Page 125 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Mükellefiyet ve Mükellef

324.1. Maliklerin hisseleri tapuda ayrı yarı tescil edilmiş ancak hangisinin hissesine
taşınmazın hangi bölümünün isabet ettiği belirlenmiş değildir. Örneğin, kişinin 1/2
hisse oranında bir dairedeki ortaklığında, maliklerin taşınmaz üzerinde belli oranda
mülkiyet hakları bulunmakta ancak dairenin hangi bölümünün (oda, salon, mutfak
gibi) kendi hisselerine tekabül ettiği belirlenememekte olup dairenin tamamı üzerinde
her birinin 1/2 oranında mülkiyet hakkı bulunmaktadır. Yani hissedarların, dairenin
bütün bölüm ve kısımları üzerinde maliklik sıfatı bulunmaktadır. Ancak mülkiyet üze-
rindeki hakları hisseleri oranındadır. Bu tür gayrimenkul mülkiyetinde, tapu kaydında,
maliklerin isimleri ile hisse oranları belirtilerek tescil yapılmaktadır.
324.2. Paylı mülkiyette, paydaşlardan her biri kendi payı bakımından malik hak ve
yükümlülüklerine sahip olur. Pay devredilebilir, rehnedilebilir ve alacaklılar tarafından
haczettirilebilir. 204 Örneğin, paylı mülkiyette hisse satışı mümkündür. Hissedarlardan
her biri kendi hissesi üzerinde diğer hissedarın iznini almak zorunluluğu olmaksızın
serbestçe tasarrufta bulunabilmektedir. 205 Bu mülkiyet, ortakların rızası ya da mah-
keme kararı ile taksim yapılarak sona erdirilebilir.
325. Emlak vergisi bakımından malik sıfatının kazanıldığı tarihte Emlak vergisi
mükellefiyeti doğacaktır. Emlak vergisine konu olan bir taşınmaza, paylı (müşterek)
mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftirler. 206

326. Bu arada devre mülk mülkiyetinin, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 58’inci
maddesine göre, bağlı olduğu müşterek mülkiyet payına bağlı olarak devir ve temlik
edebilmekte, mirasçılara geçmekte, devre mülk hakkının satışı, müşterek mülkiyet
payının satışını ifade etmesinden dolayı paylı mülkiyetin bir türü olarak kabul edildiği-
ni belirtmek yerinde olacaktır.

327. Elbirliği (İştirak halinde) Mülkiyetinde, taşınmaz malikliği kanundan yahut bir
sözleşmeden doğmaktadır. Elbirliği mülkiyeti, ortak mülkiyetin diğer bir türü olup Ka-
nun’un 701’inci maddesinde düzenlenmiştir. Bu tür mülkiyette, ortakların hakları ve
yükümlülükleri, topluluğu doğuran kanun veya sözleşme hükümleri ile belirlenir. 207

327.1. Elbirliği mülkiyette malikler taşınmazın tamamı üzerinde ve hep birlikte mülkiyet
hakkına sahip olurlar. Ortaklardan hiçbiri kanundan ya da sözleşmeden doğan toplu-
luk devam ettiği sürece diğerlerinin onayı olmadan mülkiyetin konusu olan malın tü-

204 Medeni Kanun’un 688’inci maddesinin 3’üncü fıkrası uyarınca.
205 Medeni Kanun’un 694’üncü maddesi uyarınca: Paylı mülkiyette paydaşların paylı malı birlikte tasarruf etmeleri
esastır. Paydaşlardan her biri, diğerlerinin hakları ile bağdaştığı ölçüde paylı maldan yararlanabilir ve onu kullanabilir.
Paylı malla ilgili yönetim giderleri, vergiler ve diğer yükümlülükler, aksine bir hüküm bulunmadıkça, paydaşlar tarafın-
dan payları oranında karşılanır./ Payına düşenden fazlasını ödemiş bulunan paydaş, diğerlerine payları oranında rücu
edebilir./ Paylı malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı
ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi veya paylı malın tamamı üzerinde tasarruf işlemlerinin yapılması, oybirliğiyle aksi
kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır.
206 Danıştay 9. Dairesi’nin 11.10.2018 tarih ve E:2015/5591 K:20018/6158 sayılı kararı: … davacının taşınmaz
üzerinde hisseli malik olması nedeniyle vergi miktarı hesaplanırken hisse oranının dikkate alınıp alınmadığı hususu-
nun vergi mahkemesi tarafından açıklığa kavuşturulmadığı anlaşılmaktadır.
207 Medeni Kanun 702’nci maddesinin 1’inci fıkrası uyarınca.

TBB | 97