Page 682 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

zanılması halinde bu tarihten sonraki döneme ait verginin eski malik olan kişi adına
tarhiyatının yapılması mükellefiyette hatadır. 1499
2049. Vergi mükellefi olmasına rağmen vergi sorumlusu olmayan mükellefler bakımından
cezanın muhatabı vergi sorumlularıdır. 1500 Bu cezaların mükellefler adına tarh edil-
mesi veya onlardan tahsil edilmek istenmesi de mükellefiyette hatadır. Ölen kişi hak-
kında ceza kesilmesi de mükellefiyette hatadır.
2050. Emlak Vergisi Kanunu’nun 13’üncü maddesi mükellefiyette hata konusunda da özel
bir durum göstermektedir. Bu maddeye göre; mülkiyeti ihtilâflı bulunan arazi için mu-
tasarrıfı bulunmayan kişiler tarafından ödenen arazi vergileri ihtilâfın ödeme yapan
aleyhine sonuçlanması halinde ihtilâfla ilgili bulunanların karar tarihinden itibaren bir
yıl içerisinde başvurmaları şartıyla kendilerine red ve iade olunur. Bu durumda mülki-
yeti ihtilaflı olan taşınmaz bakımından hak sahibinin ve bu nedenle de mükellefin kim
olduğunun belediyece tespiti mümkün değildir. Bu durum ancak mahkemece verile-

1499 Danıştay 9. Dairesi’nin 17.12.2016 tarih ve E:2013/6311 K:2016/520 sayılı kararı: 213 Sayılı Vergi Usul Kanu-
nu'nun 116. maddesinde vergi hatası, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden
haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak tanımlanmış ve bu hatalar, hesap hataları ve vergi-
lendirme hataları başlığı altında 117 ve 118. maddelerde ayrı ayrı düzenlenmiştir. Vergilendirme hatalarına dair 118.
maddede; bir verginin, asıl borçlusu yerine başka bir kişiden istenmesi veya alınması durumu, mükellefin şahsında
hata; açık olarak vergiye tabi olmayan veya vergiden muaf bulunan kimselerden vergi istenmesi veya alınması duru-
mu ise mükellefiyette hata olarak nitelendirilmiş, maddenin 3. bendinde; açık olarak vergi mevzuuna girmeyen veya
vergiden müstesna bulunan gelir, servet, madde, kıymet, evrak ve işlemler üzerinden vergi istenmesi veya alınması,
mevzuda hata olarak tanımlanmıştır. ...Mükelleflerin vergi, resim ve harçların tarh, tahakkuk ve tahsili üzerine süresi
içinde vergi mahkemesinde dava açma hakları bulunduğu gibi, tarhiyatta vergi hatası bulunduğunun iddia edilmesi
halinde Vergi Usul Kanununun 116. ve müteakip maddelerine göre düzeltme ve şikayet yoluna başvurmak suretiyle
vergi hatasının giderilmesini yetkili idari mercilerden istemek ve isteğin reddi halinde bu işleme karşı dava açma
hakları da bulunmaktadır. ...1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun mükellef başlığını taşıyan 3. maddesinde, bina
vergisini, binanın maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa bunlara malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceği,
4. maddesinin ( a ) bendinde ise devlete ait binaların bina vergisinden daimi olarak muaf olduğu hükme bağlanmıştır.
...Türk Medeni Kanunu'nun 794. maddesinde, intifa hakkının taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir malvarlığı üzerin-
de kurulabileceği, aksine düzenleme olmadıkça bu hakkın, sahibine, konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağla-
yacağı; 795. maddesinde, intifa hakkının, taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda tapu
kütüğüne tescil ile kurulacağı belirtilmiştir. ...Bu hükümlerden bina vergisini, binanın malikinin ödeyeceği, maliki
bulunan taşınmazlarda intifa hakkı tesis edilmesi halinde emlak vergisini maliki yerine intifa hakkı sahibinin ödeye-
ceği, ancak taşınmazın malikinin ve intifa hakkı sahibinin bulunmaması halinde taşınmaza malik gibi tasarruf edenle-
rin ödeyeceği sonucuna varılmaktadır. ...Dosyasının incelenmesinden; Hazineye ait İzmir İli, Aliağa İlçesi, Çakmaklı
Köyü sınırları içinde kalan 70.998,65 m2 lik deniz dolgusu alanında, alınan iki adet izin ve ruhsat kapsamında davacı
şirket tarafından inşa edilen iskele ile dolgu alanının Milli Emlak Genel Müdürlüğünce davacı şirkete tahsis edildiği ve
münhasıran davacı şirketin tasarrufunda olan bu alanın, davacı şirket tarafından malik gibi kullanıldığından bahisle
söz konusu taşınmazlar için emlak vergisi mükellefiyeti tesis edildiği anlaşılmaktadır. ...Olayda, sözü edilen taşınmaz-
ların, su ve dolgu alanında kaldığı, özel mülkiyete konu olamayacağı, tapu kaydının bulunmadığı, devletin hüküm ve
tasarrufu altında olduğu hususları sabittir. Bu sebeple davacının söz konusu taşınmazlar üzerinde mülkiyet, intifa
veya herhangi bir irtifak hakkına sahip olması mümkün bulunmamaktadır. Taraflar arasında yapılan kira sözleşmesi
niteliğindeki kullanma izin sözleşmesi de bu durumu değiştirmemektedir. Öte yandan devletin hüküm ve tasarrufu
altındaki taşınmazlar üzerinde davacının malik gibi tasarruf ettiğinden de söz edilemeyecektir. ...Yukarıda belirtilen,
bir verginin asıl borçlusu yerine başka bir kişiden istenmesi veya alınmasının mükellefin şahsında hata, vergiden
muaf tutulan kişilerden vergi alınmasının mükellefiyette hata, açık olarak vergi mevzuuna girmeyen veya vergiden
müstesna bulunan gelir, servet, madde, kıymet, evrak ve işlemler üzerinden vergi istenmesi veya alınmasının ise,
mevzuda hata olduğuna yönelik Yasa hükmü gereği verginin asıl borçlusu yerine davacıdan istendiğinin veya alındığı-
nın ya da taşınmazların muafiyet kapsamında olduğunun kabulü halinde vergi hatası bulunduğunun da kabulü ge-
rekmektedir. ...Öte yandan davacı şirket adına, aynı alan sebebiyle 2012 yılı için tahakkuk ettirilen emlak vergisi ve
tabiat kültür varlıkları katkı payının iptali istemiyle açılan davayı kabul eden İzmir 4. Vergi Mahkemesi'nin 31.12.2012
tarih ve E:2012/163, K:2012/1761 Sayılı kararının, Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 10.11.2015 tarih ve
E:2013/5719, K:2015/13105 Sayılı kararı ile onandığı görülmektedir. Bu durumda davanın, vergi mahkemesince
uyuşmazlığın çözümünün hukuki yoruma bağlı olduğu ve vergi hataları için öngörülen idari başvuru yolu izlenerek
çözümünün mümkün olmadığı gerekçesiyle reddedilmesinde isabet bulunmamaktadır.
1500 Cezanın muhatabı, Vergi Kabahatleri ve Cezaları bölümünde incelenmiştir.

654 | TBB