Page 481 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 481
Muafiyet, İstisna, İndirim ve Kısıtlılık
veler yapılmasına izin verilmeyen binaların da tasarrufu kısıtlanmış kabul edilmekte-
dir. Böylece, bu madde ile hem arsalar ve hem de binalar için, kısıtlama sayılan du-
rumlar belirtilmiştir. 986
1428. Maddede, kısıtlılık kapsamına giren taşınmazlar, tek tek ve sınırlı olarak değil
örnekleme yapılarak sayılmıştır. Madde metninde, “…ve benzeri” ifadesi kullanılarak
madde kapsamına esneklik getirilmiş ve böylece, maddede sayılan hallere benzer
durumların da kısıtlılık kapsamına dâhil olması öngörülmüştür. Danıştay tarafından
da, maddede yer alan ifade gereğince, sayılan durumların yanı sıra benzer durumlar
için de kısıtlılığın söz konusu olduğu yönünde kararlar verilmiştir. 987 Ayrıca, özelgeler-
de de bu yönde görüş bildirilmektedir. 988
986 Gelirler Genel Müdürlüğü’nün, 16.02.1999 tarih ve 5197 sayılı özelgesinde: İmar planında park alanında kalan
söz konusu iki adet bina için kısıtlı vergi uygulanması, dolayısıyla tahakkuk eden verginin 1/10'unun tahsil edilmesi,
9/10'unun ise tecil edilmesi gerekir, görüşü yer almaktadır. Ve yine, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 15.11.2006 tarih ve
88819 sayılı özelgesinde şu açıklamaya yer verilmiştir: Uygulama İmar Planı kapsamında park alanında kalan iki katlı
gecekondu binasında imar planında park alanı olarak ayrılması nedeniyle esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin
verilmemekte ise, bu bina için kısıtlı vergi uygulanması (emlak vergisinin 1/10 unun tahsil edilmesi, 9/10 unun tecil
edilmesi) gerekmektedir. Ayrıca, İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 21.03.2011 tarih ve 48 sayılı özelgesine göre:
1319 sayılı Kanun'un 30'uncu maddesi gereğince de imar planlarında resmi yapılara, tesislere ve okul, cami, yol,
meydan, otopark, yeşil saha, çocuk bahçesi, pazar yeri, hal, mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere ayrılmış olması
sebebiyle üzerinde inşaat yapılmasına izin verilmeyen arsa için kısıtlı vergi uygulanması gerekmektedir.
Danıştay 9. Dairesi'nin 2.10.2018 tarih E:2015/9323 K:2018/5825 sayılı kararı: Dosyanın incelenmesinden; davacı,
maliki olduğu İstanbul ili Gaziosmanpaşa ilçesi Taşoluk köyü Çangırçeşme mevkii 4 pafta 780 parsel sayılı taşınmazı
için arazi beyannamesi; toplam yüzölçümü 30.000 m² olan 781 parsel sayılı taşınmazı için ise, 2428 m²lik kısmında
6 ayrı bina olması nedeniyle bu kısma ilişkin bina beyannamesi, kalan 27.572 m² yüzölçümlü kısmı için ise arazi
beyannamesi vermiş iken, 01/02/2013 tarihinde, davalı idareye sunduğu düzeltme beyannamesi ile, 780 parsel
sayılı taşınmazının arsa olduğunu; 781 parsel sayılı taşınmazında ise, arsa alanı 30.000 m² olan, 850 m² yüzölçümlü
1 adet bina olduğunu beyan ettiği, davalı idare tarafından ise, her iki taşınmazın da, "Arsa Sayılacak Parsellenmemiş
Arazi Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı" uyarınca, 2010 yılından itibaren arsa sayılması nedeniyle arsa vergisi tahak-
kuk ettirildiği, bunun yanında 781 parsel sayılı taşınmaz için arsa payının noksan beyan edildiğinden hareketle, 2010
yılından itibaren, 30.000 m² arsa payı üzerinde bir adet 850 m² alanlı işyeri bulunduğundan bahisle arsa ve bina
vergisi tarhiyatının yapıldığı anlaşılmıştır. ...Olayda, davalı idarece dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden, 780 ve 781
parsel sayılı taşınmazların, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 21/04/2010 tarihinde onaylanan
1/5000 ölçekli Arnavutköy Merkez ve Çevresi Revizyon Nazım İmar Planına ve söz konusu plan doğrultusunda hazır-
lanan ve 14/06/2010 tarihinde onaylanan 1/1000 ölçekli Arnavutköy Merkez ve Çevresi Uygulama İmar Planında
yapılan 19/04/2013 onay tarihli plan tadilatına göre, kısmen konut alanında, kısmen sosyal tesis alanında, kısmen
de yol alanında kaldığı görüldüğünden, her iki taşınmazın da, "Arsa Sayılacak Parsellenmemiş Arazi Hakkında Bakan-
lar Kurulu Kararı" uyarınca, arsa sayılacağı tartışmasızdır. ...Ancak, yukarıda yer verilen, "Tasarrufu Kısıtlanan Bina,
Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmelik"in 2. maddesi hükmü dikkate alındığında, taşınmazların, nazım imar ve uygulama
planlarında, kısmen sosyal tesis, kısmen de yol alanında kalmış olduğu idarece beyan edilmiş olmasına karşın, dava
konusu ihbarnamelerden, söz konusu taşınmazlar için kısıtlılık hükümleri uygulanıp uygulanmadığı anlaşılamadığın-
dan, mahkemece bu husus araştırılıp, karar verilmesi; yeniden verilecek kararda da, yukarıda yer verilen, 1319 sayılı
Kanunun 33 ve 19. maddelerinde düzenlenen, vergi mükellefiyetinin, vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması
halinde, bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi takip eden bütçe yılından itibaren başlayacağı hükmü uyarınca, dava
konusu taşınmazların bulunduğu alanı da kapsayan imar planlarının 2010 yılı içinde kabul edilmesi karşısında, arsa
vergisinin 2011 yılından itibaren istenebileceği hususu da göz önüne alınmalıdır. ...Diğer yandan, 781 No.lu parsele
ilişkin, davacı tarafından verilen eski ve yeni tarihli beyannamelerde, arsanın ve arsa üzerindeki binaların yüzöçümle-
rinin farklı beyan edildiği, idare tarafından ise, 2013 yılında verilen beyanname esas alınmak üzere, bir adet 850 m²
alanlı 30.000 m² arsa paylı iş yeri beyanının kabul edilip, 2010 yılından itibaren yeni bildirime göre tahakkuk yapıldı-
ğının belirtildiği, ancak, dosyada hesaplamanın detaylarının bulunmadığı anlaşıldığından, 2013 yılında verilen beyan-
nameye kadar söz konusu taşınmaz üzerindeki binaların yüzölçümünün değiştiğine ilişkin idarece yapılan bir tespit
olup olmadığının ve tarhiyatın nasıl hesaplandığının araştırılıp, yeniden karar verilmesi gerekmektedir.
987 Örneğin Danıştay 9. Dairesi’nin 20.04.1987 tarihli ve E:1985/548, K:1987/1407 sayılı kararında; 6831 sayılı
Kanun hükümleri uyarınca orman tahdit hudutları içine alınan taşınmazın adli yargıda açılan dava sonuçlanıncaya
kadar orman olarak kabulü ile tasarrufunun kısıtlı sayılacağı, ifadesine yer verilmiştir. Aynı şekilde Danıştay 9. Daire-
si’nin 15.09.1987 tarihli ve E:1986/3657, K:1987/2512 sayılı kararına göre: 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve
Güvenlik Bölgeleri Kanun’una göre tespit edilen havaalanı çevresinde 400 m’lik koruma bandı içersinde kalması
nedeniyle askeri makamların muvafakati olmaksızın inşaat, tamirat ve tadilat yapılmasına izin verilmeyen, sadece
Türk vatandaşlarının oturmalarına, meslek ve sanatlarını icra etmelerine ve arazide ziraat yapılmasına izin verilen
TBB | 453