Page 128 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

hak sahibince şahsen kullanılması gerektiği anlaşılmıyorsa, intifa hakkının kullanıl-
ması başkasına devredilebileceği hüküm altına alınmıştır.
336. Bir taşınmaz üzerinde intifa hakkı tapu kütüğüne tescil ile kurulur. 211 Bu durum
tesisen kazanma olarak ifade edilmektedir (Oğuzman ve Seliçi,2002:609). Tesisen

211 Danıştay 9. Dairesi'nin 27.01.2017 tarih E:2016/17386 K:2017/833 sayılı kararı: Bu durumda, konuya değil kişi
ve kurumlara uygulanan muafiyetin, emlak vergisi uygulamasında verginin konusu olabilecek taşınmaza değil, taşın-
mazın maliki olan Maliye Hazinesine tanındığı, dolayısıyla verginin ödenmesinden sadece genel ve özel bütçe kapsa-
mındaki idarelerin, belediyelerin, köy tüzel kişiliğinin, kanunla kurulan ünversitelerin ve Devletin muaf tutulacağı,
davacı kurumun, özel hukuk tüzel kişisi olması nedeniyle emlak vergisinden muaf tutulamayacağı açıktır….Ayrıca
emlak vergisine ilişkin mükellefiyette veya emlak vergisine konu taşınmazın niteliğinde bir değişiklik olması duru-
munda emlak vergisi mükellefiyetinin, bu değişikliğin vuku bulduğu tarihi takip eden bütçe yılından itibaren başlaya-
cağı görülmektedir. Zira, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununu'nun sistematiğinde emlak vergisinin yıllık olarak tarh ve
tahakkuk ettirilmesi esası benimsenmiş olup, yıl içerisinde emlak vergisini etkileyen bir değişikliğin meydana gelmesi
durumunda, bu değişikliğin, meydana geldiği yılı izleyen yıldan itibaren hüküm ifade etmesinin, emlak vergisi sistema-
tiğinin gereği olduğu sonucuna varılmaktadır. …Olayda, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun yürürlüğe girdiği
30.12.2012 tarihine kadar İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'na ait olan, 138/5. maddesi uyarınca Kanunun yürür-
lüğe girdiği tarihten itibaren bedelsiz olarak tapuda re'sen Hazine adına tescil edileceği hükme bağlanan taşımazın ilk
on beş yılı bedelsiz olmak üzere yirmi dokuz yıllığına doğrudan davacının kullanımına bırakıldığı hususunun tapuya
02.04.2013 tarih ve 2955 yevmiye numarası ile tescil edildiği ve beyan hanesine şerh düşüldüğü anlaşılmıştır….Bu
durumda yukarıda anılan madde hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; vergilendirmede olayın gerçek mahiye-
tinin esas olduğu, kullanım hakkının tapuya tescilinde intifa kelimesine yer verilmemesinin hakkın mahiyetini değiş-
tirmeyeceği ve davacıya verilen kullanım hakkının karşılığının irtifak hakları içinde yer alan intifa hakkı olduğu sonu-
cuna varıldığından, bu hakkın tapuya tescil tarihini takip eden yılın başından itibaren davacının emlak vergisi mükel-
lefi sayılması gerekmektedir. …Bu nedenle, 2014 yılı itibarıyla emlak vergisi mükellefiyeti başlamış olan davacı adına
2015 yılına ilişkin olarak tahakkuk ettirilen emlak vergisinin kaldırılması ve ihtirazi kayıtla ödenen birinci taksidin
yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle açılan davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Danıştay 9. Dairesi’nin 29.03.2012 tarih ve E: 2009/2357 K:2012/900 sayılı kararı: Dosyanın incelenmesinden,
belediye sınırları içinde İzmir çevre yolu 2+600 km'de bulunan otoyol hizmet tesislerinin, Karayolları Genel Müdürlüğü
ile davacı arasında yap-işlet-devret modelinden hareketle Erişime Kontrollü Karayolları Kanunu uyarınca yapılan
sözleşme gereği inşa edildiği ve davacıya 49 yıllık intifa hakkı tanındığı, davacı tarafından Sel Turizm Akaryakıt İşlet-
meleri A.Ş. ile yapılan sözleşme gereği bu şirket tarafından inşası tamamlanan tesislerin işletildiği, davacının intifa
hakkı sahibi dolayısıyla bina vergisi mükellefi olduğundan bahisle adına emlak vergisi tarhiyatı yapıldığı anlaşılmakta-
dır. …1593 Sayılı Erişme Kontrollü Karayolları Kanunu'nun 3. maddesinde Erişim Kontrollü karayoluna bitişik arazi
sahiplerinin, kiracılarının veya kullanıcıların bu yola bitişik olmaları veya başka bir sebepten dolayı arazilerinden
bitişik karayoluna giriş, çıkış haklarının olmadığı 8. maddesinde ise erişme kontrollü karayolu için ayrılmış veya istim-
lak edilmiş saha içinde Karayolları Genel Müdürlüğü'nün müsadesi ile tesis olunacak tamirhane, benzin istasyonu,
lokanta, motel gibi yol ve yolculukta ilgili olanlar dışında ticaret tesisi kurulması ve işletilmesi her türlü ticaret yapıl-
ması ve benzeri faaliyetlerde bulunulmasının yasak olduğu hükmüne yer verilmiştir.
3465 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Dışındaki Kuruluşların Erişme Kontrollü Karayolu(otoyolu) Yapımı, Bakımı ve
İşletilmesi ile Görevlendirilmesi Hakkında Kanunun 4. maddesinde erişme kontrollü karayollarının yapımı bakımı ve
işletilmesi ile hizmet tesislerinin yapımı bakımı ve işletilmesinde sermaye şirketlerinin görevlendirilebileceği, Genel
Müdürlükce yapılmış ve yapılmakta olan otoyollar üzerindeki hizmet tesislerinin yapımı ve işletilmesinin şirketlere
yaptırılabileceği, 5. maddesinde 4. maddeye göre verilecek görevin tespit edilen görev yerinde bütün tesisleri ile
birlikte otoyolun veya hizmet tesislerinin projelendirilerek veya projesine göre yapımı bakımı ve işletilmesini kapsaya-
bileceği gibi, 4046 sayılı Kanun kapsamına alınanlar hariç otoyolların işletme ve bakım tesislerinin veya hizmet
tesislerinin bakımı, iyileştirilmesi, genişletilmesi veya işletme hakkının devri şeklinde olabileceği, sözleşmelerin 49
yıla kadar süreli olarak düzenleneceği, bu sürenin bütün tesislerin yapımı, bakımı veya işletilmesini de kapsayabile-
ceği, görevli şirketin görevlendirildiği işleri Karayolları Genel Müdürlüğünün uygun göreceği şahıs ve kuruluşlar eliyle
de yaptırılabileceği, bu halde dahi görevli şirketin Genel Müdürlüğe karşı yükümlülüklerinin devam edeceği, 8. mad-
desinde otoyol ve tesislerin gerekli kamulaştırma işlemlerinin Genel Müdürlükçe ve Genel Müdürlük adına yapılabile-
ceği, 9. maddesinde kamulaştırılmış arsa veya arazi üzerine yapılacak tesislerin mülkiyetinin Karayolları Genel Mü-
dürlüğüne ait olduğu ve Devlet malı hükmünde olduğu hükmü yer almıştır.
Öte yandan 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun mükellef başlığını taşıyan 3. maddesinin 1. fıkrasında bina vergisi-
ni binanın maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceği, aynı
Kanunun 4. maddesinin 1. fıkrasının a) bendinde katma bütçeli idarelere (mazbut vakıflar dahil) il özel idarelerine,
belediyelere, köy tüzel kişiliğine kanunla kurulan üniversitelere ve Devlete ait binaların emlak vergisinden daimi
olarak muaf olduğu kuralı getirilmiştir. …Bu hükümden, bina vergisini; binanın malikinin ödeyeceği, maliki bulunan
taşınmazlarda intifa hakkı tesis edilmesi halinde emlak vergisini taşınmazın maliki yerine intifa hakkı sahibinin öde-
yeceği, ancak taşınmazın maliki ve intifa hakkı sahibinin bulunmaması halinde taşınmaza malik gibi tasarruf edenle-
rin ödeyeceği anlaşılmaktadır. …4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 795. maddesinde intifa hakkının taşınmazlarda
tapu kütüğüne tescil ile kurulacağı, bu hakkın sahibine, konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlayacağı ve
100 | TBB