Page 157 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Mükellefiyet ve Mükellef

ödemesi yapılmayacaktır. Şayet ödeme yapılmış ise bu ödemelerin, iadesi talep edi-
lebilecektir.
455. Kanun hükmü, bu tür olayların hangi sebeple oluştuğuna dair bir kayıt koymadığın-
dan, olayın vuku sebebinin, doğal afetlerden kaynaklanmasının, dış etkenlere bağlı
olmasının ya da mükellef tarafından bizzat ve hatta iradesi ile sebep olunmasının,
bina vergisinin sona ermesi bakımından, bir önemi bulunmamaktadır. Olayın vuku
bulması mükellefiyetin kalkması için yeterlidir. Zira yasanın öngördüğü durum, bina-
nın bina vasfının yitirmesi ve taşınmazın, arsa ya da arazi haline dönüşmesidir.
456. Yine kanun maddesinde dikkat edilmesi gereken bir hususu da, “tamamen
kullanılmaz hale gelme” ifadesi oluşturmaktadır. Zira bu ifadeye göre, kısmen yanan,
yıkılan, kullanılmaz hale gelen binalar için mükellefiyet sona ermemektedir. Ancak bu
durumlarda diğer bölümlerde de açıkladığımız üzere vergi değerini değiştiren bir
olay 252 söz konusu olmaktadır. Dolaysıyla, vergi değerini değiştiren olayların mükelle-
fiyete etkisinin takip eden bütçe yılından itibaren olduğu hükmü dikkate alınarak,
kısmen yanma-yıkılma-kullanılmaz hale gelme durumunda mükellefiyet yıl sonuna
kadar devam edecektir.

457. Yanan, yıkılan, kullanılmaz hale gelen binaların bina vergisi mükellefiyeti takip eden
taksitten itibaren sona ermekle birlikte, bu tür durumlarda söz konusu binalar arsa
veya arazi vasfı kanacağından takip eden bütçe yılından itibaren arsa veya arazi ver-
gisi mükellefiyeti başlayacaktır. 253 Nitekim bu husus 6 No.lu Emlak Vergisi Kanunu
Genel Tebliği’nde, binanın yanması, yıkılması dolayısıyla bina vergisi mükellefiyeti bu
şekilde sona erecekse de söz konusu binalar arsa vasfını kazandıklarından bunlar
için, kanunun 19, 23 ve 33’üncü maddeleri gereğince arazi vergisi mükellefiyetinin
doğacağı tabiidir, denilerek açıklığa kavuşturulmuştur.

4.1.3. Muafiyet Şartlarının Kazanılması ile Mükellefiyetin Sona Ermesi

458. Emlak Vergisi Kanunu’nda, geçici ve daimi olmak üzere iki çeşit muafiyet söz konusu
olup, bir bina için muafiyetten yararlanmak bazı niteliklerin kazanılmasına bağlı bu-
lunmaktadır. Muafiyet ile binalar, Bina Vergisinden muaf hale dönüşmektedir. 254

459. Kanun’da yer alan bu hüküm ile, bir binanın muafiyet için gereken şartları kazanması
halinde, bu şartları kazandığı tarihi takip eden taksitten itibaren emlak vergisi mükel-
lefiyetinin ortadan kalkması söz konusu olmaktadır. Bunun için takip eden bütçe yılı
başlangıcının beklenmesine gerek bulunmamaktadır. 255 Takip eden taksit süresinin

252 Emlak Vergisi Kanunu’nun 33’üncü maddesi uyarınca.
253 Emlak Vergisi Kanunu’nun 19’uncu maddesi gereğince; deprem, su basması, yangın gibi tabii afetler sebebiyle
yanan, yıkılan binaların arsalarına ait vergiler, bu olayların vukua geldiği tarihleri takip eden bütçe yılından itibaren iki
yıl süre ile alınmaz.
254 Muafiyet şartları ve bu şartların kazanılması ile ilgili değerlendirmeler ayrı bir bölüm olarak ele alınmaktadır.
255 Danıştay 9. Dairesi’nin 4.6.2009 tarih ve E:2007/2776 K:2009/2397 sayılı kararı: … davacı kuruma ait 35 adet
arsanın 24.2.2006 tarihinde kurumun borçlarına mahsuben Maliye Hazinesine devredilerek tapuda tescil edilmesi
üzerine davacı kurum tarafından anılan arsalara ait 2006 yılı emlak vergisinin ödenmiş olan birinci taksidinin iadesi
TBB | 129