Page 273 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 273
Tarh ve Tahakkuk
olabilir. Özellikle, verginin tarhiyatının ve dolayısıyla tahakkukunun gecikmesi halinde,
gecikme faizi ile karşılaşılacağını belirtmek gerekir. 457
3. Emlak Vergisinin Tahakkuku
808. Tahakkuk kelime anlamı itibariyle, bir şeyin doğruluğunun meydana çıkması,
gerçekleşmek, delil ile ispat edilmek sabit ve hakikat olduğu aşikâr olmak; gerçek-
leşme, yerine gelme, bir alacak hakkının doğması anlamlarına gelmektedir.
809. Vergi Usul Kanunu’nun 22’nci maddesinde tahakkuk, “tarh ve tebliğ edilen bir
verginin ödenmesi gereken bir safhaya gelmesi” olarak tanımlanmıştır. Böylece ta-
hakkuk, verginin ödemeye hazır olmasını, vergi borcunun kesinleşebilir olmasını ifade
etmektedir. Tahakkuk tahsilden önce gelen ve vergi alacaklısı olan kamu idarelerinin,
bu alacağını hak edişe bağlayan bir işlem ve aşamadır.
810. Tarh, ödenecek verginin miktar olarak belirlenmesini; tahakkuk ise miktar olarak
belirlenen (yani tarh olunan) bu verginin tebliğ edilerek ödenecek aşamaya gelmesini
ifade etmektedir. Genel olarak tahakkuk aşaması tarh aşamasından sonra gelmekle
birlikte bazı durumlarda her ikisi aynı anda da gerçekleşebilmektedir.
811. Emlak Vergisi Kanunu’nda tahakkuk tarh ile aynı maddelerde düzenlenmiştir. 458
Kanun’un 11’inci ve 21’inci maddeleri ile bina ve araziler (arsalar) yönünden verginin
tahakkukuna ilişkin yapmış olduğu düzenleme birbirinin aynıdır. Bu nedenle her iki
vergi bakımından yapılacak olan tarhiyata ilişkin şu hususlar söylenebilir:
811.1. Tahakkukta temel kural; dört yılda bir defa olmak üzere takdir işlemlerinin yapıldığı
yılı takip eden bütçe yılının Ocak ve Şubat aylarında tarhiyatın yapılmasıyla ve sonraki
üç yılda ise 29’uncu maddeye göre tespit edilen vergi değeri üzerinden bina, arsa
veya arazi vergisinin hesaplanmasıyla, her bütçe yılının başından itibaren o yıl için
tahakkukun gerçekleşmiş olmasıdır. Yani emlak vergisi dört yılda bir defa yapılan
takdire ilişkin Ocak ve Şubat aylarında, sonraki üç yıl içinse yılın başında tarhiyatla
birlikte otomatik olarak tahakkuk eder. Bu şekilde tahakkuk eden verginin mükellefe
yazı ile duyurulması söz konusu değildir. 459
811.2. Herhangi bir sebep yüzünden bir şehir, kasaba veya köyün tamamında devamlı olmak
üzere bina veya arazinin değerlerinde %25’i aşan oranda artma veya eksiltme olması
halinde, takdir işlemlerinin yapıldığı bütçe yılını takip eden yılın Ocak ve Şubat ayla-
rında tarhiyatın yapılması ile tahakkuk gerçekleşir.
457 Bu hususlarla ilgili, Tahsilât bölümünde Gecikme Faizi ve Gecikme Zammı başlığında ayrıntılı açıklamalara yer
verilmiştir.
458 Emlak vergisinin tarhı da, Kanun’un 11’inci ve 21’inci maddelerinde düzenlenmiştir.
459 Danıştay 9. Dairesi’nin 08.10.2008 tarih ve E:2006/286, K:2008/4478 sayılı kararında; Emlak Vergisi Kanununa
göre emlak vergisi her bütçe yılının başından itibaren o yıl için tahakkuk etmiş sayıldığından, bu suretle tarh olunun
vergiler mükellefe ayrıca tebliğ edilmeyeceği, sözü edilen hükme göre, kanunen bütçe yılı başında tahakkuk etmiş
olan emlak vergisinin, mükellefine ayrıca bir yazı ile duyurulmasına gerek bulunmadığı belirtilmektedir.
TBB | 245