Page 395 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 395
Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık
lar” ibaresi eklenmiş olduğundan serberst bölgelerde bulunan binalar bakımından
daimi muafiyet söz konusu olmaktadır.
2.3.1.9. Kooperatifler ve Birliklerinin Hizmet Binaları Dışındaki Taşınmazlarının
Emlak Vergisinden Muafiyeti Hususu
1208. 1163, 1518 ve 4572 sayılı Kanun’larda yer alan kuruluşların (Tarım Kredi
Kooperatifleri, Tarım Satış Kooperatifleri, 1163 sayılı Kanun’a göre kurulan Koopera-
tifler ve bu kooperatiflerin kuracağı Kooperatif Birlikleri, Kooperatif Merkez Birlikleri
ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliği ve Türk Kooperatifçilik Kurumu), taşınmazlarından
sadece sahip oldukları kendi hizmet binaları kiraya verilmemek şartıyla, emlak vergisi
kanunu ile bina vergisinden muaf tutulmuş olup diğer taşınmazları, (diğer binaları,
arsa ve arazileri) emlak vergisinden muaf tutulmamıştır. Ancak hem 1163 sayılı, hem
1581 sayılı ve hem de 4572 sayılı Kanun’da ayrı ayrı, bu kuruluşların “taşınmazları-
nın her türlü vergiden muaf olduğu” hükmünü içeren maddeler yer almaktadır. Bu
bağlamda ilgili kuruluşların diğer taşınmazlarının emlak vergisinden muaf olup olma-
dığı hususunun, her bir kanuna göre ayrıca incelenmesi yerinde olacaktır.
1209. Emlak Vergisi Kanunu’nun (17.07.1972 tarihli 1610 sayılı Kanun’un 14’üncü
maddesi ile değişik) 22’nci maddesinde; “bina ve arazi vergileri ile ilgili muaflık ve
istisna hükümleri bu kanuna eklenmek veya bu kanunda değişiklik yapılmak suretiyle
düzenlenir” hükmünün ve 41’inci maddesinin (17.07.1972 tarihli 1610 sayılı Ka-
nun’un 24’üncü maddesi ile eklenmiş 25.08.1977 tarihli 2104 sayılı Kanun’un 1’inci
maddesi ile değiştirilerek yeniden düzenlenmiş) 4’üncü fıkrasında; “bu kanuna uyma-
yan, Özel kanunların bina ve arazi vergilerine ilişkin muaflık ve istisna hükümleri,
01.03.1972 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmıştır” hükmünün yer aldığını ha-
tırlamak; konunun değerlendirilmesi açısından önemlidir. 730
1210. Emlak Vergisi Kanunu ile muafiyet hükümlerinin yer aldığı diğer kanunlar arasında
hangisindeki hükümlerin uygulanacağına ilişkin sorunun, daha sonraki tarihli ve özel
kanun olmaları durumlarına göre ve kanun koyucunun iradesi göz önüne alınarak
çözüme kavuşturulması gerekmektedir. Bu temel yaklaşımdan hareketle, bu kanunla-
730 41’nci maddenin genel düzenlemesinden yola çıkarak, özel kanunların emlak vergisi muaflık ve istisna hükümleri-
nin, 01.03.1972 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırıldığı belirtilmekle birlikte, buradaki tarihin, maddenin giriş
fıkrasındaki “ağıda yazılı kanunlarla diğer kanunlardaki bu kanuna uymıyan hükümler hükümler 1.3.1972 tarihinden
itibaren yürürlükten kaldırılmıştır” ibaresi getirilmiş bir tarih olduğu; özel kanunlardaki hükümlerin kaldırılması düzen-
lemesinin ise, maddenin 27.07.1972 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4’üncü bendindeki
ibare ile getirildiği hususu dikkate alınmalıdır. Aksi durumda, madde metninde yer alan 01.03.1972 tarihi esas alına-
rak, önceki kanun – sonraki kanun değerlendirmesi uyarınca, bu tarihe kadar olan hükümlerin yürürlükten kalktığı;
01.03.1972 tarihinden sonra çıkarılan kanun hükümlerinin ise sonraki kanun olması dolayısıyla hüküm ifade edeceği
yönündeki değerlendirmeler hatalı sonuçlara neden olabilir. Yürüklükten kaldırılan, özel kanunların bina ve arazi
vergilerine ilişkin muaflık ve istisna hükümleri, esasında, 17.7.1972 gününe kadar var olan hükümlerdir. Özel kanun-
lardaki hükümlerin yürürlükten kaldırılmasına ilişin eşik tarih olarak bu tarihin esas alınması doğru yaklaşım olacaktır.
İçtihat ve görüşlerde benimsenen yaklaşım da budur. Nitekim muafiyet hükmü taşıyan 1581 sayılı Kanun,
01.03.1972 tarihinden sonra, 28.4.1972 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olmakla birlikte,
4’üncü maddenin 4’ücnü bendinin yürürlük tarihi olan 27.07.1972’den daha önceki bir hüküm olması nedeniyle,
emlak vergisinden muafiyet sağlamamaktadır.
TBB | 367