Page 277 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık

820. Muafiyette doğrudan mükellefin vergilendirilmemesi amaçlanmakta iken, istisna da
ise herhangi bir unsurun kısmen veya tamamen vergi dışı bırakılması amaçlanmakta-
dır. Mükelleflerin vergi dışında bırakılmasına muafiyet, vergi konusunun vergilendirme
dışında bırakılmasına ise istisna denmektedir. Her bir özel vergi kanunu içerisinde, o
verginin amaç ve hedeflerine, niteliklerine bağlı olarak, çeşitli gerekçelerle, muafiyet
ve istisna uygulamalarına yer verilebilmektedir (Akdoğan, 2006:47).

821. İndirim uygulaması mükelleflerin şahsı için, kısıtlılık uygulaması ise taşınmazın
kendisi için söz konusu olan bir emlak vergisi uygulamasıdır. İndirimli emlak vergisi
uygulaması ile kısıtlı emlak vergisi uygulaması esasında, verginin belli bir oranda ha-
fifletilmesini içermektedir. Her ikisi de verginin ödenmesiyle ilgili olmakla birlikte,
ancak indirim uygulamasında Bakanlar Kurulu’na sıfır oranına kadar indirim belirle-
me yetkisi verilmiş ve bunun da kullanılmış olmasından dolayı indirimli vergi uygula-
masında da ödenecek vergi miktarı tamamen kalkmaktadır.

1.2. Emlak Vergisinde Muafiyet, İstisna ve Kısıtlılık Uygulamaları

822. Emlak Vergisi Kanunu’nun 22’nci maddesinde emlak vergileri ile ilgili muaflık ve
istisna hükümlerinin bu kanuna eklenmek veya bu kanunda değişiklik yapılmak sure-
tiyle düzenleneceği belirtilmiş ve muafiyet durumları Kanun’un farklı maddelerinde
tek tek sayılmak suretiyle belirlenmiştir.

823. Emlak Vergisi Kanunu’nun 4’üncü ve 5’inci maddesinde binalarla ilgili muafiyet
hükümlerine; Kanun’un 14’üncü ve 15’inci maddelerinde arazi ve arsalarla ilgili mua-
fiyet hükümlerine yer verilmiş ve ayrıca 16’ıncı maddede de vergiden istisna tutula-
cak olan araziler hüküm altına alınmıştır.

823.1. Mezkûr 22’nci madde gereğince Emlak Vergisi Kanunu’nun zikredilen maddelerinde,
muafiyet, istisna ve indirimleri ayrı ayrı belirtilmiştir. Ayrıca, Kanun’un 41’inci madde-
sinin 4’üncü fıkrası ile de; “244 sayılı Kanun gereğince yapılan milletlerarası antlaş-
malarla tanınan muaflık ve istisna hükümleri ile, 1606 sayılı Kanun’la tanınan muaf-
lık hükümlerinin saklı” olduğu hüküm altına alınarak 22’nci maddedeki kurala istisnai
bir düzenleme yapılmıştır. Böylece Kanun’da sayılan muafiyet durumlarının yanı sıra,
atıf yapılan bu kanunlarda yer alan hükümlere göre de muafiyet uygulaması yapılması
gerekmektedir.
823.2. Ayrıca, Kanun’un 9 ve 19’uncu maddelerinde, oturulması ve kullanılması kanunların
verdiği yetkiye dayanılarak yasak edilen bina ve arazilerden emlak vergisinin alınma-
ması öngörülmüştür. Söz konusu 9’uncu maddenin ikinci fıkrası hükmü ile; yıkılan,
yanan veya tamamen kullanılamaz hale gelen binalardan dolayı bina vergisi mükelle-
fiyetinin sona ereceği düzenlenmiştir.
823.3. Emlak Vergisi Kanunu’nun muafiyet ve istisnaların yer aldığı bu hükümlerinin yanı
sıra, diğer çeşitli kanunlarda, emlak vergisini de kapsayacak şekilde muafiyet, istisna
ve indirim ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır. Bu diğer kanunlarda yer alan muafiyet,

TBB | 249