Page 599 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Tahsilât

lerle borçlunun maksadını bilen veya bilmesi lazım gelen kimselerle yapılan muamele-
lerin hükümsüzlüğü konu edilmektedir. Maddeye göre, malı bulunmayan veya mevcut
malı borcuna yetmeyen amme borçlusunun amme alacağını kısmen veya tamamen
tahsilini önlemek ve engellemek amacıyla yaptığı tek taraflı tasarruflar hükümsüz
olup idare tarafından iptal davasına konu edilebilirler. 1279 Bu madde ile getirilen ko-
ruma hükmüne göre, kötüniyete dayalı bütün işlemler, tarihleri ne olursa olsun iptal
edilebilmektedir. Kısacası, muamelelerin iptalinde borçlunun zarar vermek kastının
bulunması ve onunla muamelelerde bulunan kimsenin de bu kastı bilmesi butlan için
yeterlidir. Ancak, 26’ncı madde gereğince hükümsüz sayılmada zamanaşımı süresi
olan tasarrufların gerçekleştiği tarihten itibaren 5 yıl geçtikten sonra dava açılamaya-
cağına dikkat edilmesi gerekir.

1799. İptal davası sonucunda üçüncü şahısların haklarının ve uymaya zorunlu oldukları
hususların düzenlendiği 6183 sayılı Kanun’un 31’inci maddesine göre, 27 ila
30’uncu maddeler gereğince hükümsüz sayılan tasarruf ve muamelelerin, alacaklı
amme idareleri (emlak vergisi alacaklısı belediye) tarafından iptal ettirilmeleri halin-
de, bunlardan yararlanan üçüncü şahıslar elde ettikleri şeyleri aynen iade etmek veya
ellerinden çıkarmış iseler yerlerine takdir edilecek bedellerini ödemek zorundadırlar.

1800. Emlak vergisi yönünden değerlendirme yapıldığında, emlak vergisi yönünden
mükellefiyetin başlaması açısından mükellefin taşınmazının olması gereklidir. Bu
durumda İdarece mükellefin malvarlığı her halükarda bilinmektedir ve çok istisnai
durumlar hariç olmak üzere mükellefin mal beyanında bulunmaması halinde hapsen
tazyiki mümkündür. Ancak İdarece bilinmekte olan ve vergi konusu olan taşınmazın
vergi alacağını karşılamaması durumunda mükellefin mal beyanda bulunma zorunlu-
luğu olacaktır ki bu durum da emlak verginin oranı ve zamanaşımı süreleri yönünden
mümkün değildir. Üstelik mükellefin taşınmazına yönelik tasarruflarına ilişkin durum-
larda belediyenin emlak vergisi bakımından alacağını tahsil etmesi için yeni bir mü-
kellefi daha olacaktır. Bu nedenlerle emlak vergisinin tahsili için iptal davası açılması
idareye herhangi bir menfaati sağlamayacaktır.

3.1.7. Ortaklığın Feshini İsteme

1801. Amme alacaklarının korunmasına yönelik öngörülen hükümlerden biri de 6183 sayılı
Kanun’un 34’üncü maddesinde yer alan, şahıs şirketi ortaklarının şahsi amme borç-
ları için, ortaklık hakkında yapılacak takibat esaslarına dair düzenlemedir.

1802. Tüzel kişilerin vergi borçlarından dolayı onların kanuni temsilcilerine müracaat
edilmesinin tersi bir durum olarak, şahıs şirketlerinin (kollektif ve adi şirketler) ortak-
larının kişisel vergi borçlarından dolayı, onların ortak oldukları şirketlerin feshi, belli
şartlarla, vergi idaresince talep edilebilmektedir. Bu konuda idarenin takdir hakkı

1279 Bu tür muamelelere, tek taraflı tasarruflara poliçede protesto çekmemek, haksızlığı sabit bir ödeme emrine itiraz
etmemek, davada kabul ve feragat etme, yeminden çekinme ve sulh gibi hukuki muameleler örnek olarak verilebilir.

TBB | 571