Page 396 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

rın yürürlük tarihleri üzerinden bir değerlendirme yapılarak öngördükleri muafiyetlerin
emlak vergisi bakımından hüküm ifade edip etmedikleri tespit edilebilecektir.
1210.1. 1) 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 731 93’üncü maddesinin (c) fıkrasında,
Kooperatiflerin, Kooperatif Birliklerinin, Kooperatif Merkez Birliklerinin ve Türkiye Milli
Kooperatifler Birliğinin, “kiraya verilmediği veya irat getirmeyen bir cihete tahsis edil-
diği müddetçe, sahip oldukları gayrimenkul mallar üzerinden alınacak her türlü vergi-
lerden muaf” oldukları hükmüne yer verilmiştir. Ancak, 1163 sayılı Kanun’un
10.05.1969 tarihli olması nedeniyle, bu kanundaki kuruluşların taşınmazları için uy-
gulanacak olan kanun Emlak Vergisi Kanunu olup, bu Kanun’un 4’üncü maddesinin
(p) fıkrasına göre yalnızca sahip oldukları kendi hizmet binaları bakımından emlak
vergisinden daimi olarak muaf tutulacak, diğer taşınmazları için ise emlak vergisi
mükellefi olacaklardır.

1210.2. 2) 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu’nun 732 19’uncu
maddesinin (B) fıkrasının (b) bendinde, “Bu kanuna göre kurulacak ve kurulmuş sayı-
lan kooperatifler, bölge ve merkez birliklerinin, …taşınmaz malları ve bunların gelirleri,
kendi ihtiyaçları için satın aldıkları ve alacaklarının tahsili gayesiyle mülk edindikleri
taşınmaz malları … bütün vergi, resim ve harçtan muaf” olduğu hükmü yer almakta-
dır. Bu hükmün uygulanıp uygulanmayacağı da yine Emlak Vergisi Kanunu hükümleri
ile birlikte değerlendirilmelidir. Böyle bir değerlendirme yapıldığında, 28.04.1972
tarihli 1581 sayılı Kanun’da yer alan hükmün daha önceki tarih itibariyle düzenlenmiş
olması ve dolayısıyla Emlak Vergisi Kanunu’nun 22’nci ve 41’inci maddeleri ile emlak
vergisi bakımından yürürlük ifade etmeyecek olması nedeniyle, uygulanma olanağı
bulunmamaktadır. Bu sebeplerle 1581 sayılı Kanun’un 19/B-b maddesi gereğince bu
kanundaki kuruluşların taşınmazlarının emlak vergisinden muaf tutulmaları mümkün
değildir. Ancak, yukarıda da izah edildiği üzere, Emlak Vergisi Kanunu’nun 4’üncü
maddesinin (p) fıkrası gereğince, ilgili kuruluşların sahip oldukları kendi hizmet bina-
larına emlak vergisinden daimi muafiyet uygulanacaktır. 733

731 10.05.1969 tarih ve 13195 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
732 28.04.1972 tarih ve 14172 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
733 Bu konuda Danıştay’ın değerlendirmleri farklıdır:
Danıştay 9. Dairesi’nin 30.3.2010 tarih ve E:2008/184 K:2010/1550 sayılı kararı: Bu nedenle, vergi mahkemesince,
özel Kanun niteliğinde olan ve 1319 sayılı Kanundan sonra yürürlüğe giren 1581 sayılı Kanuna göre Tarım Kredi
Kooperatiflerinin her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olduğu görüldüğünden, davacı birlik adına tahakkuk ettirilen
ve ödenen vergilerin iadesi istemiyle 213 sayılı Kanun'da yer alan düzeltme şikayet müessesesi kapsamında yapılan
başvurunun zımnen reddine ilişkin davalı idare işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne
karar verilmesinde yasal isabet bulunmamaktadır.
Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun 27.3.2013 tarih ve E:2011/274 K:2013/119 sayılı kararı: Yukarıdaki
hükümlere göre 1610 sayılı Kanunun 1581 sayılı Kanundan daha sonra yayımlanmış olması ve bu haliyle de Tarım
Kredi Kooperatiflerine ait taşınmazların emlak vergisi muafiyetine ilişkin düzenleme getiren en son kanun olması,
ayrıca, 1319 sayılı Kanunun 41'inci maddesine 1610 sayılı Kanunun 24'üncü maddesiyle eklenen 4'üncü bende göre
özel kanunların bina ve arazi vergilerine ilişkin muaflık ve istisna tanıyan hükümlerin kaldırılması karşısında Tarım
Kredi Kooperatiflerinin taşınmazlarının emlak vergisinden muaf olup olmadığı hususu değerlendirildiğinde, Kanun
koyucunun bu konudaki iradesini son olarak 1610 sayılı Kanunla ortaya koyduğu ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin
sadece sahip olduğu kendi hizmet binalarının kiraya verilmemek şartıyla emlak vergisinden muaf tutulmasına karşın
Tarım Kredi Kooperatiflerinin sahip olduğu arsa ve arazilerinin emlak vergisinden muaf tutulmasına ilişkin bir düzen-
368 | TBB