Page 369 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık

- Herhangi bir kanunda tüm vergilerden muafiyet öngörülmüşse, bu muafiyetin
konusunun ne olduğunun öncelikle belirlenmesi ve muafiyetin bu bakımdan değer-
lendirilmesi gerekir.
- Emlak vergisinin konusu dışında bulunan vergi konuları ile ilgili tüm vergilerden
muafiyet getiren kanun hükmünün emlak vergisi açısından muafiyeti de kapsaması
mümkün değildir. 673
1146. Bu bölümde, söz konusu kanuni düzenlemelerden bazılarına yer verilmektedir. Özel
kanunlarıyla getirilen, muafiyet, istisna ve indirime ilişkin düzenlemelerin farklı esas-
lar üzerine ve farklı ifadelerle düzenlendiği; bir kısım hükümlerde, taşınmazların nite-
likleri temel alınarak muafiyet getirilirken bir kısım hükümlerde ise doğrudan ilgli ku-
rum ya da kuruluşa yönelik muafiyet düzenlemesi yapıldığı görülmektedir. Bunun
yanısıra özellikle, kurum ve kuruluşların teşkilat kanunlarında ilgili kuruma yönelik bir
takım avantajlar sağlanmasına yönelik olarak vergi muafiyet ve istisnalarının getirildi-
ği görülmektedir. İzahatlarımızda da bu yönde bir tasnif esas alınmaktadır.

1146.1. Özel kanunlarla düzenlemelerde, kanun koyucu tarafından zaman zaman farklı
ifadeler kullanıldığı görülmektedir. Bu ifade biçimlerinin, kabaca bir gruplandırma ile;
kimi kurumlar için, kurumun ya da taşınmazlarının doğrudan ve açıkça emlak vergi-
sinden muaf olduğu; kimi kurumlar için, her türlü resim, harç ve vergiden muaf oldu-
ğu; kimi kurumlar için, idarelerin tasnif sınıflarına ilişkin atıf yapılarak muafiyetler,
istisna ve mali kolaylıkların aynen uygulanacak olduğu; kimi kurumlar için de, kurum
mallarının devlet malı olduğu ve devlet mallarına ilişkin hükümlerin o kurumun malla-
rı için de uygulanacağı şeklinde olduğu, görülmektedı.

1146.2. Konuya ilişkin düzenlemelerde, mevzutaların birbirine doğrudan ya da kavramlar
üzerinden yapılan atıflarıyla, zaman zaman, döngüsel bir yasal düzenleme kurgusu-
nun ortaya çıktığı da görülmektedir.

1147. Her bir düzenleme yaklaşımı ve kurum için, emlak vergisinden muafiyet, istisna ya da
indirim olup olmadığının, ilgili özel kanundaki düzenlemenin ifade ve gerekçesi, Em-
lak Vergisi Kanunu’nun özellikle, 22’nci ve 41’inci maddeleri karşındaki durumu,
hakkında düzenleme yapılan kurumun hukuki statüsü gibi unsurların dikkate alınarak
ayrı ayrı değerlendirlmesi kaçınılmaz olmaktadır. Bu değerlendirmelerde oluşan ka-
naatin ise, mutlak kesinlikte bir sonuç olamadığının, ve hatta farklı merclierin birbiyle
çelişen görüşlerinin ortaya çıktığının, uygulamada gözardı edilmemesii gerektiğini de
belirtmek yerinde olacaktır.

673 Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 09.04.2011 tarih ve 17 sayılı özelgesinde; 775 sayılı Kanun’un 33 üncü maddesinin
birinci fıkrasındaki, ‘bu kanun hükümlerine dayanılarak yapılan ivazlı veya ivazsız devir, temlik, kamulaştırma, alım,
satım, kira, geri alma, geri verme, ifraz, tevhit, tescil, cins değişikliği, rehin tesis ve terkini, ıslah, değişiklik, onarım,
inşa ve ikmal gibi her türlü işlemler, sözleşmeler, beyannameler ve benzerleri, tasarruf bonosundan ve her türlü vergi,
resim ve harçtan muaftır’ hükmü emlak vergisini kapsamadığından gecekondu önleme bölgesinde yer alan arsanın
emlak (arsa) vergisine tabi tutulması gerekmektedir, açıklamasına yer verilmiştir.

TBB | 341