Page 463 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık

edemedikleri taşınmazlarından kaynaklanan yükümlülüklerinin hafifletilmesi öngö-
rülmüştür.
1375. Dikkat edilirse maddede, tahsilatın 1/10 oranında yapılacağı belirtilmiş;; taşınmazın
emlak vergisinin tarhiyat ve tahakkukunda herhangi bir değişikliğe yer verilmemiştir.
Bu nedenle taşınmazın emlak vergisi tarhiyatı ve tahakkuku yine normal usullerle ve
tam vergi değeri üzerinden kanuni oranlar uygulanarak yapılacaktır. Bilahare, tahsil
aşamasında mükellefe tahakkuk eden emlak vergisinin 1/10’u oranında tahsilât
yapılacak; 9/10’unun tahsilâtı ise tecil edilecektir. Bir başka ifadeyle tasarrufu kısıt-
lanan taşınmazlar için normal olarak hesaplanacak olan emlak vergi değeri üzerinden
tarhiyat yapılıp, tarh ve tahakkuk edilen verginin 1/10’unun tahsil edilmesi gerek-
mektedir. 945

1376. Kısıtlılık, taşınmaz üzerinde tasarrufu kısıtlayan belli bir hukuki statünün devamına
bağlı uygulanan bir ödeme kolaylığı olup, kısıtlılık oluşturan halin kaldırılması duru-
munda, kaldırılma tarihini takip eden yıldan itibaren, tüm vergi değeri üzerinden
ödeme yapılacaktır. Bu nedenle, emlak vergisi tarhiyatının, 1/10 oranından değil, tam
vergi değeri üzerinden yapılması gerekir. Ancak tahsilât aşamasında vergi ödemesi,
tam değil belirlenen oranda yapılacak, verginin ödenmeyen kısmı kısıtlık halinin orta-
dan kalkacağı zamana kadar ertelenecektir. 946

5.3. Kısıtlılık Uygulamasının İstisnası: Kanun’un 9 ve 19’uncu Maddeleri
1377. İmar planı gereğince kamu hizmetine ayrılan yerlerde kısıtlı emlak vergisi
uygulanırken, 30’uncu maddede öngörülen kısıtlılık uygulaması kısıtlılık devam ettiği
sürece uygulanmakla birlikte, 9’uncu ve 19’uncu madde hükümlerinin saklı tutulmuş
olması gereğince bu maddelerde gösterilen bazı durumlar bakımından kısıtlılık uygu-
lanmaz. Ancak:
1377.1. Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hale gelen veya vergiye tabi iken muaflık
şartlarını kazanan binalardan dolayı mükellefiyet, bu olayların vuku bulduğu tarihi
takip eden taksitten itibaren sona erecektir. Burada sona eren bina vergisi mükellefi-
yetidir. Taşınmaza ilişkin olarak takip eden bütçe yılından itibaren arsa vergisi mükel-
lefiyeti başlayacaktır. Nitekim bu husus, 6 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel
Tebliğinde, binanın yanması, yıkılması dolayısıyla bina vergisi mükellefiyeti bu şekilde
sona erecekse de söz konusu binalar arsa vasfını kazandıklarından bunlar için, Ka-
nun’un 19, 23 ve 33’üncü maddeleri gereğince arazi vergisi mükellefiyetinin doğaca-

945 Örneğin, Danıştay 9. Dairesi’nin 19.06.1986 tarih ve E:1984/2420 K.1986/2212 sayılı kararında; kısıtlılığın
devam ettiği sürece emlak vergisi beyannamesinde gösterilen emlak vergi değeri üzerinden tahakkuk yapılıp, bu
tahakkukun 1/10’unun tahsil cihetine gidilmesi gerekeceği, hükmüne yer verilmiştir.
946 Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu’nun 28.01.1994 tarih ve E:1993/88 K.1994/89 sayılı kararı; tasarru-
fu kısıtlanan arsanın vergisinin onda dokuzunun ertelenmiş sayılacağı, dolayısıyla bu kısma ağır kusur cezası ve
gecikme zammı uygulanamayacağı, yönündedir. Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu’nun 08.03.1996 tarih ve
E:1994/602 K.1996/77 sayılı kararı; arsanın vergi yükümlüsü tarafından tasarrufuna olanak kalmadığından emlak
vergisinin tamamının tahsil edilmesi yasaya aykırı olduğu, dava dilekçesinde yer alan bir istem hakkında hüküm
verilmemesi bozmayı gerektirdiği, yönündedir.

TBB | 435