Page 40 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 40
Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması
bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır (Kuluçlu,
2008:21).
44. Kanunlar tutarlı (insicamlı) bir bütünlük oluştururlar. Ancak çeşitli nedenlerle, aynı
konuyla ilgili olarak birbiriyle “çatışan” birden çok kanun hükmü mevcut ise, bunların
geçerliliği ve uygulama önceliği objektif yorumla çözümlenebilir. Aslında var olduğu
düşünülen çatışma “gerçek” değil, “görünüşte”dir (Ak, 2009:185). Çatışmanın varlığı
bireyler ya da idareler tarafından ileri sürülebilir; ancak yargı yerlerine başvuruldu-
ğunda; ihtilaf konusu olayda hangi hükmün uygulanacağı karara bağlanır ve aslında
çatışma olmadığı ortaya çıkar. Bu kararlar bağlayıcı niteliktedir. Yargı bir anlamda,
çatıştığı düşünülen kanun hükümlerinden hangisinin güncel ve geçerli yasama irade-
sini yansıttığını, hangisinin genel yasama iradesinin istisnasını teşkil ettiğini de karara
bağlamaktadır (Basat, 2012).
44.1. Hukuk kuralları arasında böyle bir görünüşte çatışma varsa uygulamada hangi
normun üstün tutularak uygulanacağı bir takım ilkelere göre belirlenmektedir. Bu
ilkeler, hukuk kurallarının uygulama sıra ve önceliğini belirlemekte; kurallar arasında
yapılan hiyerarşik değerlendirmede üstte yer alan kuralın diğerlerine göre öncelikli
uygulanması gerekmektedir.
45. Hukuk kurallarının uygulanmasında, aynı konuda düzenleme yapan farklı statüdeki
hukuk kuralları arasında çelişki olabileceği gibi aynı statüdeki hukuk kuralları arasın-
da da çelişki yaşanabilmektedir. Aynı olayı düzenleyen farklı hukuki statüdeki hukuk
kurallarının birbiriyle çelişmesi durumunda, üst kanun ilkesine göre normlar hiyerar-
şisi ilişkisine bakılarak söz konusu çatışma, çözüme kavuşturulacaktır. Bununla birlik-
te, aynı hususla ilgili farklı düzenlemeler içeren eşit hiyerarşik statüyü paylaşan norm-
lar bulunabilmektedir. Hukuken aynı statüdeki hukuk normlar arasında aynı olayda
farklı düzenlemeler yapılmış olması durumunda somut olayda uygulanacak hukuk
normunun tespitinde, normlar hiyerarşisi sıralamasının yanında doktrin ve yargı içti-
hatları ile belirlenen hiyerarşi de ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle normlar hiyerarşi-
sinde aynı hukuki statüde yer alan hükümler arasında maddeler itibariyle de alt norm
ve üst norm şeklinde bir hiyerarşi oluşmaktadır (Kuluçlu, 2008:6,7). Eşit hukuki sta-
tüdeki normların birbiriyle çeliştiği durumlarda, bu çatışmanın çözümünde; sonraki
kanun ilkesine göre, önceki düzenleme ve sonraki düzenleme ilişkisine; özel kanun
ilkesine göre, genel hüküm ve özel hüküm ilişkisine ve geçici madde ilkesine göre,
esas madde ve geçici madde ilişkisine bakılmak suretiyle söz konusu olaya uygulana-
cak hukuk kuralı tespit edilecektir.
45.1. Üst kanun ilkesi; aynı konuyu düzenleyen farklı hukuk kaynakları arasında çelişki
bulunduğunda, çelişen kaynakların normlar hiyerarşisindeki yerleri dikkate alınarak
hangisinin geçerli olduğunun belirlenmesini ifade etmektedir. Normlar hiyerarşisine
göre, altta bulunan bir hukuk normu ile üstte yer alan hukuk normu çeliştiğinde, üstte
olan norm geçerli olacaktır.
12 | TBB