Page 329 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık

lenmemiş arazilerden) ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılanlar için ise muafi-
yet uygulanmayacaktır. Ancak, gelir vergisinden muaf esnaf ile götürü usulde gelir
vergisine tabi mükellefler tarafından bizzat işyeri olarak kullanılan arsa ve araziler
daimi muafiyet kapsamında tutulacaktır. 597

1003. Dolayısıyla, ticarethane veya fabrika yahut ticari şekilde işletilen ticari bir işletmenin
faaliyetinde kullanılan arazinin, belediye ve mücavir alan sınırları dışında da olsa em-
lak vergisi muafiyetinden yararlandırılmayıp arazi vergisine tabi tutulması gerekmek-
tedir.
1004. Ticari işletmeye dahil bir arazinin satılması halinde elde edilecek kazanç ile ticari
işletmeye dahil bir arazinin kiraya verilmesi halinde elde edilecek kira geliri, safi ka-
zancın tespitinde hasılata dahil edilmekte ve ticari kazanç hükümlerine göre vergi-
lendirilmektedir. Bu nedenle, ticari, sınai veya turistik bir işletmenin işlerinde bilfiil
kullanılmasa dahi, işletmeye kayıtlı olup, belediye ve mücavir alan sınırları dışında
bulunan arazinin, arazi vergisine tabi tutulması gerekir.

1005. Kurumlar vergisinden muaf olan yapı kooperatiflerinin belediye ve mücavir alan
sınırları dışında bulunan arazileri ise kiraya verilmemek şartıyla muafiyetten yararlan-
dırılacaktır.
1006. Diğer taraftan, (g) fıkrası kapsamına girmemesi sebebiyle bu fıkra uyarınca muafiyete
tabi tutulmayan arsa ve arazi, 14’üncü maddenin diğer fıkralarındaki şartları taşıyor
iseler, bu fıkraların hükümlerine göre muafiyet uygulanması icap eder. Bu bakımdan
(g) fıkrası ile 14’üncü maddenin diğer hükümlerinin birlikte nazara alınması gerekir.
1007. Burada üzerinde durulması gereken belediye ve mücavir alan sınırları dışında
bulunan arsa ve arsa sayılacak parsellenmemiş arazilerin bu fıkra hükmünden yarar-
lanıp yararlanamayacakları hususudur. Konu ile ilgili sirkülerde “Belediye ve mücavir
alan sınırları dışında bulunan arsa ve arsa sayılacak parsellenmemiş araziler ise, mu-
afiyet kapsamına girmediğinden ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılsın kulla-
nılmasın, muafiyetten yararlandırılmayacak, dolayısıyla arazi (arsa) vergisine tabi tutu-
lacaktır” ifadelerine yer verilmektedir.
1007.1. Sirkülerdeki açıklamaya göre, belediye ve mücavir alan dışında bulunan arsa ve arsa
sayılacak parsellenmemiş araziler muafiyetten yararlanamayacaklardır. Ancak Danış-
tay’ın istikrar kazanan kararları aksi yönde olup “maddedeki ticari, sınai ve turistik
faaliyette kullanmama şartının sadece araziler için geçerli olmayıp, arsa ve arsa sayı-
lacak parsellenmemiş araziler için de geçerli olduğu” hüküm ve gerekçesini içermek-
tedir. Bu yönde pek çok Danıştay kararı olup 598 özellikle Danıştay 9. Dairesi'nin

597 17 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nde bu muafiyet hükmüne ilişkin açıklamalar bulunmaktadır.
598 Danıştay 9. Dairesi’nin 15.11.2006 tarih ve E:2005/2222, K:2006/4411 sayılı kararı: Olayda, davacıya ait bele-
diye ve mücavir alan sınırları dışında bulunduğu tartışmasız olan söz konusu arsanın kiraya verildiği veya ticari, sınaî
ve turistik faaliyetlerde kullanıldığı yolunda herhangi bir iddia ve tespit bulunmaması karşısında, taşınmazın mevcut
haliyle Yasa'da daimi muafiyet için öngörülen şartları taşıdığı, bu nedenle de, emlak vergisinden daimi muaf tutulması
gerektiği sonucuna varıldığından, tahakkuk ettirilerek tahsil edilen emlak vergisinin reddine ilişkin işlemde isabet
TBB | 301