Page 163 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Mükellefiyet ve Mükellef

487. Devremülkte mülkiyet, paylı mülkiyet olup devre mülk olarak malik olanların her biri
emlak vergisinden, hisseleri oranında sorumludurlar. Vergi ödevleri paylı mülkiyet
hükümlerinde olduğu gibi düzenlenmektedir. Bir başka ifadeyle emlak vergisi bakı-
mından devre mülk mülkiyetinde sorumluluk, paylı mülkiyetteki sorumluluk hükümle-
rine tabidir.

5.3. Emlak Vergisinde Müteselsil Sorumluluk Hali

488. Vergi kanunlarında diğer vergi sorumluluklarının yanı sıra “müteselsil (zincirleme)
sorumluluk” da düzenlenmiştir. Vergi hukukunda genel itibariyle müteselsil sorumlu-
luk müessesesinin getiriliş amacı; kamu alacağını güvence altına almaktır. Vergi hu-
kukunda, müteselsil sorumluluk esas itibariyle vergi borcuna ilişkindir (Gündoğ-
du,2005:285). Müteselsil sorumluluk halinde, birden fazla mükellef aynı vergi borun-
dan dolayı borcun tümünden sorumlu olmaktadır (Erkin, 2015:113).

489. Müteselsil sorumluluk, bir vergi borcu ile ilgili olarak aynı anda birden fazla kişinin
sorumlu 260 olması anlamına gelmektedir (Akın,2011). “Zincirleme sorumluluk”, “mü-
teselsil borçluluk”, “zincirleme borçluluk” şeklinde de ifade edilmekte olan müteselsil
sorumluluk, müteselsil borç doğuran hukuki bir durumdur (Gündoğdu,2005:285).

490. Müteselsil borç, “birden çok borçlu bulunması durumunda, alacaklının, bunlardan
herhangi birinden alacağının tamamının ödenmesini isteyebileceği ve borçlulardan
her birinin borcun tamamından sorumlu olduğu borç” olarak tanımlanabilir (Mert
vd.,1986:101). Müteselsil borçta, birden çok borçlu; borçlu sayısınca da alacak hakkı
vardır. Müteselsil sorumluluk halinde, vergi idaresinin muhatap olacağı sorumlu sayısı
birden fazladır, alacağın tamamı için borçlulardan birine yönelik takip yapabilir. Ala-
cağının tamamını herhangi bir borçludan alınamazsa kalanı için diğer borçlulara baş-
vurabilir. Müteselsil borçta, borcu ödeyen borçlu, diğer borçlulara rucü hakkına sahip-
tir.

491. Emlak vergisinde öngörülen müteselsil sorumluluk hallerinde vergi alacaklısı ve vergi
idaresi olan Belediye, alacağının bir kısmını veya tamamını borçluların (yani mükellef-
lerin) herhangi birinden isteme yetkisine sahiptir (Bilici,2005:56). Emlak Vergisi Ka-
nunu’nun 3, 13 ve 30’uncu maddelerinde müteselsil sorumlulukla ilgili düzenlemeler
yapılmıştır. Bu maddelerde, emlak vergisi mükellefleri belirlenmiştir.

492. Müteselsil borçlulukta alacaklı, alacağının tamamının veya bir kısmının karşısındaki
borçlulardan dilediği birinden isteyebilmek imkânına sahip bulunduğu gibi, borçlular
da alacaklıya karşı borç sona erinceye kadar hep birlikte sorumlu olmaya devam
ederler.

260 Vergi Usul Kanunu’nun 8’inci maddesine göre “mükellef” tabiri hem vergi mükellefini hem de vergi sorumlusunu
kapsamaktadır. Bu maddeye göre vergi mükellefi, “Vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettüp eden(düşen)
gerçek veya tüzelkişidir. Vergi sorumlusu ise, “Verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı muhatap
olan kişidir.”

TBB | 135