Page 61 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019
P. 61
Vergi Hukuku ve EmlakVergisi
birlikte, kararların emsal niteliği göz önüne alınarak uygulama yapılması muhtemeler
uygulama hatalarını ortadan kaldırması bakımından önem taşımaktadır.
127. Mahkeme kararları arasında yer alan ve içtihat hukukunun oluşumunda büyük payı
bulunan Danıştay’ın İçtihadı Birleşme Kararları, Resmi Gazete’de yayımlandıkları için,
emsal niteliğinin ötesine geçerek, benzer olaylarda da mahkemeler ve idareler için
bağlayıcı nitelik taşımaktadır. Bu nedenle herhangi bir somut olayla ilgili içtihadı bir-
leştirme kararı bulunması halinde aynı konuya ilişkin bütün olaylarda söz konusu
içtihadı birleştirme kararı doğrultusunda uygulama yapılması zorunluluğu bulunmak-
tadır.
2.6. Emlak Vergisini Doğuran Olay
128. Vergiyi doğuran olay Vergi Usul Kanunu'nun 19’uncu maddesinde tanımlanmıştır.
Vergiyi doğuran olayın meydana gelmesi, bir yandan devletin vergi alacağının, diğer
yandan da mükellefin vergi borcunun doğmasına neden teşkil eder. Vergi Usul Kanu-
nu'nun 19’ncu maddesinde vergi alacağının, vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları
olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğacağı belirtilmiştir.
129. Her vergi kanununda verginin konusu, mükellefi ve vergiyi doğuran olay belirlenir.
Verginin konusu ile vergiyi doğuran olay birbirinden farklı kavramlardır. Verginin ko-
nusu genellikle gelir, servet, sermaye gibi maddi; hizmet, kıymet, belge, iş ve işlemler
gibi gayri maddi şeylerdir. Vergiyi doğuran olay ise, bu şeylerin elde edilmesi, kulla-
nılması, alınması veya satılması gibi işlemlerdir. Gelir vergisinde gelirin elde edilmesi,
katma değer vergisinde mal ve hizmet teslimi, emlak alım vergisinde tapuya tescil
işlemi vergiyi doğuran olaydır.
130. Emlak vergisinde vergiyi doğuran olay; emlaka sahip olma, emlak üzerinde intifa
hakkının kurulması veya emlakın malik gibi tasarruf edilmesidir. Emlak vergisini do-
ğuran olay, Emlak Vergi Kanunu’nun, emlak vergisini bağladığı olayın gerçekleşmesi
ile oluşan durumdur. Emlak vergisinin bağlandığı olayın hukuken tekemmülü ile em-
lak vergisini doğuran olay gerçekleşir. Emlak vergisi bakımından fiili durumlar da em-
lak vergisini doğuran olay olarak kabul edilmektedir. Örneğin, kişilerin tapu kaydı ile
hukuken bir taşınmaza malik olmasalar da fiilen malik gibi bir taşınmazı kullanmaya
başlamaları da emlak vergisini doğuran olay olarak kabul edilmektedir. Emlak vergi-
sinde verginin konusunu oluşturan bina, arsa veya arazinin maddi varlığı üzerinde
tasarruf hakkının elde edilmesi ve kanunda belli edilen sürelerin doğması (Özbalcı,
1980:54) emlak vergisini doğuran olaydır.
131. Kısacası emlak vergisinde vergiyi doğuran olay, bir taşınmaza malik olunması, bir
taşınmaz üzerinde intifa hakkı sahibi olunması veya bir taşınmazın malik gibi tasarruf
edilmeye başlanması durumlarının gerçekleşmesi ve bunlar için kanunun öngördüğü
süreler var ise bu sürelerin dolması halinde ortaya çıkar. Devletin vergi alma hakkı
vergiyi doğuran olayın meydana gelmesi ile başlar. Vergiyi doğuran olay öncelikle ver-
TBB | 33