Page 45 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Vergi Hukuku ve EmlakVergisi

beyan edilmeyen emlaki, 1319 sayılı Kanun hükümlerine göre vergilendirmeleri hü-
küm altına alınmıştır.
59. Osmanlı döneminden beri uygulanmakta olan emlak vergisinde, Cumhuriyet
Döneminde 1972 yılına kadar Tahrir Sistemi uygulanmış, bu tarihten itibaren ise Be-
yan Sistemine geçilmiştir. Beyan sisteminde mülk sahibi olan herkes, vergiye tabi
gayrimenkulü için beyanname vererek gayrimenkulünün değerini kendi iradesi ile
beyan edip vergisini bu beyan üzerinden öder (Çelik, 2004:16).
60. 29 Temmuz 1998 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 4369 sayılı Kanun ile
mükelleflere dört yılda bir beyanda bulunma zorunluluğu getirilmiştir. Bu sistem, em-
lak vergisi verilirken esas olarak beyanname doldurulmasını gerektirmektedir. Bu
sistem, genel olarak mükellefe güven esasına dayanmaktadır, yani mükelleflerin iyi
niyetine bağlı bir vergi alımı amaçlanmıştır. Ancak, gayrimenkulün değeri yüksek ol-
duğu halde, Komisyonca cadde ve sokak olarak belirlenen asgari emlak vergisi birim
değerlerine göre beyanda bulunulmaktadır. Böylece bu sistem, mükelleflerin taşın-
mazlarının değerini asgari seviyede beyan ederek, bu değer üzerinden vergi ödemeye
sevk etmekte ve önemli oranda vergi kayıpları ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle 2002
yılında Emlak Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle Beyan sistemi yerine bildirim
sistemi getirilmiştir.

61. 2002 yılında yapılan düzenleme ile, 4751 sayılı Kanun’la 1319 sayılı Emlak Vergisi
Kanun’una eklenen geçici 20’inci maddenin (b) fıkrasına göre 09.04.2002 tarihinden
itibaren arsa ve arazilere ait metrekare birim değer tespitlerinin takdir komis-
yonlarınca yapılacağı hükme bağlanmış bulunmaktadır. Takdir komisyonları, asgari
30
ölçüde tespit ettikleri arsa ve arazi metrekare birim değer tespitlerine ilişkin kararlar-
dan; arsalara ait olanları, takdirin ilgili bulunduğu il ve ilçe merkezlerindeki ticaret
odalarına, ziraat odalarına ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları ile belediyelere, arazi-
ye ait olanları ise il merkezlerindeki ticaret ve ziraat odaları ile belediyelere imza kar-
şılığında vermektedir. Arsa ve arazilere ilişkin takdir kararı tebliğ edilmiş bulunan dai-
re, kurum, teşekkül ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları 30 gün içinde ilgili vergi
mahkemesi nezdinde dava açabileceklerine ilişkin düzenlemenin Anayasa Mahke-

30 Takdir Komisyonlarının metrekare birim değer tespitlerini belli ilkeler doğrultusunda serbestçe yapması esas olmak-
la birlikte, 7061 sayılı Kanunla yapılan düzenlemede olduğu gibi, yasa koyucu tarafından metrekare birim değerlerinin
belli bir oranla sınırlandırılması da söz konusu olabilmektedir. 05 Aralık 2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları İle Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 35’inci
maddesi ile Emlak Vergisi Kanununa, “Takdir komisyonlarınca 2017 yılında 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde
arsa ve arazi metrekare birim değerleri, 2017 yılı için uygulanan birim değerlerinin %50’sinden fazlasını aşması
durumunda, 2018 yılına ilişkin bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında, 2017 yılı için uygulanan asgari ölçüde arsa
ve arazi metrekare birim değerlerinin %50 fazlası esas alınır. Takip eden 2019, 2020 ve 2021 yıllarında 29 uncu
madde kapsamında bina ve arazi vergisi matrahları ile asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri bu
şekilde belirlenen değerler üzerinden hesaplanır. Emlak vergi değeri veya asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim
değerleri esas alınarak uygulanan vergi, harç ve diğer mali yükümlülükler için de birinci fıkra hükümlerine göre belir-
lenen değerler dikkate alınarak uygulanır. Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye
Bakanlığı yetkilidir” şeklindeki geçici 23’üncü madde ilave edilmiştir.

TBB | 17