Page 465 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık

5.4. Tasarrufu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmelik Hükümlerindeki
Kısıtlılığın Kapsamı

1378. Emlak Vergisi Kanunu’nun 30’uncu maddesinin 7’nci fıkrasında yer alan; kanunla ve
diğer mevzuatla yapılan kısıtlamaların neler olduğu, süresi, tevsiki ve kısıtlama koyan
kamu organlarının görevleri ve sorumlulukları, Maliye Bakanlığınca, Milli Eğitim, İmar
ve İskan 952 ve İçişleri Bakanlıklarının mütalaaları alınarak hazırlanacak bir yönetme-
likle tanzim olunur, hükmü gereğince, bu hususla ilgili olarak Tasarrufu Kısıtlanan
Bina, Arsa Ve Arazi Hakkında Yönetmelik hazırlanmıştır. 953
1379. Kanunla ve diğer mevzuatla yapılan kısıtlamaların neler olduğu, tasarrufu kısıtlanmış
sayılacak bina, arsa ve araziler ve kısıtlamayı koyan kamu organlarının görev ve so-
rumlulukları bu yönetmelik hükümlerine göre tespit edilir. Nitekim Danıştay kararları-
na göre, Emlak Vergisi Kanunu’nun 30’uncu maddesi hükmüne göre bir arazinin,
arsanın veya binanın tasarrufunun kısıtlanmış sayılabilmesi için kanunlarda veya ka-
mu düzeni koyan mevzuatla tasarrufun kısıtlılığına dair hükümlerin bulunması yeterli

dayanılarak tasarrufu yasak edilen arazinin vergisinin mükelleflerce keyfiyetin vergi dairesince bildirilmesi veya vergi
dairesince resen tespit edilmesi üzerine yasaklama tarihini izleyen taksitlerden itibaren bu hallerin devam ettiği
sürece alınmayacağı hükmü ile kanun koyucunun, tasarrufu yasak edilen arazi üzerinde yapılacak her türlü tasarrufu
kesinlikle yasaklamak istediğini açıkça belli ettiği, oysa maden işletme hakkına sahip davacı kurumun tasarruf hakkı-
nı sınırlayan 6309 sayılı Maden Kanunu’nun 115’inci maddesinde "İstimlâk edilen Gayrimenkuller üzerinde maden
işletmesiyle alakalı olmayan tasarruflarda bulunmasına mani olmak üzere ..." denmek suretiyle işletme sahibinin
maden işletmesiyle ilgili her türlü tasarrufu yapma hakkının saklı tutulduğu, bu bakımdan arazilerin üzerinde maden
çıkaran ve ürettiği cevheri pazarlama faaliyetleri sınırlanmayan davacı kurumun Emlak Vergisi Kanunu’nun 19. mad-
desinde yer alan "tasarrufu yasak edilen" taşınmazlara tanınan bağışıklıktan yararlanamayacağı” yolundaki Vergi
Mahkemesi kararı onanmıştır.
951 Nitekim, toprak kaymasına maruz kalan bir taşınmaza ilişkin olarak Danıştay, 9. Dairesi’nin 24.04.1979 tarih ve
E:1977/4165, K:1979/1299 sayılı kararında: Tasarrufu kısıtlanan bina, arsa ve arazi hakkındaki yönetmelikte,
toprak kaymaları nedeniyle üzerinde bina yapımına izin verilmeyen arsanın tasarrufunun kısıtlı sayılması sonucu
doğuracak bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 1610 sayılı Kanun’la değişik
ve «mükellefiyetin başlaması ve bitmesi» başlığını taşıyan 19. maddesinin (b) bendinin 3. fıkrası «Kanunların verdiği
yetkiye dayanılarak tasarrufu yasak edilen arazinin vergisi, mükelleflerce keyfiyetin vergi dairesine bildirilmesi veya
vergi dairesince re'sen tespit edilmesi üzerine, yasaklama tarihini izleyen tarihlerden itibaren bu hallerin devam ettiği
sürece alınmaz» hükmünü taşımakta olup itirazlı arsanın tasarrufunun yasak edildiği sonucuna varılarak olaya bu
fıkra hükmünün uygulanması gerekir. Toprak kayması nedeniyle itirazlı arsa üzerinde bina yapımına izin verilmediği
hususu Vergi Dairesince bilindiği ve yukarıda belirtilen farka hükmü vergi dairesine resen tespit yetkisi verildiğine
göre ilgilinin bildirimi olmaksızın dahi tasarrufun yasak edildiği sonucuna varılması gerekmektedir, ifadelerine yer
verilmiştir.
Konuya ilişkin olarak; Gelirler Genel Müdürlüğü’nün 22.03.1999 tarih ve11610 sayılı özelgesinde de: Kısıtlı vergi
uygulamasının Tasarrufu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmelik esaslarına göre yürütüldüğü, yönetmelik
hükümlerine göre imar planında jeolojik ve topografik nedenlerle yapılaşma yasağı getirilen arsalar için kısıtlı vergi
uygulanması mümkün bulunmadığı belirtilerek, ancak Emlak Vergisi Kanunu’nun 19’uncu maddesinin üçüncü fıkra-
sında, Kanunların verdiği yetkiye dayanılarak tasarrufu yasak edilen arazinin vergisi, mükelleflerce keyfiyetin vergi
dairesine bildirilmesi veya vergi dairesince re'sen tespit edilmesi üzerine, yasaklama tarihini izleyen taksitlerden
itibaren bu hallerin devam ettiği sürece alınmaz hükmü yer aldığından, bu itibarla, imar planında jeolojik ve topografik
nedenlerle yapılaşma yasağı getirilen arsaların vergisinin, yasaklama tarihini izleyen taksitten itibaren bu hallerin
devam ettiği sürece alınmaması gerektiği görüşü bildirilmiştir. Dolayısıyla imar planında jeolojik ve topografik neden-
lerle yapılaşma yasağı getirilen arsaların vergisinin, yasaklama tarihini izleyen taksitten itibaren bu hallerin devam
ettiği sürece alınmaması gerekmektedir, görüşü; İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 21.03.2011 tarih ve 48 sayılı
özelgesinde de: 1319 sayılı Kanun'un 19'uncu maddesi uyarınca kanunların verdiği yetkiye dayanılarak tasarrufu
yasak edilen arsadan yasaklama tarihini izleyen taksitten itibaren, bu hallerin devam ettiği sürece emlak vergisi
alınmaması ve Bakanlar Kurulu Kararına istinaden jeolojik sakıncalı olduğu belirlenen ve üzerinde inşaat yapılmasına
izin verilmeyen taşınmazlar için yasaklama tarihini izleyen taksitten itibaren, bu hallerin devam ettiği sürece emlak
vergisi alınmaması gerekmektedir, görüşü bildirilmiştir.
952 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
953 17.11.1986 tarih ve 19284 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

TBB | 437