Page 321 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 321
Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık
964. Emlak Vergisi Kanunu’nda, bu kuruluşların, yalnızca sahip oldukları hizmet binaları
emlak vergisinden muaf tutulup diğer taşınmazlarına ilişkin herhangi bir düzenleme
yapılmamış olmakla birlikte, hem 1163 sayılı, hem 1581 sayılı ve hem de 4572 sayılı
Kanun’larda ayrı ayrı, bu kuruluşların “taşınmazlarının her türlü vergiden muaf oldu-
ğu” hükmünü içeren maddeler yer almaktadır. Bu nedenle fıkra metninde zikredilen
1163 sayılı Kanun, 1581 sayılı Kanun ve 4572 sayılı Kanun’da yer alan vergi muafi-
yetlerine ilişkin hükümlerin, bu kuruluşların diğer taşınmazlarının emlak vergisinden
muaf olup olmadığı noktasında ayrıca değerlendirmek gerekir.
965. Kooperatiflerin arazi vergisinden muaf olmamalarına ilişkin olarak ilgili bölümde,
üzerinde durulacak olmakla birlikte şu hususun da altını çizmek yerinde olacaktır:
Sanayi sitesi yapı kooperatifleri ile ilgili geçici muafiyet öngörülmüş olup, 5’inci mad-
denin (f) bendinde düzenleme yapıldığı ve bu hükme göre; organize sanayi bölgeleri
ile sanayi ve küçük sanat sitelerindeki binalar, inşaatın sona erdiği tarihi takip eden
bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılacaklardır. Koope-
ratifler arazi vergisinden muaf olmamakla birlikte, Emlak Vergisi Kanunu'na göre,
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca, organize sanayi bölgeleri için iktisap olunduğu veya
bu bölgelere tahsis edildiği kabul edilen arazi, (Sanayi lehine tapudaki tescilin yapıla-
cağı tarihe kadar) arazi vergisinden geçici şekilde muaf olması 579 dolayısıyla söz ko-
nusu arsa veya arazi üzerinde küçük sanayi sitesi kooperatifi kurulmuş olması duru-
munda, bu kooperatifin 5/f maddesi çerçevesinde arazi vergisi geçici muaflığından
yararlanması gerekecektir. Özelgelerde yer alan görüşler de “Sanayi ve Küçük Sanayi
Sitesi Yapı Kooperatifi olmayan kooperatifin yapmış olduğu işyerlerinin Emlak Vergi-
sinden muaf olmadığı” yönündedir. 580
2.1.1.2.1.16. Azınlık Sayılan Cemaatlere Ait Özel Okul Binaları (4/r)
966. 4’üncü maddenin (r) fıkrasına 581 göre; Karşılıklı olmak şartıyla Uluslararası
Andlaşmalar hükümlerine göre azınlık sayılan cemaatlere ait özel okul binaları da
daimi muafiyet kapsamında sayılmıştır.
967. Fıkra hükmüne göre, muafiyet uygulanabilmesi için, öncelikle uluslararası
antlaşmalarla azınlık olarak tanımlanan bir cemaat olması, binanın bu cemaate ait
cihete tahsis edilmediği müddetçe sahip oldukları gayrimenkul mallar üzerinden alınacak her türlü vergilerden muaf
olduğu belirtilmektedir. 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 14 üncü maddesinde, arazi vergisi ile ilgili muaflık
hükümleri düzenlenmiş, ancak kooperatiflere ait arazi ve arsalara bu hükümlerde yer verilmemiştir. Öte yandan,
Emlak Vergisi Kanunu’nun 41/4 üncü maddesinde, özel kanunların bina ve arazi vergilerine ilişkin muaflık ve istisna
hükümlerinin 1.3.1972 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırıldığı belirtilmiş, aynı maddenin 22 nci maddesinde de
bina ve arazi vergileriyle ilgili muaflık ve istisna hükümlerinin bu Kanuna eklenmek veya bu Kanunda değişiklik ya-
pılmak suretiyle düzenleneceği, hükme bağlanmıştır. Bu itibarla, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 93 üncü
maddesinin 1/c fıkrası hükmünün doğrudan doğruya emlak vergisi muafiyetini açıkça içermediği gibi, Emlak Vergisi
Kanunu’nun 22 ve 41 inci maddeleri hükümleri de yürürlükte bulunduğundan, Kooperatifler Kanunu’nun söz konusu
hükmünün emlak vergisi bakımından uygulanmasına imkan bulunmamaktadır.
579 Emlak Vergisi Kanunu’nun 15’inci maddesinin (d) fıkrası uyarınca.
580 İzmir Vergi Dairesi Başkanlığının, 05.04.2002 tarih ve 4558 sayılı özelgesi.
581 08.12.1980 tarih ve 2350 sayılı Kanun’un 1’inci maddesi ile eklenmiştir.
TBB | 293