Page 33 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Vergi Hukuku ve EmlakVergisi

1.4. Vergi İle İlgili Temel Kavramlar

13. Aşağıda kısaca değinilen temel kavramlar, tüm vergiler bakımından geçerlidir. Bu
kavramların bilinmesi ve bu kavramlara dikkat edilmesi uygulamada birçok fayda
sağlayacaktır.
14. Verginin Kaynağı: Verginin kaynağı, verginin alındığı ekonomik kaynaklardır. Emlak
vergisinde verginin kaynağını, kişilerin sahip oldukları bina, arsa ve araziler oluştur-
maktadır.

15. Verginin Konusu: Verginin konusu, üzerine vergi konulan ve doğrudan veya dolaylı bir
şekilde verginin kaynağını teşkil eden ekonomik değer veya servet niteliğindeki unsur-
lardır. Yani üzerinden vergi alınan her şey verginin konusudur. Emlak vergisinin konu-
su da emlak yani bina arsa ve arazilerdir. Verginin ne üzerinden alınacağı kanunlar
tarafından belirtilir. Bu durum, verginin kanuniliği ilkesinden kaynaklanmaktadır. Ver-
ginin toplanmasına ilişkin hükümler getiren her bir vergi kanunu, aslında aynı zaman-
da ayrı bir vergi konusunu oluşturmakta ve tanımlamaktadır.
16. Vergi Mükellefi: Bu kavram, verginin kanun tarafından gösterilen borçlusunu belirtir.
Anayasada, herkesin vergi yükümlüsü olduğu belirtilmişse de vergilere ilişkin her bir
kanun, konusu bakımından mükellefi ayrıca belirtmiştir. Emlak vergisinde vergi mü-
kellefi emlakın maliki, varsa intifa hakkı her ikisi de yoksa malik gibi tasarruf edenler-
dir.
17. Vergi Sorumlusu: Vergi mükellefinin yükümlülüklerini çeşitli nedenlerle yerine
getirememesi durumunda, kanunlar tarafından bu yükümlülükleri yerine getirecek
sorumlular belirtilmektedir. Mükellefin küçük veya kısıtlı olması, tüzel kişi veya tüzel
kişiliği olmayan topluluk olması durumunda, vergi kesintisi yapılması durumunda
veya bazı memurların sorumlulukları durumunda vergi sorumlusu ile vergi mükellefi
farklıdır.
18. Vergiyi Doğuran Olay: Vergi konusu olan durumun, mükellef bakımından gerçekleş-
mesi durumudur. Vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi ile mükellefiyet başlar. Bu
mükellefiyet olayın gerçekleştiği tarihteki vergi kanunları kapsamındadır ve zamana-
şımı da olayın gerçekleştiği tarih dikkate alınarak hesaplanır. Vergi kanunlarında, söz
konusu verginin doğumunun neye bağlı olduğu belirtilmektedir(Akdoğan, 2009: 41).
Örneğin, bir taşınmaza malik veya intifa hakkı sahibi olarak sahip olunması duru-
munda emlak vergisi bakımından vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş bulunmaktadır.

19. Vergi Matrahı: Vergi matrahı, verginin hesaplanması açısından çok önemlidir. Verginin
konusu gerçekleşip, mükellef de tespit edildikten sonra verginin hesaplanması ge-
rekmektedir. Vergi konusunun, vergi hesaplanmasına esas olan değer veya miktarına
vergi matrahı denilmektedir (Akdoğan, 2009: 42). Matrah değer esaslı olabileceği gibi

13 Bu ilke, vergi ile ödeyen kişilere geri dönüşünde doğrudan bir bağlantı bulunmamasını; verginin zor kullanılarak
alınmasını ve vergi gelirlerinin bireyler arasında yeniden dağıtılmasının ifade etmektedir.

TBB | 5