Page 130 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 130
Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması
kazanma intifa hakkına ilişkin sözleşme söz konusu olduğu durumlarda söz konusu
olur. Bunun dışında intifa hakkı kanunen, zamanaşımı ve mahkeme kararı ile kazanı-
labilir. Medeni Kanun’un 795’inci maddesi 3’üncü fıkrası uyarınca, kanuni intifa hak-
kı tapu kütüğüne tescil edilmemiş olsa bile, durumu bilenlere karşı ileri sürülebilir.
Tescil edilmiş ise, herkese karşı ileri sürülebilir. 743 sayılı Eski Türk Medeni Kanu-
nu’nda 442 ila 444’üncü maddelerinde bu hususta düzenleme bulunmaktaydı. Ka-
nuni intifa hakkının Türk Medeni Kanunda örneği bulunmamaktadır.
alanı olarak ayrılan Esenler'deki yaklaşık 230 dönüm araziyi kamulaştırma işlemlerini yaparak davacı Derneğe teslim
ettiği, Derneğe yaptırılan otogarın yapım bedeli karşılığı olarak bu yerin 25 yıl süre ile Dernek tarafından işletilmesi
amacı ile üst hakkı ve intifa hakkı verilerek Derneğin bu inşaat ve intifa hakkı sözleşmesini tapu masrafları kendisine
ait olmak üzere tescil ettirmesi hususlarının kararlaştırıldığı, otogarın yapım bedelinin, otogarın bağımsız bölümlerin-
de faaliyette bulunmak isteyen iştirakçilerin Derneğe yaptığı ödemelerle karşılandığı, inşaası biten otogarın 5.5.1994
tarihinde işletmeye açıldığı, davacı Derneğin otogarda merkez büro olarak kullandığı yer için 1998 yılında emlak
vergisi mükellefiyeti tesis ettirerek, vergilerini ödedikten sonra "bu yerin maliki ya da intifa hakkı sahibi olmadıkları,
sözkonusu yerde yani emlak vergisine konu 1732 m² lik alanın bulunduğu 217 numaralı parselde Dernekleri adına
intifa hakkı veya üst hakkı tesis edilmediği, toplamı 165.701,88 m² tutarındaki parsellerden sadece 25.090,85 m²
tutarındaki kısım için Dernek lehine intifa hakkı tesis edildiği, keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılarak sonucuna göre
karar verilmesinin icap ettiği" iddiaları ile açılan davanın Vergi Mahkemesince reddi üzerine temyizen incelenerek
bozulması istemi ile Danıştay'a başvurulduğu anlaşılmaktadır. …İdari yargı yerleri, uyuşmazlık konusu bir olayın
hukuki nitelendirmelerini yapmak, olaya uygulanması gereken hukuk kurallarını belirlemek ve sonuçta hukuki çözü-
me varmak yönlerinden tam bir yetkiye sahip olmakla birlikte, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20.
maddesi uyarınca uzmanlık ve teknik bilgi gerektiren herhangi bir maddi olayın çözümü için gerektiğinde bilirkişi
incelenmesi yaptırmaya da yetkili olduklarından, gerek olayın oluş biçimi ve niteliği, gerekse davacı Derneğin ileri
sürdüğü iddialar gözönüne alındığında, ortaya konan maddi durumun gerçeğe uygun olup olmadığının tespiti açısın-
dan keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması zorunlu bulunmaktadır. …Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonu-
cu, otogardaki parsellerin yaklaşık 40 tanesi için 29.6.1993 tarihinde, 18009 ve 5755 sayılı parseller üzerinde de
3.12.1999 tarihinde davacı Dernek lehine ortalama 25.000 m² lik kısım üzerinde 25 yıllık intifa hakkı tesis edildiği
anlaşılmış olup, davacı Derneğin emlak vergisi mükellefiyeti tesis ettirdiği büronun hangi parselde bulunduğu ve bu
parsel için intifa hakkı tesis edilip edilmediği anlaşılamadığından, davacı Derneğin 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanu-
nu'nun 3. maddesi uyarınca bina vergisinin mükellefi olup olmadığının açıklığa kavuşturulması amacıyla davacı
Derneğin kullandığı bürodaki parsel için lehine tapuda intifa hakkı tesis edilip edilmediğinin keşif ve bilirkişi incele-
mesi yaptırılarak tespit edilmesi sonucu oluşacak duruma göre karar verilmesi gerekirken söz konusu inceleme
yapılmadan davanın reddine ilişkin olarak verilen kararda isabet görülmemiştir.
Danıştay’ın; 15.11.2006 tarih ve E:2006/1674 K:2006/4400, E:2006/1675 K:2006/4401, E:2006/1676
K:2006/4402, E:2006/1677 K:2006/4404, E:2006/1725 K:2006/4403, E: 2006/2237 K: 2006/4405,
E:2006/2238 K:2006/4406, E:2006/2239 K:2006/4407 sayılı kararlar da aynı yöndedir.
Ayrıca, Danıştay 9. Dairesi’nin 4.2.2009 tarih ve E:2008/3978 K:2009/531 sayılı kararı: … Danıştay Dokuzuncu
Dairesinin 15.11.2006 tarih ve E.2005/1552, K:2006/4399 sayılı kararına uymak suretiyle davayı; Mahkemelerince
yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu davacı Derneğin kullandığı büronun otogar kompleksinin inşa edildiği 217 no'lu
parsel içerisinde yer aldığı ve bu parsel üzerinde de davacı Dernek adına intifa hakkı tesis edilmediği saptandığından,
davacı Dernek adına emlak vergisi mükellefiyeti tesis edilmesinde ve emlak vergisi tahsil edilmesinde isabet görül-
mediği gerekçesiyle kabul ederek tesis olunan emlak vergisi mükellefiyetini iptal eden, ödenen vergilerin ret ve iade-
sine hükmeden kararının onanmasına ilişkindir. Danıştay 9. Dairesi’nin 4.2.2009 tarih ve E: 2008/2213
K:2009/534 sayılı kararı: Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 15.11.2006 tarih ve E:2006/1675, K:2006/4401 sayılı
kararına uymak suretiyle yaptırdığı bilirkişi incelemesi sonucu davacı Dernek adına intifa hakkı tesis edildiği saptanan
alana isabet eden ek emlak vergisini onayan, intifa hakkı tesis edilmeyen alana isabet eden vergiyi kaldıran kararın
onanmasına ilişkin olup, E:2008/2214 K:2009/535, E:2008/2215 K:2009/533, E:2008/2216 K:2009/536,
E:2008/2217 K:2009/537, E:2008/2218 K:2009/538, E:2008/2219 K:2009/539, E:2008/2220 K:2009/540
sayılı kararlar da aynı yöndedir.
Danıştay 9. Dairesi’nin 22.02.2017 tarih ve E:2016/17677 K:2017/2045 sayılı kararı: Dosyanın incelenmesinden,
davacı şirket ile Metin Güler arasında 15.08.2007 tarihinde intifa hakkı sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin altında
da 22.08.2007 tarihinde söz konusu intifa hakkının tapuya tescil edildiğinin belirtildiği anlaşılmaktadır. …Her ne
kadar sözü edilen sözleşmenin altında 22.08.2007 tarihinden itibaren intifa hakkının tapuya tescil edildiği yazılı ise
de bu ibarenin altında tapu sicil müdürü yazılmakla birlikte isim ve soyadının olmadığı, sadece kime ait olduğu anla-
şılmayan bir imza bulunduğu görülmüştür. …Bu nedenle mahkemece tapu idaresinden intifa hakkının tapuya tescil
edilip edilmediğinin, edilmiş ise hangi tarihte tapu kayıtlarına tescil edildiğinin sorulması ve bunun sonucunda dava-
cının intifa hakkı sahibi olduğunun anlaşılması halinde emlak vergisi mükellefi sayılarak…
102 | TBB