Page 53 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 53
Vergi Hukuku ve EmlakVergisi
zammı gibi hükümlerine yönelik iptal kararları emlak vergisine ilişkin uygulamaları da
etkileyen kararlardır.
2.4.6.2. İçtihadı Birleştirme Kararları
92. Diğer hukuk alanlarında olduğu gibi, vergi uygulamaları sırasında ortaya çıkan
uyuşmazlıklar hakkında yargı organlarında farklı değerlendirmeler olması durumunda,
uyuşmazlıkların çözümü ve yargı mercilerinin kararları açısından birliği sağlamak için
içtihadı birleştirme kararı alınabilir. Adli yargıda Yargıtay tarafından verilen içtihadı
birleştirme kararları, vergi hukukunun da tabi olduğu idari yargıda ise Danıştay tara-
fından verilmektedir.
93. Danıştay nezdinde bulunan “İçtihatları Birleştirme Kurulu” tarafından, idari yargıda
uygulamada birliği ve hukuki belirlilik sağlamak amacıyla farklı içtihatların birleştiril-
mesinde veya değiştirilmesine karar verilebilmektedir. Bu içtihadı birleştirme kurulu
39
kararları, Danıştay’ın daire ve kurulları, idare ve vergi mahkemeleri ile idarelerin uy-
mak zorunda oldukları, bağlayıcı hem de kaynak hüküm niteliğindedir. Bu niteliği
40
gereğince, içtihadı birleştirme kararları, vergi hukukunun ve dolayısıyla emlak vergisi-
nin, asli kaynaklarından biri olarak kabul edilmektedir (Yürekli, 1997:285). İçtihadı
birleştirme kurulu kararları da, vergi hukukunun yargı organı tarafından üretilen kay-
naklarından biridir .
41
93.1. Örneğin, Danıştay 9. Dairesinin, 1986 ve 1987 tarihlerinde, emlak vergisinde
muafiyet ve istisnalar konusunda Emlak Vergisi Kanunu’nun 22’nci maddesinin uygu-
lanmasına ilişkin vermiş olduğu iki farklı karar arasındaki aykırılığı gidermek ve yorum
birliği sağlamak amacıyla 1988 tarihinde içtihadı birleştirme kararı vermiştir. Bu
42
39 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 39’uncu maddesine göre; Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu, dava daireleri-
nin veya idari ve vergi dava daireleri kurullarının kendi kararları veya ayrı ayrı verdikleri kararlar arasında aykırılık
veya uyuşmazlık görüldüğü veyahut birleştirilmiş içtihatların değiştirilmesi gerekli görüldüğü takdirde, Danıştay Baş-
kanının havalesi üzerine, Başsavcının düşüncesi alındıktan sonra işi inceler ve lüzumlu görürse, içtihadın birleştiril-
mesi veya değiştirilmesi hakkında karar verir.
40 Danıştay Kanunu’nun 40’ıncı maddesi uyarınca.
41 Danıştay 4. Dairesi’nin 29.01.1999 tarih ve E:1990/561, K:1991/341 sayılı kararında, içtihadı birleştirme kararla-
rının bağlayıcılığı ile ilgili olarak şu açıklamaya yer verilmiştir: Bir olayda uygulanacak olan hukuk kuralının hangisi
olduğuna ilişkin olarak Danıştay dava dairelerinin veya idari ve vergi dava daireleri genel kurullarının kendi kararları
veya ayrı ayrı verdikleri kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunduğu veyahut birleştirilmiş içtihatların değiş-
tirilmesi gerekli görüldüğü takdirde, ortaya çıkan görüşlerden hangisinin hukuka uygun bulunduğunun belirlenmesi
amacıyla içtihatların birleştirilmesi yoluna gidilir. içtihatları birleştirme kararı, kanun gibi yeni bir hukuk kuralı koymak
amacıyla değil, ancak yasanın hangi alanda uygulanacağını saptamak ve hukuki durumu açıklamak amacıyla verilir.
Bu kararlar, mevcut bir kanun hükmünün yorumu olduğuna göre; bu yorumun kanunun yürürlükte bulunduğu dönem-
ler için geçerli olduğunun kabulü gerekir. 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 40. maddesinin 4 numaralı fıkrasında, bu
kararlara Danıştay daire ve kurulları ile idari mahkemelerin ve idarenin uymak zorunda olduğu belirtilmektedir. Aynı
maddenin 3.fıkrasında, içtihatların birleştirilmesi veya değiştirilmesi hakkındaki kararların gönderildikleri tarihten
itibaren bir ay içerisinde Resmi Gazete'de yayımlanacağının öngörülmüş olması bu kararların herkesçe bilinmesi
içindir. Bu yayımlı, içtihatları birleştirme kurulu kararında yer alan görüş ve sonuca yürürlük kazandırmak amaç ve
anlamı vermek mümkün olmadığından, kanunun yürürlükte bulunduğu ancak, henüz içtihatları birleştirme kararları-
nın verilip yayınlanmadığı dönemlerle ilgili olarak idarece tesis edilmiş işlemler hakkında açılan davalarda bağlayıcı
niteliği bulunmadığı, karar tesisinde gözönünde bulundurulmayacağı anlamına gelmez.
42 Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu’nun, 11.02.1988 tarih ve E:1987/3, K:1988/1 sayılı kararı.
TBB | 25