Page 272 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 272
Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması
2.1.4. Re’sen Vergi Tarhı
805. Vergi Usul Kanunu’nun 30’uncu maddesine göre re'sen vergi tarhı, vergi matrahının
tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanunî ölçülere dayanılarak
tespitine imkân bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen
veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporla-
rında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunmasıdır. İnceleme
raporunda bu şekile göre belirlenen matrah veya matrah farkı re'sen takdir olunmuş
sayılır.
806. Re’sen vergi tarhı emlak vergisinde mümkün değildir. 4751 sayılı Kanun’la yapılan
değişiklik öncesi bakımından da bu usulün uygulanma imkanı bulunmamaktaydı (Tü-
lü, 2006:33). Bununla birlikte bazı Danıştay kararlarında re’sen tarhtan bahsedilmek-
teyse de esasen söz konusu durumda ikmalen tarh söz konusudur. 456
2.2. Tarhiyatta Gecikme Faizi ve Gecikme Zammı
807. Emlak vergisinin, bildirim verilmesi gerektiği halde verilmemesi nedeniyle idarece tarh
edildiği veya ikmalen tarh edildiği durumlarda, gecikme faizi ve zammı söz konusu
fıkralarda yazılı hallerde verginin sonradan tahakkuk ettirilmesi veya tamamlanması veyahut haksız iadenin geri
alınması ceza uygulanmasına mani teşkil etmez." kuralı yer almıştır. ...Yukarıda açıklamasına yer verilen yasal düzen-
lemeye göre gecikme faizi hesaplanabilmesi için ortada ikmalen, res'en ya da idarece yapılmış bir vergi tarhı bulun-
ması gerekmekte olup, olayda ödendiği açık olan verginin daha sonra yapılan mahsup işlemine bağlı olarak tekrar
tarh ettirilerek gecikme faizi hesaplanmasında, verginin idarece tarhını gerektiren koşullar oluşmadığından hukuka
uyarlık görülmemiştir. Danıştay 9. Dairesi’nin 26.10.2015 tarih ve E:2012/431 K:2015/11425, E:2012/432
K:2015/11426, E:2012/433 K:2015/11427, E:2012/434 K:2015/11428 sayılı kararları da aynı yöndedir.
455 Danıştay 7. Dairesi’nin 19.01.1989 tarih ve E:1986/624, K:1989/54 sayılı kararı.
456 Danıştay 9. Dairesi’nin 10.04.2018 tarih ve E: 2015/720 K:2018/2263 sayılı kararı: 1319 sayılı Emlak Vergisi
Kanunu'nun … 37.maddesinde ise, bu Kanun hükümleri saklı kalmak şartıyla, bu Kanuna göre alınacak vergiler
hakkında 213 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacağı; söz konusu Kanunun 25. maddesinde, vergi kanunlarına göre
beyan üzerinden alınan vergilerin "Tahakkuk fişi" ile tarh ve tahakkuk ettirileceği, bu esasa göre, vergi dairesince
beyannamenin alınması üzerine bir tahakkuk fişi tanzim olunacağı ve bunun bir nüshası mükellefe veyahut beyan-
nameyi mükellef namına vergi dairesine tevdi edene verileceği, bu suretle verginin tahakkuk etmiş olacağı, tahakkuk
fişinin mükellefe verilen nüshasının aynı zamanda beyannamenin makbuzu yerine geçeceği; 30.maddesinde ise,
re'sen vergi tarhının, vergi matrahının tamemen veya kısmen defter, kayıt, ve belgelere, kanuni ölçülere dayanılarak
tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonunca takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olan-
larca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah farkı üzerinden yapılacağı; 34. ve 35
maddelerinde ise, ikmalen ve re'sen tarh edilen vergilerin ihbarname ile ilgililere tebliğ olunacağı, ihbarnamelerde
bulunması gereken bilgiler ile vergi mahkemesinde dava açma süre ve şeklinin gösterileceği hüküm altına alınmıştır.
...… Olayda, her iki caddeye de cephesi bulunan taşınmaz için tahakkuk ettirilecek emlak vergisinin, arsa m² birim
değeri daha yüksek olan Ebubekir Caddesi esas alınarak yapılması gerektiğinden bahisle davacı adına tahakkuk fişi
tanzim edilmiş ise de, idarece re'sen tarh edilecek vergi ve kesilecek cezaların öncelikle ihbarname esasına göre tarh
ve tebliğ olunması gerekirken, doğrudan tahakkuk fişi düzenlenmesinde hukuka uyarlık bulunmadığından vergi
mahkemesi kararının kabule ilişkin kısmı, sonucu itibarıyla yerinde görülmüştür. ...Bu nedenle emlak vergisinin mü-
kellef tarafından ödendiği tarih, yapılan tarhiyatı öğrenme tarihi kabul edileceğinden davalı belediyenin süre aşımı
iddiası da yerinde görülmemiştir.
Danıştay 9. Dairesi’nin 03.04.2018 tarih ve E:2015/4630 K:2018/2029 sayılı kararı: Olayda, dava konusu taşınma-
zın organize sanayi bölgesi sınırları içerisinde kaldığından bahisle davacı adına tahakkuk fişi tanzim edilmiş ise de,
idarece re'sen tarh edilecek vergi ve kesilecek cezaların öncelikle ihbarname esasına göre tarh ve tebliğ olunması,
dava açma süresinde söz konusu tarhiyat işleminin dava konusu edilmemesi veya dava konusu edilmesi halinde
davanın reddi veya kısmen reddi yönünde verilecek olan kararın kesinleşmesi üzerine söz konusu dönemlere ilişkin
tahakkuk işlemlerinin yapılması gerekirken, bu aşamalar atlanarak doğrudan tahakkuk fişi düzenlenmesinde hukuka
uyarlık bulunmamaktadır.
244 | TBB