Page 123 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 123
Mükellefiyet ve Mükellef
edecek bağış yapılan kişinin maliklik sıfatı bağışlayanın ölümü sonrasında tapuya
tescil şartı aranmaksızın söz konusu olacaktır.
319. Satış vaadi sözleşmelerinde malik sıfatının durumu: Satış vaadi, ileriki bir tarihte bir
malın satışını taahhüt niteliğinde ön akittir. 198 Satış vaadi, ileride yapılacak satım
akdinin taahhüdüdür. Satış vaadinde esas olan satış akdini yapma borcudur. Dolayı-
sıyla satış akdinden farklı bir sözleşmedir. Ön akit mahiyetindedir. Satış vaadi mülki-
yeti alıcıya geçiren bir sözleşme olmayıp, satış vaadi sözleşmesinde belirtilen sürede
ayni hakkın geçirilmesini isteme hakkı verir. Satış vaadi sözleşmesi Noter huzurunda
düzenlenmelidir. Tarafların talebine bağlı olarak tapu siciline şerh verilir. Satış vaadi
sözleşmesi yapıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde tapu siciline şerh edilebilir. Ancak
yargıya müracaat için 10 yıllık genel zamanaşımına tabidir.
319.1. Örneğin; 12.12.2005 tarihinde "satış vaadi sözleşmesi" ile alınan bir arazi,
01.12.2011 tarihinde tapuya tescil ettirilmiş olsun. Bu durumda söz konusu arazinin
iktisap tarihi olarak, tapuya tescil edildiği 01.12.2011 tarihinin esas alınması gerekir.
319.2. Taşınmazlarda malik sıfatının ancak tapu sicilinde malik olarak kayıt yapılmasıyla
oluşacağından satış vaadi işlemi malik sıfatı kazandırmamaktadır. Bu nedenle bir
taşınmazın satış vaadine konu edilmesi, bu satış vaadi tapuya şerh düşülmüş olsa
bile, taşınmazın malikini ve dolaysıyla da emlak vergi mükellefini değiştirmeyecektir.
320. Yapı Kooperatifi ve Toplu Konutlarda malik sıfatının durumu: Yapı kooperatifi
tarafından ya da toplu konutlarda üyelerine tahsis edilen, tapusu ileri bir tarihte veri-
lecek olan binalar söz konusu olup taşınmaz maliki kooperatiftir. Üyeler adına bağım-
sız bölümlerin tescil edilmesi, tapuda taşınmaz kaydının üyeler adına devir ve temliki
ile üyeler bakımından maliklik sıfatı söz konusu olacaktır. Bu çerçevede, konut yapı
kooperatifleri, Toplu Konut İdaresi veya diğer kişilerden gayrimenkulü fiilen kullanıma
hazır şekilde teslim alanların, söz konusu gayrimenkulleri fiilen kullanıma başladıkları
tarih esas kabul edilecektir. 199
321. Cins Tashihi Yapılan taşınmazlarda malik sıfatının durumu: Cins değişikliği (cins
tashihi), bir taşınmaz malın cinsinin, yapısız iken yapılı veya yapılı iken yapısız hale;
bağ, bahçe, tarla vb. iken arsa, arazi iken, bağ, bahçe vb. duruma dönüştürmek için
paftasında ve tapu sicilinde yapılan işlem olarak tanımlanmaktadır. 200
198 Satış vaadi sözleşmeleri noterlerce düzenlenir. İstem halinde ilgili tapu kütüğünün şerhler sütununa şerh edilmesi
mümkündür. Şerh tarihinden itibaren beş yıl geçtikten sonra üçüncü kişilere karşı hüküm ifade etmez. Ancak taraflar
arasında on sene süreyle hüküm ve sonuç doğurmaya devam eder.
199 76 Seri No.lu Gelir Vergisi Sirküleri uyarınca. (Bu sirküler, emlak vergisi bakımından, gayrimenkullerde iktisap
tarihinin belirlenmesi açısından ve cins tashihi yapılan gayrimenkuller ile kat karşılığı olarak müteahhit veya konut
yapı kooperatiflerinden alınan gayrimenkullerin satılması halinde iktisap tarihinin belirlenmesi açısından dikkate
alınmalıdır.)
200 Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 16.03.2010 tarih ve 2010/4-1697 No.lu Genelgesi uyarınca.
TBB | 95