Page 38 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

vergiyi doğuran olay hangi ülkede meydana gelmiş ise ilgili kişinin, o ülkenin vatanda-
şı olmasına veya olmamasına bakılmaksızın, vergi mükellefi olacağı esası benimsen-
miştir. İşte bu nedenle örneğin, Türkiye’de bulunan yabancılar, Türkiye’de yapacakları
işlerinden yahut sahip oldukları emlak dolayısıyla Türk vergi kanunları hüküm ve ku-
ralları çerçevesinde Türk vatandaşları gibi vergi mevzuatına uymak mecburiyetinde-
dirler. Vergi kanunlarının uygulanmasında esas kural “Mülkilik Prensibi” olmakla bir-
likte bazı durumlarda bu prensibin istisnaları da bulunmaktadır.

1.6.3. Vergi Kanunlarının Anlam Bakımından Uygulanması ve Vergi Hukukunda Yorum

38. Vergi hukukunda yorum, vergi kanunlarının anlam bakımından uygulanmasını ifade
etmektedir. Hukuk kurallarının anlam bakımından uygulanması için anlamının açık bir
şekilde belirlenmesi gerekir. Kanunların yorumu; soyut hükümler içeren kanun met-
ninin, somut olaylara uygulanması için, ifade ettiği anlamın belirlenmesidir. Bir hukuk
kuralının yorumu onun anlam ve kapsamının belirlenerek ne demek istediği nokta-
sında gerçek iradesinin ortaya çıkarılmasıdır. Vergi kanunlarının geniş bir kitle tara-
fından kullanılması ile karışık ve karmaşık olaylara uygulanmak istenmesi elbette
vergi kanunlarının yorumunu bir gereklilik haline getirmektedir (Avder,2011).

39. Vergi Usul Kanunu’nun 3’üncü maddesine göre; vergi kanunları lafzı ve ruhu ile
hüküm ifade eder. Lafzın açık olmadığı hallerde vergi kanunlarının hükümleri, konu-
luşundaki maksat, hükümlerin kanunun yapısındaki yeri ve diğer maddelerle olan
bağlantısı göz önünde tutularak uygulanır. Vergi kanunlarının somut durumlara uygu-
lanması durumundan idareler ve yargı organlarınca kanunun anlamının tam olarak
tespit edilmesi önemlidir. Vergi kanunlarına ilişkin hükümlerinin uygulamada an-
lamaya çalışma çabası, sözüne (lafzına) göre yorumlama ile yapıldığında “teknik yo-
rum (tefsir)”; ruhuna ya da anlamına göre yorumlamaya çalışıldığında ise, “mantıki
yorum” söz konusu olur (Erol, 2011:129).
40. Bunun dışında vergi kanunlarının yorumlama yöntemleri deyimsel, sistematik, tarihi
ve amaçsal yorum yöntemi olarak sayılabilir. “Deyimsel yorum”da kanun hükmünde
yer alan kelimelerin, deyimlerin, ifadelerin dilbilgisi kuralı yönünden cümle yapısı için-
deki anlamları araştırılır. “Sistematik yorum”da kanun hükmünün anlamı belirlenirken
bu hükmün yasanın yapısı içindeki yeri ve diğer mevzuat hükümleri ile olan bağlantısı
ve ilişkisi araştırılır. “Tarihi yorum”da kanun hükmü yorumlanırken, yasa koyucunun
yasanın yapıldığı andaki iradesi ve amacı araştırılır. “Amaçsal yorum”da kanun ile
ulaşılmak istenen sonuçlar günün koşullarına ve toplumun gereksinimlerine uygun
olarak değerlendirilir (Kıvanç, 2010). Vergi kanunları yorumlanırken kullanılan yönte-
min yanında verginin kanuniliği, kıyas yasağı, mali güce göre alınma ve sosyal amaç-
lar da göz önünde bulundurulmalıdır.

41. Yorumun kimin tarafından yapıldığına bakılarak da yorumları çeşitlere ayırmak
mümkündür. Bu bakımdan yorum, yasama yorumu, idari yorum, yargı yorumu ve bi-
limsel yorum olarak dört gruba ayırabiliriz.

10 | TBB