Page 126 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

mü veya bir payı üzerinde tasarrufta bulunamaz. Yani maliklerden hiç biri tek başına,
taşınmazın bir parçası ya da tamamı üzerinde tasarrufta bulunamaz ancak birlikte
tasarrufta bulunabilirler. Çünkü mülkiyetin bu çeşidinde ortakların hakkı belli bir paya
değil, malın tamamına ilişkindir.

327.2. Örneğin, ölen kimseden kalan mallara birden çok varis varsa bu varisler elbirliği
mülkiyet ile malik olacaklardır. Varislerin hisseleri bölünüp mirasçılar adına tapu tes-
cili yapılana kadar elbirliği halinde mülkiyet devam eder. Tescil sonrası ise mülkiyet,
paylı mülkiyete dönüşür. Miras üzerinde oluşan elbirliği mülkiyeti, kanundan doğan
bir durumdur. Adi şirketler, mal ortaklığı rejimi kabul edilen evlilikler gibi örneklerde
ise sözleşmeden doğan elbirliği mülkiyet söz konusudur.

327.3. Elbirliği mülkiyette, ortakların ancak hep birlikte tasarrufta bulunabilecekleri yahut
yine hep birlikte atayacakları temsilci aracılığıyla tasarrufta bulunabileceklerinin altını
çizmek yararlı olacaktır. Malikler, ortak oldukları taşınmazın tamamı üzerinde ayrı ayrı

haklara sahiptirler ve malikler arasında sıkı bir bağ bulunmaktadır. 208 Elbirliği mülki-
yet, ortaklar arasındaki anlaşma ile ya da mahkeme kararı ile paylı mülkiyete dönüş-
türülebilir.

328. Elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyetten başlıca farkı şunlardır: a) Ortak mülkiyet
ilişkisinin oluşum şekli farklı olup, birden çok kişi arasında, önceden mevcut bir hu-
kuki ilişki bağından oluşur veya kanundan doğar b) Paylı mülkiyette payın, maddi ola-
rak değilse bile itibari bir miktar olarak belli olmasına karşılık, elbirliği mülkiyetinde
payların belli olmayışı söz konusudur c) Maliklerin belli olmayan payları üzerinde tek
başına tasarruf yetkileri bulunmamaktadır.

329. Emlak vergisinden malikler, paylı mülkiyette hisseleri oranında ve kendi hissesine
düşen miktardan şahsen sorumlu olurlarken elbirliği mülkiyetinde ise tüm hissedar-
lar, verginin tamamından müteselsilen sorumludurlar.

330. Emlak vergisi bakımından, malik sıfatının kazanıldığı tarih itibariyle elbirliği mülkiyette
de emlak vergisi yükümlülüğü başlayacaktır. Malikler vergiden müteselsilen sorumlu
olurlar. Elbirliği mülkiyetinde, mükellefler müşterek imzalı bir bildirim verebilecekleri
gibi ayrı ayrı münferiden bildirim de verebilirler. Münferiden bildirim verildiği takdirde,
gayrimenkule ait vergi değeri üzerinden hissedarların adedine göre ayrı ayrı tarh ve
tahakkuk yapılır. 209

331. Elbirliği ile maliklerden hiçbiri, diğer maliklerden bağımsız olarak mülkiyet hakkını,
satış ve devir yapamaz. Daha doğrusu tapuda devir işlemi yapılamaz; ancak Satış
Vaadi Sözleşmesi yapılabilir. Elbirliği (iştirak) mülkiyetine konu olan taşınmazlardaki

208 Medeni Kanun’un 702’nci maddesinin ikinci fıkrası: Kanunda veya sözleşmede aksine bir hüküm bulunmadıkça,
gerek yönetim, gerek tasarruf işlemleri için ortakların oybirliğiyle karar vermeleri gerekir, şeklindedir.
209 Emlak Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesi uyarınca.

98 | TBB