Page 548 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 548
Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması
niyle, mükellefin yanında çalışan kişinin davacının yanında hangi tarihlerde çalışmış
olduğunun belirlenmediği bu bakımdan ilgili dönemde davacının yanında çalışıp ça-
lışmadığının belli olmadığı, yoklama fişinin yeterli tespitleri içermediği gerekçesiyle
yoklama fişine dayanılarak tarhiyatın terkinine karar veren vergi mahkemesi kararını
uygun bulmuştur. 1172
G) Hazırlanan yoklama tutanağı, hem yoklama memuru hem de mükellef veya yetkili
adamı tarafından imzalanmalıdır:
1641. Vergilendirme sürecine ilişkin yoklama ile yapılan tespit işlemlerinin yoklama fişine
(yoklama tutanağına) yazılıp, tarih atıldıktan sonra tutanak metni muhataba okunur;
okutturulur. Bilahare hem yoklama memuru tarafından hem de mükellef veya yetkili
adamı tarafından yoklama tutanağının imzalanması gerekir. 1173 Zira imza, hukuken
karşılıklı irade beyanı açıklaması olup, imzalanan metnin imzalayan kişi tarafından
1172 Danıştay 3. Dairesi’nin 13.12.1989 tarih ve E:1989/1403, K:1989/2792 sayılı kararı.
1173 Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu’nun 28.01.2000 tarih ve E:1999/247, K:2000/31 sayılı kararı: Yalnız
zabıta memurunun imzasını içeren yoklama fişine dayalı tarhiyatın hukuka aykırı olduğu; Danıştay 3. Dairesi’nin
16.05.1990 tarih ve E:1988/1416, K:1990/1444 sayılı kararı; yoklama tutanağında yükümlü veya yetkili adamının
imzası bulunmadığı gibi bu kişilerin imzadan çekindikleri hususunda bir açıklamada yer almadığından yoklama tuta-
nağı geçersiz olduğu, yönündedir.
Danıştay 9. Dairesi’nin 30.11.2015 tarih ve E:2012/6145 K:2015/14662 sayılı kararı: 1319 sayılı Emlak Vergisi
Kanunu’nun 37.maddesinde; bu kanun hükümleri saklı kalmak şartıyla, bu kanuna göre alınacak vergiler hakkında
213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerinin uygula-
nacağı hükme bağlanmış olup, atıf yapılan 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 127. maddesinde; yoklamadan maksadın,
mükellefleri ve mükellefiyetle ilgili maddi olayları, kayıtları ve mevzuları araştırmak ve tespit etmek olduğu,
129.maddesinde; yoklama yapanların elinde yoklama yetkilerini gösteren fotoğraflı resmi bir vesika bulunacağı,
yoklama yapanların bu vesikayı, kendilerinden sorulmasa bile, nezdinde yoklama yapılan kimseye gösterecekleri,
131. maddesinde; yoklama neticelerinin tutanak mahiyetinde olan "yoklama fişine" geçirileceği,bu fişlerin yoklama
yerinde iki nüsha tanzim olunarak tarihleneceği, bulunursa nezdinde yoklama yapılan veya yetkili adamına imza
ettirileceği bunlar bulunmaz veya imzadan çekinirlerse keyfiyetin fişe yazılarak ve yoklama fişi polis, jandarma, muh-
tar veya ihtiyar meclisi üyelerinden birine imzalattırılacağı, 132. maddesinde de; yoklama fişlerinin birinci nüshasının
yoklaması yapılan şahıs veya yetkili adamına bırakılacağı,bunlar bulunmazsa bilinen adresine 7 gün içinde posta ile
gönderileceği hükme bağlanmış bulunmaktadır. ...Vergilemede vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin esas olması
gerektiği yönündeki vergileme prensibi de nazara alındığında anılan düzenlemelerden; asıl olanın kimlik ibraz edilmek
suretiyle mükellefin veya yetkili adamının nezdinde yoklama yapılarak imzası da alınmak suretiyle onun yoklamaya
konuyu olaylarla ilgili beyan ve ifadelerini de yoklama fişine geçirmek ve yoklama fişinin bir örneğini kendisine bırak-
mak olduğu,mükellef veya yetkili adamının bulunmaması veya imzadan imtina etmesi halinde ise bu durumun yok-
lama fişine şerh verildikten sonra yoklamanın kanunda yazılı kimselere imzalattırılmak suretiyle tamamlanacağı
sonucuna varılmaktadır. ...Dava dosyasının incelenmesinden; davacının rızai taksim sözleşmesi uyarınca sahibi
olduğu İnciraltı Mahallesi 2279 ada 19 parsel numarasında kayıtlı tarla vasfındaki taşınmazla ilgili olarak davacının
olmadığına dair herhangi bir şerhi ihtiva etmediği halde mahalle muhtarına imzalattırıldığı görülen 19.08.2009 tarih
2009/33 sayılı yoklama fişinin tanzim edildiği, yoklama fişinde “taşınmaz üzerinde kafeterya ve düğün salonu olarak
faaliyet gösteren bir işletmenin mevcut olduğu parsel üzerinde herhangi bir zirai faaliyetin bulunmadığının” tespit
edildiğinden hareketle de bu yoklama fişi dayanak alınmak suretiyle 2008 ve 2009 takvim yılları için uyuşmazlık
konusu tarhiyatın yapıldığı ve gecikme faizinin hesaplandığı görülmüştür. ...Tarhiyata dayanak alınan yoklama fişinin;
davacının veya yetkili adamının yoklama anında olmadığına veya imzadan imtina ettiğine dair hiçbir şerhe yer veril-
meksizin mahalle muhtarına imzalattırıldığı hususu açıktır. ...Bu durumda; 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun
37.maddesinin atıf yaptığı 213 sayılı Vergi Usul Kanunun yukarıda anılan maddelerindeki usule aykırı şekilde tanzim
edildiği için vergilemeye esas alınabilecek nitelikte bulunmayan 19.08.2009 tanzim tarihli yoklama fişi dayanak
alınarak yapılan uyuşmazlık konusu emlak vergisi, tabiat ve kültür varlıklarını koruma katkı payı tarhiyatı ile hesapla-
nan gecikme faizinde yasal isabet görülmemiştir. ...Ayrıca, tarhiyata dayanak alınan 19.08.2009 tarihli yoklama
fişininin; tanzim tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak gayrimenkulün hangi tarihten itibaren zirai faaliyette
kullanılmadığı, kafeterya ve düğün salonu işletmesinin hangi tarihten itibaren faaliyet gösterdiği, bu işletmenin gay-
rimenkulün ne kadarlık alanında bulunduğu yönünde hiçbir veriyi içermediği hususu da tartışmasız bulunduğundan,
vergilemede vergiyi doğuran olayın gerçek veya gerçeğe en yakın biçimde tespiti noktasındaki vergileme ilkesi nazara
alındığında tanzim tarihinden önceki dönemlerle iligili olarak hukuken geçerli somut hiçbir bilgiyi ihtiva etmeyen
tutanağın tanzim tarihinden önceki dönemler için maddi delil olma özelliğine haiz bulunmadığından bu tutanak
dayanak alınarak geçmiş dönemler için tarhiyat yapılmasında bu yönüyle de yasal isabet bulunmamaktadır.
520 | TBB