Page 48 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

Kanunu’nun 4’üncü maddesinin (r) fıkrasında yer alan “karşılıklı olmak şartiyle
32
Uluslararası Andlaşmalar hükümlerine göre azınlık sayılan cemaatlere ait özel okul
binaları“nın bina vergisinden muaf tutulmasına ilişkin hüküm buna örnek olarak gös-
terilebilir.
33
70.1. Bu konuyla ilgili olarak; Kanun’un 4’üncü maddesinin (l) fıkrasında yer alan “Yabancı
devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan binalar ile elçilerin ikameti-
ne mahsus binalar ve bunların müştemilatı (Karşılıklı olmak şartiyle) ve merkezi Tür-
kiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki
temsilciliklerine ait binalar”ın ve 14’üncü maddesinin (d) fıkrarsında yer alan “Yaban-
cı devletlere ait olup gerek elçilik ve konsolosluk binaları gerekse elçilerin ikametleri-
ne mahsus binalar yapılmak üzere sahip olunan arazi ve arsalar ile bu çeşit binalar-
dan yanan, yıkılanların arsaları (Karşılıklı olmak şartiyle) ve merkezi Türkiye'de bulu-
nan milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait arazi ve arsalar”ın em-
lak vergisinden muaf olması; Kanun’un 41’inci maddesinin 4’üncü fıkrası ile millet-
34
lerarası antlaşmalarla tanınan muaflık ve istisna hükümlerinin yürürlükten kaldırıl-
madığına dair düzenleme yapılmış olması, örnek olarak verilebilir.

2.4.3. Kanunlar

71. Anayasa’nın 73’üncü maddesinin 3’üncü fıkrasına göre vergi, resim, harç ve benzeri
mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır. Bu nedenle vergi huku-
kunun temel kaynağı esasen kanunlardır. Kanunlarla belirlenmeyen hiçbir vergi alı-
namaz. Bu durum vergide Kanunilik İlkesinin geçerli olmasının sonucudur. Vergiyi
koyan kanunun; verginin konusu, mükellefi, matrahı, oran, muafiyet ve istisnaları gibi
temel hususlarda düzenleme yapması gerekmektedir. Bu hususta yetki yasama or-
ganınındır (Birsenoğul, 2003:166).
72. Vergiler temel olarak kanun şeklinde düzenlenir. Herhangi bir verginin alınabilmesi
için, her şeyden önce o konuyla ilgili Anayasaya uygun bir vergi kanunun yürürlükte
olması ve verginin temel unsurları olan konu, matrah, mükellef, yükümlü, oran, mua-
fiyet ve istisnaları tanımlaması gerekmektedir. Bu durum, Kanunilik İlkesi olarak ad-

32 08.12.1980 tarih ve 2350 sayılı Kanun’un 1’inci maddesi ile eklenen bent uyarınca.
33 Madde gerekçesinde; uluslararası antlaşmalarla azınlık statüsü tanınan cemaatlere, karşılıklı olmak şartıyla özel
okul binaları için bir muafiyet hükmü getirilmiştir. Hükme göre; Lozan antlaşmasıyla azınlık olarak kabul edilen Türki-
ye’deki cemaatlerinin özel okul binaları bu fıkra hükmünden faydalanacak, uluslararası antlaşmalarla azınlık sıfatı
tanınmayan topluluklara ait özel okul binaları ise bu muafiyetten yararlanamayacaktır, ifadelerine yer verilmiştir.
Konu ile ilgili olarak 12 Seri No’lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nde de: …(r) fıkrası hükmüyle uluslararası
andlaşmalara, özellikle Lozan Andlaşmasına göre azınlık sayılan cemaatlere ait özel okul binalarının, kiraya verilme-
mek ve karşılıklı olmak şartlarıyla vergiden daimi olarak muaf tutulmaları öngörülmüştür, açıklamasına yer verilmiştir.
Danıştay 9. Dairesi’nin 28.05.1982 tarih ve E:1980/5571, K:1982/3120 sayılı kararı ise bu değişiklik öncesi döne-
me ilişkin emlak vergisi yönünden muafiyetin söz konusu olmadığını ortaya koymaktadır. Nitekim kararda; Lozan
Andlaşmasında, azınlıklara ait okul binalarının emlak vergisinden muaf olduğu yolunda bir hüküm bulunmadığı, ifade
edilmektedir.
34 Konu ayrıntılı olarak Emlak Vergisinde Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık bölümünde Elçilik ve Konsolosluklar ile
Milletlerarası Kuruluşlara Ait Binalar başlığı altında incelenmektedir.

20 | TBB