Page 397 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 397
Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık
1210.3. 3) 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun’un 734 6’ıncı
maddesinin (d) fıkrasında; Bu Kanuna göre kurulmuş bulunan kooperatifler ve birlik-
lerin faaliyetlerinde “...taşınmaz malları ve…ihtiyaçları için satın aldıkları ve alacakla-
rını tahsil gayesiyle mülk edindikleri taşınmaz malları ve… her türlü vergi, resim ve
harçtan müstesnadır” hükmü yer almaktadır. Bu hükmün Emlak Vergisi Kanunu’nda
yer alan hükümlerle birlikte değerlendirilmesi halinde; 4572 sayılı Kanun hükümleri-
nin daha sonraki hüküm olması bakımından, bu kanundaki hükmün emlak vergileri
için de uygulanması gerekeceği değerlendirilebilecektir. Bu durumda, Emlak Vergisi
Kanunu’nun 4’üncü maddesinin (p) fıkrasındaki hükümden başka, 4572 sayılı Ka-
nun’da yer alan muafiyet hükmünün de uygulanması gerekecektir. Bu durumda, Ta-
rım Satış Kooperatif ve Birliklerine ait olan, ihtiyaçları için satın aldıkları ve alacakları-
nı tahsil için mülk edindikleri taşınmazları emlak vergisinden muaf tutulacaklardır.
1210.4. 4) Her üç kanuna ilişkin açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, yalnızca 4576 sayılı
Kanun gereğince kurulan Tarım Satış Kooperatif ve Birliklerinin arsa ve arazileri em-
lak vergisinden muaf tutulabilmektedir. 1163 sayılı Kanun’a tabi Kooperatiflerin, Ko-
operatif Birliklerinin, Kooperatif Merkez Birliklerinin ve Türkiye Milli Kooperatifler Bir-
liğinin ve 1581 sayılı Kanun’a tabi Kooperatiflerin, Merkez Birliklerinin ve Türkiye Milli
Kooperatifler Birliğinin arsa ve arazileri emlak vergisinden muaf olamayacaktır.
1211. Konu ile ilgili olarak Danıştay 9. Dairesi’nin 17.11.2008 tarih ve E:2007/2915,
K:2008/5303 sayılı kararında, tarım kredi kooperatiflerinin taşınmazlarından, sadece
kendi hizmet binalarının emlak vergisinden muaf olduğu, arsalarının ise muafiyetinin
bulunmadığı, yönündedir. 735
lemeye yer verilmediği saptanmaktadır. ...Bu nedenle, davaya konu yapılan işlemin hukuka uygunluğunun, davacı
kooperatifin arsalarının emlak vergisinden muaf tutulmasının mümkün olmadığı göz önüne alınarak emlak vergisine
konu binalarının kendi hizmet binaları olup olmadığı ve bu binaların kiraya verilip verilmediğinin araştırılması sonu-
cunda yukarıda belirtilen duruma göre bir değerlendirmesi gerekmesine karşın, vergi mahkemesince, özel Kanun
niteliğinde olan ve 1319 sayılı Kanundan sonra yürürlüğe giren 1581 sayılı Kanuna göre Tarım Kredi Kooperatifleri-
nin her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olduğu görüldüğünden, davacı adına emlak vergisi tahakkuk ettirilmesi ve
tahsil edilmesi işleminin 213 sayılı Kanun kapsamında açıkça mükellefiyette hata kapsamında bulunduğu sonucuna
varıldığı gerekçesiyle davaya konu verginin iadesine karar verilmesi hukuka uygun görülmemiştir.
Danıştay 9. Dairesi’nin 18.3.2010 tarih ve E:2008/1648 K:2010/1391 sayılı kararı:… özel Kanun niteliğinde olan ve
1319 sayılı Kanundan sonra yürürlüğe giren 1581 sayılı Kanuna göre Tarım Kredi Kooperatiflerinin her türlü vergi,
resim ve harçtan muaf olduğunun görüldüğü, bu itibarla davacı kooperatif adına emlak vergisi tahakkuk ettirilmesi ve
tahsil edilmesi işleminin 213 sayılı Kanun kapsamında açıkça mükellefiyette hata kapsamında bulunduğu sonucuna
varıldığı gerekçesiyle davanın bu kısım açısından kabulüne karar verilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
734 16.06.2000 tarih ve 24081 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
735 Kararda bu hususla ilgili olarak yapılan değerlendirme şu şekildedir:
“… Buna göre; 1319 sayılı Kanun’un 1610 sayılı Kanun’un 14. maddesiyle değiştirilen 22. maddesinde bina ve arazi
vergileri ile ilgili muaflık ve istisna hükümlerinin bu Kanuna eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle
düzenleneceği hükme bağlanmış, aynı Kanun’un 41. maddesine 1610 sayılı Kanun’un 24. maddesiyle eklenen 4.
bende göre de, özel kanunların bina ve arazi vergilerine ilişkin muaflık ve istisna tanıyan hükümlerinin yürürlükten
kaldırıldığı düzenlemesine yer verilmiştir.
Bunun yanı sıra; 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanun’un 4. maddesine 1610 sayılı Kanun’un 1. maddesiyle eklenen (p)
bendinde Tarım Kredi, Tarım Satış Kooperatifleri, 1163 sayılı Kanun’a uygun olarak teşekkül eden kooperatifler ve bu
kooperatiflerin kuracağı kooperatif birlikleri, kooperatif merkez birlikleri ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin ve Türk
Kooperatifçilik Kurumunun sahip oldukları kendi hizmet binalarının kiraya verilmemek şartıyla bina vergisinden muaf
olduğu belirtilmiş, ancak 1319 sayılı Kanun’da Tarım Kredi Kooperatiflerinin arsa ve arazilerinin emlak vergisinden
muaf olduğuna ilişkin herhangi bir düzenlemeye ise yer verilmemiştir.
TBB | 369