.54.15.01/EVK sayılı 2009 yılında vermiş olduğu bir özelgesinde
de, kooperatiflerin kendi hizmet binaları dışındaki taşınmazlarının emlak vergisinden muaf tutulmasına yasal olarak
imkân bulunmadığı ve bu nedenle, kooperatife ait hizmet binasının kiraya verilmemesi şartıyla emlak vergisinden
muaf tutulması, diğer taşınmazlarından (arsa, arazi ve bina) ise emlak vergisi alınması gerektiği belirtilmektedir.
İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Müdürlüğü’nün, 17.09.2007 tarihli ve 2007/87 sayılı genelgesinde de; “Kanun
hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinde, bina ve arazi vergilerinde muaflık ve istisna hükümlerinin Emlak Vergisi
Kanununa eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle mümkün olabileceği ve bu Kanunda da söz
konusu istisnanın tarım kredi kooperatifleri için kiraya verilmemek şartıyla kendi hizmet binaları ile sınırlandırıldığı
anlaşılmaktadır. Bu çerçevede, tarım kredi kooperatiflerinin kendi hizmet binaları dışındaki taşınmazlarının emlak
vergisinden muaf tutulmasına yasal olarak imkan bulunmamaktadır. Bilgilerinize, konunun iliniz dahilindeki belediye-
lere duyurularak söz konulu genelge hükümlerine göre hareket edilmesinin sağlanmasını rica ederim.”

TBB | 291