Page 559 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Vergi Kabahatleri ve Cezaları

2. Kabahatlerde Ceza Muhatabı
1668. Vergi Usul Kanunu’nun 331’inci maddesine göre; vergi kanunları hükümlerine aykırı
hareket edenler, vergi cezaları ile cezalandırılırlar. Kanun’un bu düzenlemesine göre
kabahat nedeniyle yaptırımın muhatabı olacak kişilerin başında kanun hükümlerine
aykırı davranan mükellef gelmektedir. Bu durumda vergi cezalarının şahsi olduğunu
ve bu cezalardan sadece mükellefin sorumlu olduğunu, ölüm halinde cezanın son
bulacağını ve mirasçıların bundan sorumlu olmayacağını belirtmek gerekmektedir. 1200
Nitekim, Vergi Usul Kanunu’nun 372’nci maddesinde ölüm halinde vergi cezasının
düşeceği hüküm altına alınmıştır. 1201

1669. Vergi mükellefi olmasına rağmen vergi sorumlusu olmayan mükellefler bakımından
cezanın muhatabı vergi sorumlularıdır. Nitekim Kanun’da bu hususlar ayrıca belirtil-
miştir.
1669.1. Velayet ve vesayet altında bulunanlar veya işlerinin idaresi bir kayyıma tevdi edilmiş
olanlar, kendilerine izafeten veli, vasi veya kayyımın vergi kanunlarına aykırı hareket-
lerinden dolayı cezaya muhatap tutulmazlar. Bu hallerde cezanın muhatabı, veli, vasi
veya kayyımdır. 1202
1669.2. Tüzel kişilerin idare ve tasfiyesinde vergi kanunlarına aykırı hareketlerden tevellüt
edecek vergi cezaları tüzel kişiler adına kesilir. 1203 Tüzel kişilerin kanuni temsilcileri-
nin vergi sorumluluğu hakkındaki Vergi Usul Kanunu’nun 10’uncu maddesi, vergi
cezaları hakkında da uygulanır. 1204 Vergi Usul Kanunu’nun 10’uncu maddesi uyarın-
ca, tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, Vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği ol-
mayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen
ödevler kanuni temsilcileri, tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri idare edenler ve varsa
bunların temsilcileri tarafından yerine getirilir. Bu kişilerin ödevleri yerine getirmeme-
leri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kıs-
men alınmayan vergi ve buna bağlı alacaklar, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin
varlıklarından alınır.

1200 Ölüm halinde vergi cezasının düşeceği yönünde verilmiş kararlara örnek olarak, Danıştay 3. Dairesi’nin
06.02.1985 tarih ve E:1984/4255, K:1985/453 sayılı kararı ve Danıştay 11. Dairesi’nin 15.04.1998 tarih ve
E:1997/2344, K:1998/1308 sayılı kararı verilebilir. Burada düşecek olanın miras bırakana ait olan ceza olduğunu,
mirasçılara düşen yükümlülükler nedeniyle kendi hisseleri oranında cezalar ile yine ceza niteliği taşımayan ve verginin
aslına bağlı feri alacaklardan sorumlu olduklarını belirtmek gereklidir (Öz v.d., 2017: 33).
1201 Danıştay 3. Dairesi’nin 15.11.1988 tarih ve E:1988/153, K:1988/2656 sayılı kararında; ortakları üçüncü kişilere
karşı sınırsız sorumluluğa sahip bulunan kollektif şirketlerde şirket tüzel kişiliğinin vergi cezasına muhatap tutulma-
sından doğan sorumluluğunun şirket ortaklarının durum, tutum ve davranışlarıyla iradelerinden ayrı düşünme olana-
ğının bulunmadığı ve ölen ortağa ait vergi de dâhil olmak üzere hesaplanarak kesilen cezanın tadil edilen matraha
göre onanması yolunda verilen mahkeme kararında isabet görülmediği, belirtilmektedir. Danıştay 4. Dairesi’nin
14.6.1999 tarih ve E:1998/2383, K:1999/2598 sayılı kararı da aynı yöndedir.
1202 Vergi Usul Kanunu’nun 332’nci maddesi uyarınca.
1203 Danıştay 7. Dairesi’nin 13.6.2002 tarih ve E:2001/3998, K:2002/2424 sayılı kararında; tüzel kişilerin idare ve
tasfiyesinde vergi kanunlarından doğan cezaların tüzel kişiler adına kesileceği, belirtilmektedir.
1204 Vergi Usul Kanunu’nun 333’üncü maddesi uyarınca.

TBB | 531